14 punkt porządku dziennego:

Poprawione sprawozdanie Komisji Infrastruktury o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o kierujących pojazdami (druki nr 1859 i 3922).

Poseł Sprawozdawca Józef Lassota:

    Dziękuję.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam zaszczyt w imieniu Komisji Infrastruktury przedstawić poprawione sprawozdanie Komisji Infrastruktury o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o kierujących pojazdami, druk nr 3922. Pierwotny projekt ustawy był w druku nr 1859.

    Sprawa, o której w tym projekcie zmian jest mowa, jest stosunkowo, wydawałoby się, prosta, niemniej jednak historia tej propozycji jest bardzo długa. Nie będę oczywiście omawiał jej od początku, ale podczas drugiego czytania na początku lipca br. zostały zgłoszone poprawki, w których przeredagowano większość zapisów. Zostały one skierowane do komisji. Podczas posiedzenia Komisji Infrastruktury w dniu 24 lipca padł wniosek o odesłanie do Prezydium Sejmu z wnioskiem o skierowanie do komisji celem sporządzenia poprawionego sprawozdania. Prezydium Sejmu w dniu 5 sierpnia skierowało ten projekt ustawy, zawarty w sprawozdaniu w druku nr 3704, ponownie do Komisji Infrastruktury w celu sporządzenia poprawionego sprawozdania. To poprawione sprawozdanie mam przyjemność państwu przedstawić.

    Tytuł ustawy został zmieniony i w tej chwili jest propozycja, aby to była ustawa o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym, ponieważ ta część, która dotyczyła zmiany ustawy o kierujących pojazdami, nie została zaproponowana do wprowadzenia. W ustawie Prawo o ruchu drogowym zapisy zmian, które są proponowane, dotyczą przechodzenia pieszych przez jezdnię, na pasach, w miejscach oznakowanych, ale bez sygnalizacji świetlnej. Otóż dzisiaj mamy taką sytuację, że Prawo o ruchu drogowym stanowi, iż jeśli pieszy znajduje się już na przejściu dla pieszych, to kierujący pojazdami mają obowiązek zatrzymać się i umożliwić mu przejście. Natomiast dopóki pieszy nie wejdzie na przejście dla pieszych, to kierujący pojazdami nie mają obowiązku zatrzymania się i przepuszczenia pieszego, aby mógł wejść na przejście dla pieszych. Oczywiście mało jest takich odważnych, którzy widząc nadjeżdżające pojazdy, wchodzą na przejście dla pieszych. Zatrzymują się przeważnie przed tym przejściem i mogą bardzo długo czekać, bo kierujący pojazdami nie mają obowiązku zatrzymania się. Oczywiście to jest sprawa kultury, na Zachodzie jest to pewno bardziej przestrzegane, zresztą przepisy są tam inne, ale również kultura jest inna. U nas jeszcze to nie wygląda w ten sposób i bardzo często obserwujemy, że samochody jadą, piesi stoją, czekają i nie mogą przejść.

    W związku z tym projekt, który w tej chwili przedstawiamy, stanowi, iż pieszy przechodzący przez jezdnię lub torowisko jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i korzystać z przejścia dla pieszych, podobnie jak było. Dodaje się jednak w art. 13 ust. 1a i 1b, a w ust. 1a mówi się, że pieszy znajdujący się na przejściu dla pieszych ma pierwszeństwo przed pojazdem, a pieszy oczekujący na możliwość wejścia na przejście dla pieszych ma pierwszeństwo przed pojazdem, z wyjątkiem tramwaju.

    Tramwaj to inny przypadek, inna sytuacja, gdyż parametry techniczne, warunki hamowania itd. nie pozwalają na to, żeby stosować to również do tramwaju. I ust. 1b mówi: ˝Przed wejściem na przejście dla pieszych pieszy jest obowiązany zatrzymać się i upewnić, czy kierujący pojazdem ustępuje mu pierwszeństwa˝. To dotyczy pieszych. Natomiast w art. 26 jest propozycja zapisu dotyczącego kierującego pojazdem: ˝(...) kierujący pojazdem, zbliżając się do przejścia dla pieszych, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa pieszemu, który znajduje się na przejściu dla pieszych...˝ - tak było, ale tu dopisuje się zwrot: ˝...lub oczekuje na możliwość wejścia na nie˝. To nie dotyczy, tak jak powiedziałem, tramwaju. I teraz w dyskusjach, które były prowadzone, również w opiniach prawnych pojawił się problem, co to znaczy: ustąpić pierwszeństwa pieszemu, który oczekuje, bo dotychczasowa definicja nie obejmowała takiej sytuacji. W związku z tym zaproponowano w art. 2 w pkt 23 zdefiniowanie tej sytuacji ustąpienia pierwszeństwa. Ta definicja w tej chwili mówi, że ustąpienie pierwszeństwa to jest ˝powstrzymanie się od ruchu, jeżeli ruch mógłby zmusić innego kierującego do zmiany kierunku lub pasa ruchu albo istotnej zmiany prędkości...˝ - tak było, ale tu dopisuje się zwrot: ˝...a pieszego do zatrzymania się, zwolnienia lub przyspieszenia kroku lub - w przypadku oczekiwania na możliwość wejścia na przejście dla pieszych - powstrzymania się od wejścia na nie˝.

    I to są wszystkie zmiany, które dotyczą tej sytuacji. Wydaje się, że sprawa jest dosyć oczywista, aczkolwiek, jak widać to było na posiedzeniach podkomisji, na posiedzeniach komisji i co wynikało z poprzedniej debaty podczas drugiego czytania, ta sytuacja wzbudza bardzo wiele negatywnych reakcji, co dla wielu jest niezrozumiałe. W każdym razie muszę powiedzieć na podstawie informacji medialnych, rozmów itd., że to rozwiązanie jest oczekiwane przez społeczeństwo, bo poprawi sytuację pieszego na przejściu dla pieszych, a wiadomo, że przy zetknięciu pieszego z pojazdem sytuacja jest taka, iż tym ˝uprzywilejowanym˝ jest pojazd.

    Propozycja jest taka, aby ustawa weszła w życie od 1 stycznia 2017 r., czyli byłby ponad rok na to, aby przeprowadzić odpowiednią i, mam nadzieję, skuteczną kampanię informacyjną.

    W imieniu Komisji Infrastruktury zwracam się do Wysokiej Izby o przyjęcie tego projektu ustawy. Dziękuję. (Oklaski)