1 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy budżetowej na rok 2012 (druki nr 44 i 134).

Poseł Magdalena Gąsior-Marek:

    Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Dobrobyt każdego kraju, każdej gospodarki zależy w dużej mierze od jej wiarygodności, od jej siły, od postrzegania jej przez rynki finansowe oraz zagranicznych inwestorów. Stabilność i zaufanie do finansów publicznych ma wpływ na rynek pracy, rynek dewizowy, ale także zaufanie inwestorów do Polski. Podstawowe wskaźniki gospodarcze świadczące o poziomie życia oraz kluczowe wskaźniki socjalne, które świadczą o jakości życia, były wielokrotnie przedstawiane w tej Izbie poprzez porównanie z krajami Unii Europejskiej w tych czterech latach, ale też z poszczególnymi latami różnych rządów. Także dzisiaj niektóre wskaźniki były przytaczane przez posłów, którzy brali udział w debacie, ale również przez pana ministra. Mam tutaj na myśli np. wskaźniki dotyczące wzrostu gospodarczego, relacji deficytu do PKB, długu, tworzenia nowych miejsc pracy i wiele innych.

    Pod względem ogólnych wyników wypadamy bardzo dobrze. Nie mamy się czego wstydzić, wręcz odwrotnie, na tle Europy wypadamy dosyć optymistycznie. Wielkość wzrostu gospodarczego na poziomie 2,5%, zapisana w budżecie, jest zbieżna z prognozami wielu instytucji międzynarodowych: OECD, Międzynarodowego Funduszu Walutowego i Komisji Europejskiej. Jest to realistyczny poziom. Jeżeli chodzi o skumulowany wzrost gospodarczy, to były także tutaj przedstawiane dane - było to poruszane przez wiele posłanek, posłów, również pana ministra - za ostatnie 4 lata nawet poprzez porównanie z innymi krajami Unii Europejskiej, i okazało się, że w tych najtrudniejszych czasach, bo teraz dotarł kryzys, który ogarnia gospodarkę światową przez ostatnie 4 lata, wypadamy dosyć dobrze, najlepiej spośród krajów Unii Europejskiej.

    Komisja Europejska chwali polski budżet. Dnia 11 stycznia Komisja Europejska wydała komunikat na temat budżetu kilku państw członkowskich Unii Europejskiej, w tym także Polski. W opinii ekspertów Komisji Polska podjęła skuteczne działania zmierzające do zredukowania deficytu sektora finansów publicznych. Dlatego Komisja Europejska jest zdania, że nie jest konieczne podjęcie w stosunku do tych czterech państw (oprócz Polski mam na myśli Cypr, Belgię i Maltę) działań w ramach procedury nadmiernego deficytu, choć Komisja będzie nadal uważnie monitorować stan ich budżetów. Taki jest komunikat wydany przez Komisję Europejską.

    Wracam do budżetu. Dochody wynoszą 293,75 mld zł i są realistyczne. Prognozowany wzrost dochodów należy ocenić jako korzystny. Osiągnięcie dochodów podatkowych i innych dochodów będzie możliwe. Było także dzisiaj przytaczane na tej sali, że wzrost dochodów podatkowych będzie wynosić 1,5% PKB. Wydatki wynoszą 328,8 mld zł. W relacji do PKB wydatki budżetu zostały zaplanowane na poziomie ubiegłego roku. W ujęciu nominalnym ich udział w PKB zmaleje. Wydatki budżetowe były w ostatnich latach poddane weryfikacji. Zastosowano tymczasową, dyscyplinującą regułę wydatkową. Wydatki budżetów samorządowych będą również objęte restrykcjami. Droga do obniżenia deficytu została także zrealizowana. Była ona zaplanowana na 2 lata. W 2011 r. obniżka była do 5,6% PKB, natomiast w 2012 r. zmaleje on do 2,9% PKB.

    Relacja państwowego długu do produktu krajowego brutto w roku 2012 ma ulec zmniejszeniu. Także pan minister to dzisiaj przytaczał, ale pragnę też podkreślić dla niektórych posłów tu obecnych, że 20 krajów Unii Europejskiej miało większy przyrost relacji długu do produktu krajowego brutto w latach 2007-2011. We wszystkich tych krajach Unii Europejskiej relacja długu publicznego do produktu krajowego brutto wzrosła szybciej i więcej niż w Polsce, a przeciętnie w Unii Europejskiej ten wzrost stanowił 23,5 punktu procentowego, podczas gdy w Polsce wynosił jedynie 11,7 punktu procentowego.

    Podczas ostatniej debaty dotyczącej budżetu, która tutaj się toczyła, minister finansów przedstawił plan strategii, który składał się z trzech celów. Chciałabym go jeszcze przypomnieć. Pierwszy cel jest to zapewnienie płynności budżetu w 2012 r., przy zapewnieniu tym samym w tym roku kilkunastu procent potrzeb pożyczkowych na przyszły rok. Drugi cel, który został założony - w średnio krótkim horyzoncie czasowym rząd zapewni równowagę przez zlikwidowanie nadmiernego deficytu. Dzięki podwyższeniu składki rentowej oraz wzrostowi dywidendy, która będzie pobierana od spółek Skarbu Państwa, będzie zapewniona stabilność i równowaga finansów, przy czym należy podkreślić, że odbędzie się to bez bolesnego sięgania do kieszeni obywateli, szczególnie tych najuboższych. Płynność państwa zależy od wypłacalności i wiarygodności, dlatego reformowanie finansów publicznych - to trzeci z punktów strategii, które przyjął rząd - są to działania stopniowe, które ustabilizują finanse w średnim i długim okresie.

    Ponadto projekt ustawy budżetowej na rok 2012 przewiduje zamrożenie funduszu wynagrodzeń we wszystkich jednostkach państwowej sfery, dodatkowo zamrożenie obejmuje pozostałe składniki funduszu wynagrodzeń. Ochroną w zakresie cięć wydatkowych zostali objęci emeryci i renciści, w przypadku których od marca 2012 r. nastąpi waloryzacja emerytur i rent.

    Budżet na rok 2012 jest także budżetem prorozwojowym. Udział w PKB będzie wynosił 5,6% - jest to jeden z najwyższych poziomów inwestycji publicznych w historii od początku transformacji, ale i najwyższy poziom inwestycji publicznych w Unii Europejskiej.

    Budżet przewiduje ochronę najuboższych i najsłabszych. Utrzymany zostaje wysoki poziom wydatków na opiekę społeczną - prawie 13 mld zł.

    Utrzymane są podwyżki płac dla nauczycieli oraz zapowiedziano podwyżki dla służb mundurowych.

    Budżet przewiduje wzrost wydatków na edukację - ponad 5%.

    Ważną pozycją w budżecie jest subwencja dla jednostek samorządu terytorialnego. Gminy, województwa, powiaty, realizując zadania, które widzimy, otrzymują subwencję z budżetu. W roku 2012 w budżecie jest przewidziany wzrost o 3,8%.

    Zostają zwiększone wydatki na bezpieczeństwo wewnętrzne i bezpieczeństwo publiczne. Poziom wydatków na obronę narodową w 2012 r. jest wyższy o 7,1% w porównaniu do roku poprzedniego, zaplanowano je w wysokości 2% przewidywanego PKB, wykonania w 2011 r.

    Budżet 2012 r. przewiduje przeznaczenie środków na dofinansowanie potencjalnego niedoboru w funduszach emerytalno-rentowych, w tym też Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, dotacja wyniesie ponad 40 mld, i KRUS - 15,2 mld zł.

    Są przewidziane środki na obsługę długu publicznego, a wydatki te rosną w przyszłym roku do 43 mld zł. Trzeba wspomnieć, że ta kwota jest skutkiem zaszłości.

    W projekcie ustawy budżetowej na rok 2012 zaplanowano dochody środków europejskich w wysokości 72,5 mld zł i wydatki na bardzo wiele projektów ze środków unijnych.

    Planowane przychody z prywatyzacji na 2012 r. zostały ujęte w projekcie budżetu i wynoszą 10 mld zł. Istotny wpływ na skuteczność prowadzenia procesów prywatyzacyjnych ma sytuacja gospodarcza Polski, ale i na świecie. Jednak doświadczenia z lat poprzednich pokazują, że pomimo gorszej koniunktury można z powodzeniem prowadzić procesy prywatyzacyjne. Ważnym powodem przemawiającym za zwiększeniem udziału własności prywatnej w gospodarce jest to, że firmy prywatne, a nie państwowe, mają większą zdolność do wypracowania zysku, a w konsekwencji także do inwestowania i zwiększania zatrudnienia. Spółki w sektorze prywatnym są bardziej efektywne i bardziej prorozwojowo zarządzane.

    Jedną z części budżetu, która zawsze wszystkich interesuje, jest infrastruktura, budowa dróg, ale także infrastruktura kolejowa. Pomimo trudnej sytuacji budżetowej, uwarunkowań zewnętrznych, kryzysu, który dotknął gospodarkę światową, w projekcie budżetu na rok 2012 zostały zagwarantowane środki na infrastrukturę drogową i infrastrukturę kolejową.

    Na drogi publiczne krajowe na 2012 r. zostaje przeznaczona kwota 3 mld zł. Z tej kwoty przypada 2 mld na wydatki bieżące (czyli bieżące utrzymanie sieci drogowej, remonty dróg i mostów) oraz 400 mln na wydatki majątkowe (wykup gruntów, budowa systemu zarządzania ruchem na autostradach i drogach ekspresowych). Dodatkowo w budżecie na rok 2012 na drogi są przeznaczone środki w rezerwie celowej część 83, pozycja 70 - kwota 200 mln zł. Jest to kontynuacja ˝Narodowego programu przebudowy dróg lokalnych˝. Celem jest intensyfikacja rozwoju bezpiecznej, spójnej, funkcjonalnej i efektywnej infrastruktury drogowej. Pragnę przypomnieć, że samorządy w latach 2008-2011 zmodernizowały lub całkowicie przebudowały 8 tys. km dróg. Z nowych dróg lokalnych korzystali mieszkańcy ponad 1,5 tys. gmin, powiatów i miast. Program niewątpliwie jest pozytywnie oceniany przez rząd, samorządy, ale także przez mieszkańców. Pragnę też przypomnieć, że zgodnie z mechanizmem finansowania inwestycji drogowych wprowadzonym ustawą z dnia 22 maja 2009 r. wszystkie zadania inwestycyjne poza inwestycjami kubaturowymi są finansowane z Krajowego Funduszu Drogowego. Plan na 2012 r. to 30 809 mln zł.

    Z kolei na infrastrukturę kolejową z budżetu państwa zostanie przeznaczona kwota 2333 mln zł. Jest to kwota przeznaczona między innymi na dofinansowanie remontów i utrzymanie infrastruktury kolejowej, przebudowanie dworców kolejowych. Dodatkowo z Funduszu Kolejowego wydatkowana zostanie kwota 980 mln zł na inwestycje, remonty oraz modernizację i zakup taboru kolejowego. Ponadto na inwestycje kolejowe będą przeznaczone środki z budżetów europejskich - jest to kwota ok. 2,5 mld zł, środki z RPO, TENT i PHARE - jest to kwota 650 mln zł, a także środki własne PKP PL SA - ok. 650 mln zł.

    Biorąc udział w debacie, omawiając budżet, warto także podkreślić wydatki, które są ujęte w budżecie, w kwocie 165 269 tys. zł. Są one przeznaczone na zadania z zakresu przejść granicznych, które będą realizowane w województwach: dolnośląskim, lubelskim, podkarpackim, podlaskim i warmińsko-mazurskim.

    Omawiając budżet, chciałabym wspomnieć także o części sportowej. Na wszelkie zadania związane z kulturą fizyczną rząd przeznaczył w budżecie na rok 2012 kwotę 1 387 113 tys. zł. Są to łączne środki z części 25: Kultura fizyczna, części 83: Rezerwy celowe oraz państwowe fundusze celowe. Kwota na część sportową jest znaczna, jest to także związane z finalizowaniem ostatnich etapów inwestycji, jeśli chodzi o Euro 2012.

    Rok 2012 jest szczególny dla Polski pod względem największych imprez sportowych. Mam tutaj na myśli finałowy turniej Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej UEFA Euro 2012, ale także igrzyska olimpijskie. W ramach części sportowej 160 mln będzie przeznaczone na działania związane ze sportem wyczynowym, 250 mln zostanie przeznaczone na kontynuację programu ˝Moje boisko - Orlik 2012˝, który cieszy się dużym zainteresowaniem i jest podziwiany nie tylko w Polsce, ale także w Europie. Oprócz standardowych boisk ˝Orlik˝ powstaną także ˝Białe Orliki˝. Zostaje podtrzymany mechanizm dla tych najbiedniejszych gmin, który daje możliwość dofinansowania do 47% kosztów kwalifikowanych. 22 mln to kwota, która zostanie przeznaczona na upowszechnianie sportu w różnych środowiskach: wiejskim, akademickim, polonijnym. W tej części możemy też znaleźć 49 mln na turystykę. W części sportowej znaczna kwota będzie też przeznaczona na udział w paraolimpiadzie i jej przygotowanie oraz sport osób niepełnosprawnych.

    Budżet, nad którym dzisiaj debatujemy, jest budżetem odpowiedzialnym finansowo. Widoczne jest obniżenie poziomu zadłużenia. Zapewnia on bezpieczeństwo obywateli w zaspokajaniu podstawowych potrzeb, bezpieczeństwo funkcjonowania państwa, jest budżetem sprawiedliwym, opartym na realnych przesłankach i założeniach. Przedstawiony projekt budżetu odpowiada obecnym możliwościom gospodarki oraz społeczeństwa i uwzględnia sytuację nie tylko naszej gospodarki, ale także europejskiej i światowej.

    Dyscyplina finansów publicznych jest bardzo ważnym elementem stabilności makroekonomicznej. Wiarygodność państwa też jest bardzo ważna i stanowi priorytet, który realizuje rząd. Ponadto przy obecnych zawirowaniach ma duży wpływ na rynki finansowe, którym także towarzyszy niepewność, dlatego niwelowanie nierównowagi finansów publicznych to główny priorytet rządu na najbliższe lata. Stabilne fundamenty naszej gospodarki pozwolą na elastyczne reagowanie na przyszłe kryzysy, zwiększenie atrakcyjności i konkurencyjności naszej gospodarki, zwiększenie liczby miejsc pracy, ale także przyciągnięcie nowych inwestycji.

    Rekomenduję przyjęcie budżetu z dobrymi i mądrymi poprawkami, które zostały zgłoszone w dniu dzisiejszym. Dziękuję serdecznie za uwagę. (Oklaski)