1 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o podatku od wydobycia niektórych kopalin (druki nr 144 i 190).

Poseł Genowefa Tokarska:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego mam zaszczyt przedstawić stanowisko, oświadczenie w sprawie projektu ustawy o podatku od wydobycia niektórych kopalin.

    Projekt ustawy w dniu 27 stycznia bieżącego roku został skierowany przez Wysoką Izbę do prac w Komisji Finansów Publicznych. Po głębokiej dyskusji nad tym projektem, przyjęciu niektórych poprawek projekt otrzymał pozytywną opinię komisji.

    Podczas dyskusji nad projektem wiele uwagi poświęcono zapisom, sformułowaniom występującym w projekcie. Wydaje się naturalnym i oczywistym procesem, że dla zrozumienia zagadnienia, dla czytelności trzeba i należy wyjaśniać treść zapisów. Ale niestety pragnę zwrócić uwagę, że również padały z ust niektórych posłów stwierdzenia natury ogólnej, że oto mamy do czynienia z ustawą, która gubi Polskę, szkodzi Polsce. Nie wiem, komu i czemu w tym miejscu służą takiego rodzaju stwierdzenia. Przecież ta ustawa w sposób bezpośredni służy całej Polsce, przecież ta ustawa wprowadza stałe źródło przychodu budżetu państwa, a więc służy wszystkim obywatelom, wszystkim Polakom. Jak dzisiaj już słyszeliśmy z tej trybuny, w porównaniu z innymi państwami bogatymi w kopaliny, Polska przez wiele lat była ewenementem w sferze opodatkowania bogactw naturalnych. Pamiętajmy, że takie surowce, jak węgiel, gaz ziemny, ropa naftowa są opodatkowane podatkiem akcyzowym, co odróżnia je od kopalin typu miedź i srebro. Udział państwa w zyskach z wydobycia kopalin jest przecież rzeczą oczywistą. To państwo jest naturalnym właścicielem bogactw naturalnych, jest to dobro wspólne wszystkich obywateli, a nie dobro tylko jednego regionu, określonej grupy akcjonariuszy czy pracowników podmiotu wydobywczego.

    Projekt ustawy, na co pragnę zwrócić uwagę, bardzo wcześnie był konsultowany z zainteresowanymi, już na etapie jego konstruowania w Ministerstwie Finansów. Niektóre zapisy projektu ustawy są wynikiem uzgodnień i konsultacji prowadzonych jeszcze przez ministerstwo. Pragnę podkreślić bardzo aktywne działania w tym względzie zarówno związków pracodawców, jak i związków zawodowych, które włączały się w ten proces dopracowywania i uszczegółowiania projektu. W wyniku prowadzonych konsultacji projektodawca, czyli Ministerstwo Finansów, dokonał obniżenia zarówno minimalnych, jak i maksymalnych stawek podatkowych. W wyniku tychże konsultacji zmodyfikowano również wzory służące do ustalenia stawek, tak żeby uwzględniały w większym stopniu koszty wydobycia.

    Projekt zawiera progresywną skalę podatkową uzależnioną od średniej ceny miedzi lub srebra i wzory określające wysokość stawek kwotowych od tony wydobytej miedzi lub kilograma wydobytego srebra. Zastosowane wzory do wyliczenia podatku równoważą również przychody budżetowe z tytułu podatków z zyskami podmiotów wydobywających miedź i srebro, co dziś już było wyraźnie podkreślane.

    Ustawa wprowadza podatek bardzo elastyczny. Minimalna stawka podatku od wydobycia tony miedzi ma wynosić 0,5% średniej ceny, a maksymalna 16 tys. zł za tonę. Minimalna stawka podatku od wydobycia kilograma srebra ma wynosić 0,5% średniej ceny srebra, a maksymalna 2100 zł za 1 kg.

    Komisja Finansów Publicznych wprowadziła na posiedzeniu poprawki natury redakcyjno-legislacyjnej, a także doprecyzowujące słownik ustawy, ułatwiające również podatnikom sposób prowadzenia pomiarów i ewidencji, a także przyjęła bardzo istotną poprawkę, wskazując sposób waloryzacji kosztów, o których tak dużo dyskutowano. Zastosowano tutaj wskaźnik inflacji.

    Biorąc pod uwagę bardzo zróżnicowaną dyskusję wobec zapisów projektu ustawy, należy bezwzględnie dokonać oceny funkcjonowania tego nowego podatku po pewnym okresie jego funkcjonowania. Wniosek taki stanowił treść jednej z proponowanych w komisji poprawek. Poprawka nie została przyjęta przez Komisję Finansów Publicznych z tego względu, że wszystkie ustawy podatkowe wiążą się z takim właśnie obowiązkiem analizy ich funkcjonowania i podawania skutków, które wywołują. W przypadku omawianego projektu jest to szczególnie ważne dla oceny kondycji jednostek gospodarczych, które obejmuje, a także wpływu na procesy inwestycyjne i społeczne. Poprawkę w tej sprawie zgłosił dzisiaj przewodniczący Komisji Finansów Publicznych.

    W kontekście omawianego projektu ustawy o podatku od niektórych kopalin w imieniu posłów Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego wnoszę również o niezwłoczne przystąpienie resortu finansów do opracowania projektu ustawy o opodatkowaniu nowej naszej kopaliny - gazu łupkowego. Procesy badawczo-wydobywcze, rozpoznawcze w przypadku tej kopaliny postępują niezwykle sprawnie i źle by się stało, gdybyśmy w przyszłości musieli pracować nad projektem podatku od tej kopaliny w trybie przyspieszonym. Tutaj należałoby zwrócić uwagę na bardziej szczegółowe i wcześniejsze ustalenia podatkowe dotyczące tego naszego bogactwa.

    Odnosząc się do projektu ustawy o podatku od wydobycia niektórych kopalin, pragnę stwierdzić, że Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego poprze projekt tej ustawy. Dziękuję za uwagę. (Oklaski)