40 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji do Spraw Unii Europejskiej o poselskim projekcie ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druki nr 3109 i 3533).

Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Marek Sawicki:

    Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie i Panowie! Rzeczywiście procedujemy nad bardzo trudną materią. Chcę serdecznie podziękować wszystkim klubom, i koalicyjnym, i opozycyjnym. Każdy z nas ma przede wszystkim na myśli dobro polskiej ziemi i ochronę interesów polskiego rolnika. Być może w niektórych elementach, w niektórych wariantach różnie to rozumiemy, ale dla mnie najistotniejsze w tym momencie jest to, co udało się wypracować w Sejmie, mam nadzieję, a później potwierdzić w Senacie, czyli uspołecznienie obrotu ziemią rolniczą. O ile mamy czasami pretensje do Agencji Nieruchomości Rolnych czy jej urzędników, o tyle uspołecznienie i wprowadzenie komisji, które będą opiniowały każdy obrót ziemią, i tą państwową, i w obrocie prywatnym, daje naprawdę tym komisjom ogromne władztwo. Oczywiście można się będzie w przyszłości zastanowić, jeśli ten instrument nie będzie do końca spełniał swojego zadania, czy go jeszcze nie wzmocnić. Musimy sobie zdawać sprawę, że będą takie grunty, na które nie będzie nabywcy, którymi będzie musiała zarządzać agencja, bądź też w przyszłości, jak pierwotnie zamierzaliśmy, trzeba będzie przekazać je w zarząd samorządowi terytorialnemu. To też warto przewidzieć.

    Drugi ważny element, który jest dla mnie istotny, to potwierdzenie tego zamiaru z 2011 r., a więc wyłączenia 30%, które uprawnia dzierżawcę do pierwokupu. Dobrze się stało, że po dyskusjach ze stroną społeczną ten instrument nie zostanie powtórzony. Ci, którzy raz nie skorzystali z prawa wyłączenia 30%, w tej chwili już z tego skorzystać nie mogą. A więc te spółki z kapitałem zagranicznym, którym kończy się dzierżawa w tym roku, za rok, za 3 czy 5 lat, niestety już z prawa pierwokupu nawet tych 500 ha nie skorzystają. A więc grunty wrócą do obrotu na powiększenie czy na utworzenie gospodarstw rodzinnych.

    Trzeci najważniejszy element, który też uznaję za istotny, jest taki, że w końcu znosimy pierwszeństwo zakupu dla byłych właścicieli. Jeśli są słuszne roszczenia byłych właścicieli co do dekretu PKWN, to mają oni prawo dochodzić swoich roszczeń przed sądem i od Skarbu Państwa, a nie z wykorzystaniem gruntów Agencji Nieruchomości Rolnych.

    Jeszcze raz serdecznie dziękuję za tę pracę. Oczywiście nie ma prawa idealnego, pewnie w przyszłości będziemy je jeszcze doskonalić, ale na tym etapie jest ono dużo lepsze od tego, które obowiązuje w tej chwili. Dziękuję bardzo. (Oklaski)