Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie senackiego projektu ustawy o zmianie ustawy o państwowej kompensacie przysługującej ofiarom niektórych przestępstw oraz ustawy Kodeks postępowania cywilnego, druki nr 3078 i 3708.
Przedmiotem niniejszej nowelizacji jest zmiana przepisów ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o państwowej kompensacie przysługującej ofiarom niektórych przestępstw, której potrzeba wynikła z praktyki orzeczniczej sądów związanej z realizacją tej ustawy, w zakresie wynikającym z informacji o działalności rzecznika praw obywatelskich za 2012 r. wraz z uwagami o stanie przestrzegania wolności i praw człowieka i obywatela.
Celem nowelizacji jest poszerzenie zakresu podmiotowego ustawy, usunięcie lub zmiana przepisów niejasnych, sprzecznych z wiążącym Polskę prawem międzynarodowym, dodanie unormowań, które podwyższą maksymalną kwotę kompensaty, wydłużą termin do składania wniosków o wypłatę kompensaty, wprowadzą prawo występowania o wypłatę kompensaty osobom, pod których pieczą pozostaje ofiara przestępstwa, oraz uproszczą poprzez zmianę właściwości miejscowej organu orzekającego i organu pomocniczego dochodzenie kompensat osobom poszkodowanym w wyniku przestępstwa.
Analiza przepisów ustawy wykazała, że wiele jej przepisów o państwowej kompensacie przysługującej ofiarom niektórych przestępstw jest niezgodnych z prawem unijnym, a wiele jest wzajemnie ze sobą sprzecznych do takiego stopnia, że dostęp do kompensaty państwowej stał się w praktyce iluzoryczny. Projektowana nowelizacja ustawy ma na celu kompleksowe przemodelowanie poszczególnych przepisów ustawy. Wiele spośród zaproponowanych rozwiązań ma swoje źródło w aktach prawa międzynarodowego, które wytyczają drogę pomocy ofiarom przestępstw w ustawodawstwach krajowych. Istotna z wprowadzonych zmian - art. 1 pkt 1 - polega na rezygnacji w tytule i treści ustawy z pojęcia ˝przestępstwo˝ na rzecz pojęcia ˝czyn zabroniony˝. Zabieg taki jest konieczny ze względu na możliwość występowania z wnioskiem o przyznanie kompensaty w sytuacji, gdy sprawca czynu nie może być oskarżony ani skazany.
Przewidywanym i oczekiwanym skutkiem prawnym projektowanej ustawy będzie zwiększenie liczby pozytywnie rozpatrzonych wniosków o przyznanie kompensaty oraz podwyższenie kwot przyznawanych w tych sprawach. Skutki finansowe projektowanej ustawy wynikające ze zwiększonego wpływu spraw i wyższych zasądzonych kwot przewidziane są w budżecie państwa i jak do tej pory środki wykorzystywane były w znikomym stopniu. Ustawa nie pociągnie za sobą skutków finansowych i nie wpłynie na poziom dochodów i wydatków pozostałych jednostek sektora finansów publicznych, w tym jednostek samorządu terytorialnego. Projektowane zmiany nie będą miały wpływu na konkurencyjność gospodarki i funkcjonowanie przedsiębiorstw.
Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska pozytywnie opiniuje przedłożone przez Komisję Sprawiedliwości i Praw Człowieka sprawozdanie i głosować będzie za uchwaleniem ustawy. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Posiedzenie Sejmu RP nr 98 Sprawozdanie Komisji o senackim projekcie ustawy o zmianie ustawy o państwowej kompensacie przysługującej ofiarom niektórych przestępstw oraz ustawy – Kodeks postępowania cywilnego