Poseł Andrzej Gałażewski - Wystąpienie z dnia 24 lipca 2015 roku.

Poseł Andrzej Gałażewski:

Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Zanim odniosę się do informacji rządu na temat udziału Rzeczypospolitej Polskiej w pracach Unii Europejskiej w okresie prezydencji łotewskiej, chciałbym podziękować pani przewodniczącej za to, że poruszyła problem parlamentarnego wymiaru udziału Rzeczypospolitej Polskiej w tych pracach, chociaż nie tylko w tej prezydencji, dlatego że siłą rzeczy w informacji rządu ta część jest nieuwzględniona, a dobrze by było, żeby czasami media dowiedziały się, po co jeździmy za granicę i co tam robimy, że ta relacja pomiędzy parlamentem krajowym, polskim parlamentem, a innymi parlamentami to nie są puste wycieczki, ale jest to konkretna praca na rzecz całej Unii Europejskiej.

Dzisiejsza informacja jest już 23. w kolejności przedstawianą informacją. Obecność w Unii Europejskiej nam spowszedniała, wydaje nam się, że to jest już element stały. Emocje w dyskusjach na temat naszego udziału w pracach w Unii są już mniejsze, chociaż owszem, bywają różnice poglądów, szczególnie co do detalicznych rozwiązań, i w dalszym ciągu są widoczne, ale wydaje mi się, że wszystkie kluby parlamentarne, jeżeli debatujemy na tematy konkretne, mają na względzie polski interes, chociaż inaczej rozumiany, dbanie o polski interes w relacjach z Unią, w relacjach wewnątrz Unii Europejskiej. Trudno bowiem powiedzieć o relacjach z Unią Europejską, jako że jesteśmy częścią tej Unii.

Prezydencja łotewska, tak jak kilka poprzedzających ją prezydencji, skupiona była na realizacji konkretnych priorytetów wcześniej przedstawionych, a także na reakcji na nieprzewidziane, niezaplanowane wydarzenia wewnątrz Unii i poza jej granicami. W I półroczu tego roku były to wspomniane - zresztą wszystkie kwestie, o których będę mówił, zostały poruszone przez pana ministra, bo trudno odnosić się do spraw abstrakcyjnych - ataki terrorystyczne przeprowadzane przez bandytów związanych z tzw. Państwem Islamskim prowadzącym krwawą i bezwzględną wojnę w Syrii i Iraku. Na południowych granicach Unii Europejskiej narasta masowy napływ uchodźców z terenów objętych wojnami oraz pojawiła się fala nielegalnej imigracji ekonomicznej o niespotykanej dotychczas skali. Organizatorami przerzutu imigrantów, przede wszystkim drogą morską, były zorganizowane grupy przestępcze, a transport ludzi w przepełnionych łodziach często kończył się tragicznie.

Nie bez znaczenia, szczególnie dla bezpieczeństwa Łotwy, Polski i całej Unii Europejskiej, miała i ma sytuacja na wschodzie Ukrainy, gdzie dobrze uzbrojeni przez Rosję tzw. separatyści nie zmierzają do zakończenia konfliktu. Polityka Rosji w stosunku do Ukrainy, Gruzji i Mołdawii - chcę powiedzieć, że nie tylko w stosunku do Ukrainy - czyli tych państw Partnerstwa Wschodniego, które podpisały umowy stowarzyszeniowe z Unią Europejską, jest nastawiona na destabilizację ekonomiczną i polityczną poprzez podsycanie konfliktów lokalnych w Donbasie, Ługańsku, Naddniestrzu i Osetii. Sytuację w okresie łotewskiej prezydencji możemy jeszcze uzupełnić o narastające napięcie w strefie euro spowodowane kryzysem greckim. Dużo jak na Łotwę, kraj niewielki, debiutujący w sprawowaniu przewodnictwa w Unii Europejskiej.

W oświadczeniu klubowym nie sposób odnieść się do wszystkich tematów przedstawionych w rządowej informacji. Pozwolę sobie skupić się na priorytetach prezydencji łotewskiej i wydarzeniach, które miały znaczenie dla bezpieczeństwa Polski. Zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego to jedno z priorytetowych długofalowych zadań Unii Europejskiej, a także priorytet prezydencji łotewskiej. Zadanie to będzie realizowane w ramach unii energetycznej zainicjowanej przez Polskę. Jakkolwiek tworzenie unii energetycznej zajmie z pewnością jeszcze kilka lat, to są już widoczne efekty tego przedsięwzięcia.

Wiele państw członkowskich przekonało się do konieczności różnicowania dostaw surowców energetycznych, szczególnie gazu. Zbudowano wiele terminali i magazynów gazu skroplonego pochodzącego z Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu. W Polsce budowa terminalu w Świnoujściu powoli dobiega końca. W celu utrudnienia używania dostaw gazu do nacisków politycznych na państwa importujące gaz z Rosji niektóre państwa członkowskie Unii Europejskiej uruchomiły eksport rosyjskiego gazu do innych państw członkowskich, a także, tak jak w przypadku Słowacji, na Ukrainę.

Utworzono nieformalną grupę państw członkowskich popierających rozwój energetyki jądrowej. Polska jest aktywnym członkiem tej grupy.

Ucichły gwałtowne sprzeciwy Francji w odniesieniu do poszukiwań gazu łupkowego. Nie dało to jeszcze konkretnych rezultatów, ale być może nie będziemy w przyszłości tracić czasu na jałowe spory.

Komisja Europejska po przedstawieniu dokumentów strategicznych zaczęła podejmować stosowne decyzje i rozpoczęła prace nad pakietem legislacyjnym stopniowo wprowadzającym założenia unii energetycznej. Można powiedzieć, że wysiłki polskie nakierowane na uczynienie z energetyki priorytetu z zakresu bezpieczeństwa Unii Europejskiej dają konkretne wyniki.

Przejdę do nielegalnej imigracji w jej masowym wymiarze. Jest ona dzisiaj już nie tylko problemem południowych państw członkowskich, lecz także problemem całej Unii Europejskiej. Polska zdecydowanie zgłaszała konieczność oddzielenia tragedii uchodźców z Syrii objętej wojną toczoną na kilku frontach jednocześnie oraz uchodźców z innych regionów Afryki objętych walkami lub terrorem wewnętrznym od imigrantów ekonomicznych. Prezentowaliśmy stanowisko, że pomoc uchodźcom jest obowiązkiem wszystkich państw członkowskich, lecz na zasadzie dobrowolności. Po długich dyskusjach zasada ta została przyjęta przez Komisję Europejską, a rząd zadeklarował gotowość do przyjęcia w ciągu dwóch lat 2 tys. uchodźców.

Jednocześnie uważamy, że Unia Europejska powinna skuteczniej zwalczać przemyt ludzi zarówno drogą morską, jak i lądową, i oferujemy udział naszych służb w operacjach i programach. Niestety Unia Europejska nie zdołała podczas prezydencji łotewskiej wypracować skutecznych metod walki z nielegalną imigracją, chociaż należy odnotować sukces Hiszpanii, która przez współpracę z Marokiem i innymi państwami afrykańskimi zdecydowanie zredukowała imigrację i przemyt ludzi na jej terytorium.

Sytuacja na Ukrainie była, jest i prawdopodobnie w najbliższym czasie będzie najbardziej istotnym czynnikiem kształtującym stan bezpieczeństwa Polski i innych państw Europy Środkowo-Wschodniej. Agresywna postawa Rosji w stosunku do Ukrainy objętej Partnerstwem Wschodnim zagraża naszemu bezpieczeństwu tym bardziej, im słabsza jest reakcja Unii Europejskiej i Stanów Zjednoczonych. Skuteczne wysiłki polskiego rządu były nakierowane na utrzymanie jedności Unii Europejskiej w sferze wspólnych deklaracji i rozszerzenia sankcji. Nie było to zadanie łatwe, gdyż wiele państw członkowskich uważa, że wojna na wschodzie Ukrainy, w którą bezpośrednio zaangażowana jest Moskwa, to konflikt lokalny zaburzający prowadzenie dobrych interesów z Rosją.

Przed majowym szczytem Partnerstwa Wschodniego z Rydze z trudem udało się uzgodnić kompromisowy tekst wspólnej deklaracji, która uznaje europejskie aspiracje Ukrainy, Gruzji i Mołdawii. Jednoznaczna postawa Polski i wsparcie dla Łotwy w trudnych negocjacjach pozwoliłyby na przedłużenie sankcji wobec Rosji i zwiększenie jej zakresu. Obserwacja postaw niektórych państw członkowskich każe nam przypuszczać, że sankcje będą jedyną reakcją świata demokratycznego na agresywną politykę rosyjską. Podczas łotewskiej prezydencji Polska skutecznie zabiegała o finansowe wsparcie Ukrainy, które będzie przeznaczone na reformowanie kraju i - miejmy nadzieję - na postęp w tej dziedzinie.

Bez względu na to, kto będzie rządził po jesiennych wyborach parlamentarnych, priorytetem Polski powinna być pomoc Ukrainie na jej drodze do Unii Europejskiej.

Konkludując, chcę się podzielić z państwem przekonaniem, że podczas prezydencji łotewskiej w I półroczu br. rząd PO-PSL dobrze reprezentował interesy Polski na forum Unii Europejskiej. Polską racją stanu konsekwentnie realizowaną przez władze Rzeczypospolitej Polskiej jest aktywny udział Polski w pracach Unii Europejskiej i zwiększanie naszego wpływu na politykę Unii.