25 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej o uchwale Senatu w sprawie ustawy o Trybunale Konstytucyjnym (druki nr 3507 i 3512).

Poseł Wojciech Szarama:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Prace nad ustawą o Trybunale Konstytucyjnym przebiegały w dość niezwykły sposób. Najpierw projekt, który przedstawił prezydent, został odłożony na kilka miesięcy, nikt nad nim nie pracował, później nastąpiło nagłe przyspieszenie. Senat wniósł kilkadziesiąt poprawek do projektu ustawy. Prace w Senacie miały też wyjątkowy charakter, nielicujący z powagą zagadnienia. Otóż w ciągu jednego dnia musiały odbyć się posiedzenia komisji, posiedzenie Senatu, na którym głosowano nad tymi poprawkami. Wszystko to odbywało się w atmosferze sporego zamieszania.

    Ta ustawa odzwierciedla właśnie to zamieszanie i w wielu punktach posłowie posiadający większość w Sejmie zgłaszali różne propozycje, które w różnym czasie zmieniały się. A więc najpierw była koncepcja, żeby - powiem, używając języka przedmówcy - uprościć wybór sędziów Trybunału Konstytucyjnego. Postanowiono obniżyć wymagania stawiane kandydatom do Trybunału Konstytucyjnego. Potem w Senacie nastąpił powrót do dotychczasowych zapisów ustawy i one zostały przez komisję zaakceptowane. Brak było jakiejś szerszej refleksji na temat tego, dlaczego tak się dzieje, skąd ta propozycja najpierw obniżenia wymagań, umożliwienia kandydowania osobom z mniejszym doświadczeniem, z niższym wykształceniem, a teraz powrót do koncepcji prezydenckiej.

    Z kolei przepis z projektu prezydenckiego mówiący o tym, aby uprawnienia do zgłaszania kandydatów do Trybunału Konstytucyjnego dać organizacjom samorządów prawniczych, a więc adwokatom, radcom prawnym, notariuszom, sędziom Sądu Najwyższego czy też naukowcom z wydziałów prawa polskich uczelni, tych, które mają możliwość przeprowadzania habilitacji, nie ostał się w tej ustawie.

    Zabrakło jakiejś takiej szerszej dyskusji, dlaczego ten projekt został odrzucony. Tłumaczenie o uproszczeniu tego postępowania nie znajduje do samego końca uzasadnienia, bo ideą tej ustawy, tak jak mówił o tym prezydent i tak jak mówił o tym prezes Trybunału Konstytucyjnego (Dzwonek), było właśnie uproszczenie postępowania, a jednocześnie w pewien sposób zdemokratyzowanie wyboru członków Trybunału Konstytucyjnego, sędziów Trybunału Konstytucyjnego i doprowadzenie do takiej sytuacji, żeby w skład Trybunału Konstytucyjnego wchodziły osoby mające wyjątkowe doświadczenie prawnicze. Tej dyskusji zabrakło.

    Szkoda, że tak się stało, ale cóż, myślę, że motywem przewodnim tego postępowania nie była chęć za wszelką cenę przyspieszenia tych prac, tak aby pospiesznie dokonać wyboru członków Trybunału Konstytucyjnego, bo to byłoby ze szkodą dla polskiej demokracji i dla funkcjonowania samego trybunału. Dziękuję.