Poseł Krzysztof Michałkiewicz - Wystąpienie z dnia 25 czerwca 2015 roku.

Poseł Krzysztof Michałkiewicz:

Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt i przyjemność w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość przedstawić stanowisko w sprawie projektu ustawy o przedsiębiorstwie społecznym i wspieraniu podmiotów ekonomii społecznej.

Nie ukrywam, że trudno przecenić znaczenie ustawy, która jest odpowiedzią na bardzo poważne problemy istniejące w naszym społeczeństwie. Ustawa jest skierowana do grupy osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. Wiadomo, że jest ona duża i raczej trudno mówić o tym, żeby się zmniejszała. Jednocześnie narzędzia ograniczania czy integracji społeczno-zawodowej tej grupy są na pewno niewystarczające i często niezbyt skuteczne, stąd popularność i rozwój ekonomii społecznej w Polsce, która od kilku lat z trudem, ale rozwija się w naszym kraju.

Wydawało się, że zwieńczeniem prac, które podejmowaliśmy w celu rozwoju ekonomii społecznej, powinna być ustawa o przedsiębiorstwie społecznym. Była ona przygotowywana już od wielu lat, w uzasadnieniu do ustawy możemy przeczytać, że w 2008 r. powstał zespół ekspertów, którzy pracowali nad projektem ustawy i którzy reprezentowali różne dziedziny. Tak więc ta praca była połączona z szerokimi konsultacjami z organizacjami pozarządowymi, politykami społecznymi, różnymi środowiskami, które były zainteresowane rozwojem ekonomii społecznej. Wydawało się, że lata pracy przyniosą bardzo ambitny projekt. Natomiast czasami zbyt długi okres pracy i zbyt dużo konsultacji, kompromisów powoduje, że wychodzi nie to, czego się chciało na początku.

W uzasadnieniu do projektu ustawy czytamy, że w Polsce brakuje precyzyjnej, powszechnie obowiązującej definicji przedsiębiorstwa społecznego. W ustawie podjęto się określenia tego, czym jest przedsiębiorstwo społeczne - próbowałem znaleźć i nie ukrywam, że z trudem to sobie układam - w art. 2, w którym jest metryczka ustawy, czytamy, że przez przedsiębiorstwo społeczne rozumie się przedsiębiorcę w rozumieniu pkt 2, który uzyskał status przedsiębiorcy społecznego, zaś przedsiębiorca to przedsiębiorca wpisany do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym. I tak naprawdę to jest ta zasadnicza różnica w stosunku do przedsiębiorstwa społecznego, spółdzielni socjalnej lub innych podmiotów ekonomii społecznej. Oczywiście możemy jeszcze tam znaleźć zapisy, że status przedsiębiorstwa społecznego może uzyskać przedsiębiorca spełniający warunki określone w ustawie czy że przedsiębiorstwo społeczne, jakoś tak ładnie to jest tam napisane, że firma przedsiębiorcy społecznego zawiera oznaczenie ˝przedsiębiorstwo społeczne˝. Takich zapisów tutaj możemy trochę znaleźć, natomiast nie do końca odpowiada to ambitnym zamiarom stworzenia precyzyjnej i powszechnie obowiązującej definicji przedsiębiorstwa społecznego.

Jeśli chodzi o tytuł ustawy, uważam, że jest zbyt szeroki, z tego względu, że oprócz przedsiębiorstwa społecznego mówi także o wspieraniu ekonomii społecznej, a, jak wiemy, od 2008 r. w ramach ekonomii społecznej działo się wiele, powstało wiele ustaw, które mówią o ekonomii społecznej. Mamy w ustawie o pomocy społecznej art. 21, który mówi o samorządzie wojewódzkim, który powinien podejmować i realizować programy zapobiegające wykluczeniu społecznemu, a jednocześnie też w art. 21 jest wprost ujęte zadanie dla samorządu wojewódzkiego, zadanie wspierania rozwoju i koordynowania działań na rzecz ekonomii społecznej.

Jeśli chodzi o cel działalności gospodarczej, bo to jest tak naprawdę ważne, w ustawie mówi się, że celem działalności gospodarczej przedsiębiorstwa społecznego jest zawodowa reintegracja, i są wymienione różne grupy osób. Tak naprawdę tymi grupami osób zajmują się inne podmioty ekonomii społecznej, często w bardzo podobny sposób, i nad rozgraniczeniem poszczególnych podmiotów, określeniem ich zadań, wskazaniem celów, uważam, warto by było jeszcze popracować.

W ustawie jest sporo na temat kontroli, nadzoru i innych tego typu rzeczy. I faktycznie jest tak, jak w uzasadnieniu się pisze, że przy uchwalaniu ustawy o spółdzielniach socjalnych wskazywano na zagrożenia nadużyciami (Dzwonek) i nadmiernym uprzywilejowaniem spółdzielni. To zemściło się tak, że w ustawie o przedsiębiorstwie społecznym tego nadzoru i nadzoru nad nadzorem jest wiele, jest izba przedsiębiorstw społecznych, jeszcze minister nadzoruje tę izbę, a izba nadzoruje przedsiębiorstwa społeczne.

W ustawie można znaleźć sporo tego typu rzeczy, które wymagają dyskusji i dopracowania. Stąd klub Prawa i Sprawiedliwości będzie za tym, żeby ustawa trafiła do komisji polityki społecznej, żeby tam była szansa na dopracowanie poszczególnych zapisów. Dziękuję bardzo. (Oklaski)