Dziękuję.
Pani Marszałek! Panie Ministrze! Panie Rzeczniku! Przypadł mi w udziale zaszczyt być posłem sprawozdawcą Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, która na posiedzeniu w dniu 25 stycznia rozpatrzyła sprawozdanie z realizacji ˝Krajowego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie˝ w roku 2010, zwarte w druku nr 48, przedstawione przez pana ministra Jarosława Dudę.
Na początku należy przypomnieć, że omawiany program jest już realizowany od 2006 r., a zaplanowany jest na lata 2006-2016. Jednak omawiany rok 2010 był bardzo ważny dla realizacji postanowień zawartych w krajowym programie w związku z nowymi uwarunkowaniami prawnymi w obszarze przeciwdziałania przemocy w rodzinie, które weszły w życie z dniem 1 sierpnia 2010 r. Po przeanalizowaniu sprawozdania i po kilkuletnim funkcjonowaniu tego programu widać wyraźnie, że decyzja o opracowaniu takiego dokumentu, ale przede wszystkim nowelizowanie ustawowych uregulowań prawnych w tym zakresie były trafne i na pewno konieczne.
W realizacji krajowego programu obok działań bieżących, do których należy zaliczyć zadania główne, takie jak: przeprowadzenie diagnozy zjawiska przemocy w rodzinie, finansowanie specjalistycznych ośrodków wsparcia dla ofiar przemocy, finansowanie programów korekcyjno-edukacyjnych dla osób stosujących przemoc oraz przeprowadzanie szkoleń dla pracowników pierwszego kontaktu, każdy rok poświęcony jest innej kategorii ofiar przemocy i w omawianym okresie skupiono się przede wszystkim na kobietach i mężczyznach, którzy padali ofiarami przemocy w rodzinie.
W ramach diagnozy OBOP przeprowadził badania na grupie 3 tys. osób. Uzyskano ważne informacje dotyczące skali zjawiska przemocy w rodzinie wobec kobiet i mężczyzn, charakterystyki ofiar przemocy w rodzinie i form przemocy, której doświadczają ofiary, charakterystyki sprawców przemocy i przyczyny jej stosowania oraz sposobów korzystania z pomocy instytucji.
Wysoka Izbo! Jeżeli chodzi o finansowanie specjalistycznych ośrodków wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie, to do końca 2010 r. w Polsce funkcjonowało 35 specjalistycznych ośrodków wsparcia i według przedstawionych danych w 2010 r. liczba osób, które skorzystały z usług świadczonych przez te ośrodki, nieznacznie wzrosła w porównaniu do 2009 r. - o 141 osób.
Kolejna bardzo ważna kwestia to finansowanie programów korekcyjno-edukacyjnych dla osób stosujących przemoc, w których w 2010 r. uczestniczyło na terenie całego kraju łącznie prawie 4800 osób, a ukończyło je 2846. I tak z budżetu państwa na finansowanie i utrzymanie specjalistycznych ośrodków wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie przeznaczono 12 241 tys. zł, a na programy korekcyjno-edukacyjne 4 mln zł.
Kolejnym bardzo ważnym zadaniem, tym razem realizowanym przez marszałków województw samodzielnie, bez wsparcia finansowego z budżetu państwa, są interdyscyplinarne szkolenia dla pracowników pierwszego kontaktu, w ramach których przeszkolono 5519 pracowników i przeznaczono na to kwotę 2600 tys. zł.
Patrząc z perspektywy czasu realizowania programu, widać, że na pewno usystematyzował on działania, wskazał odpowiedzialność poszczególnych szczebli administracji publicznej, spowodował wzrost odpowiedzialności za podejmowane działania, a z drugiej strony możliwość dokonania oceny i lepszej kontroli realizowanych zadań.
Jest to sygnał, że należy kontynuować intensywnie sprawdzone działania w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie, ale również dokonać zmian w krajowym programie, chociażby w zakresie wniosków wynikających z dyskusji podczas posiedzenia komisji, takich jak zajęcie się problemem przemocy wobec osób starszych i niepełnosprawnych, monitorowanie samorządów w zakresie realizacji postanowień ustawy oraz aktów wykonawczych do ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, co ma znaczący wpływ na działania określone w krajowym programie.
Z dyskusji wynikło również, że należy wzmocnić nadzór nad funkcjonowaniem specjalistycznych ośrodków wsparcia dla ofiar przemocy, umożliwić coraz większej liczbie osób stosujących przemoc w rodzinie udział w programach korekcyjno-edukacyjnych oraz dalsze działania mające na celu skuteczne odizolowanie osoby stosującej przemoc od osoby, która tą przemocą została dotknięta, kontynuować szkolenia pracowników instytucji zajmujących się przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie, co będzie skutkować budowaniem lokalnych koalicji, które będą coraz skuteczniej przeciwdziałały przemocy i chroniły jej ofiary, i - co ważne - szukać środków na wsparcie samorządów w realizacji tych zadań.
Pani Marszałek! Członkowie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny po zapoznaniu się z realizacją ˝Krajowego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie˝ i po przeprowadzonej dyskusji przyjęli go bez sprzeciwu i rekomendują go Wysokiej Izbie. Dziękuję. (Oklaski)