Poseł Tadeusz Tomaszewski:

    Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Moje oświadczenie dotyczy skutków wejścia w życie nowelizacji ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.

    W 2010 r. w tej Izbie z inicjatywy Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska Sejm przeprowadził nowelizację tej ustawy. Klub Sojusz Lewicy Demokratycznej w związku z trybem pracy nad tą ustawą oraz wieloma wątpliwościami wstrzymał się w głosowaniu nad tą ustawą.

    Dzisiaj w wyniku realizacji tej ustawy istnieją ogromne zagrożenia dla funkcjonowania dużych zakładów pracy chronionej, w szczególności mających formę spółdzielni. Wprowadzenie rozwiązania zawartego w art. 22 ustawy o rehabilitacji zawodowej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych prowadzi do dalszej likwidacji zakładów pracy chronionej, które nie mogą się w szybkim czasie dostosować do brzmienia tego artykułu. Wprowadzono nieuzasadnione, naszym zdaniem, preferencje dla małych firm, np. 40 etatów, niebędących zakładami pracy chronionej, którym bardzo łatwo jest spełnić warunki art. 22 ustawy o rehabilitacji, np. 15 osób ze schorzeniami wymienionymi w tym artykule. W ten sposób eliminuje się z rynku duże firmy, których dostosowanie się do wymogów jest bardzo czasochłonne i trudne, a w przypadku spółdzielni często niemożliwe ze względu na zapisy ustawy Prawo spółdzielcze. Stworzono te preferencje dla małych firm niebędących zakładami pracy chronionej, eliminując - jak wspomniałem - duże firmy spółdzielcze, zakłady pracy chronionej z tradycjami, które ze względu na ograniczony czas nie mogą dostosować się do obowiązującego prawa.

    W tej chwili, w wyniku tej nowelizacji, bardzo wiele zakładów pracy chronionej i spółdzielni, firm, które zatrudniają po 100 i więcej osób niepełnosprawnych, traci płynność finansową właśnie ze względu na te rozwiązania zawarte w art. 22. Natomiast na rynku powstają jak grzyby po deszczu małe firmy, które szybko spełniają wymogi art. 22 i przejmują te wszystkie kontrakty, które wcześniej miały możliwość realizować te duże firmy zatrudniające znaczną część osób niepełnosprawnych. Jest to zjawisko bardzo niedobre, dlatego że z tych dużych firm będą zwalniani pracownicy, osoby niepełnosprawne, którym będzie bardzo trudno odnaleźć się na rynku pracy.

    Aby zlikwidować powstałe patologie, należałoby szybko dokonać nowelizacji ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Przed zakończeniem poprzedniej kadencji Sejmu minister Jarosław Duda, pełnomocnik rządu do spraw osób niepełnosprawnych, sygnalizował z tej trybuny, że rząd, po pierwsze, monitoruje przebieg tej ustawy, po drugie, przygotowuje stosowne rozwiązania. Stąd zwracam się do nowego ministra pracy i polityki społecznej, aby w trybie pilnym rzeczywiście dokonał weryfikacji tych zapisów i ich skutków, abyśmy za chwilę nie obudzili się w takiej sytuacji, że na rynku bezrobotnych pojawi się grupa osób niepełnosprawnych wyeliminowanych w wyniku wprowadzenia tejże ustawy. Dziękuję uprzejmie.