6 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw (druki nr 3523 i 3641).

Poseł Marek Balt:

    Dzień dobry, dziękuję.

    Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Poselskiego SLD zaprezentować stanowisko w sprawie sprawozdania Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw, druki nr 3523 i 3641.

    Celem procedowanego projektu jest transpozycja do krajowego porządku prawnego postanowień dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2012/18/UE z 4 lipca 2012 r. w sprawie kontroli zagrożeń poważnymi awariami związanymi z substancjami niebezpiecznymi, zwanej Seveso III, zmieniającej, a następnie uchylającej dyrektywę Rady 96/82/WE, tzw. dyrektywę Seveso II. Główne założenia dyrektywy Seveso III opierają się na dalszym ujednolicaniu krajowych systemów zapobiegania poważnym awariom wynikającym z przebiegu procesów przemysłowych w oparciu o ściśle sklasyfikowane i transparentne kryteria ustalone na szczeblu wspólnotowym, a w razie wystąpienia awarii - wzbogaceniu narzędzi służących ograniczaniu oddziaływania skutków awarii na zdrowie ludności oraz środowisko naturalne. Wydanie dyrektywy Seveso III zostało poprzedzone wejściem w życie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1272/2008, które wprowadziło dla całego obszaru Unii Europejskiej jednolity, sformalizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów niebezpiecznych, co spowodowało konieczność zmiany terytoriów kwalifikacyjnych dyrektyw Seveso II poprzez postanowienia dyrektywy Seveso III.

    Wysoka Izbo! Postanowienia dyrektywy nr 18 winny zostać transponowane do krajowego porządku prawnego do dnia 31 maja 2015 r. Termin ten dotyczy zarówno uregulowań szczebla ustawowego, jak i wydania aktów wykonawczych. Tymczasem upływa już lipiec i niemalże w pośpiechu rząd premier Ewy Kopacz stara się przepchnąć projekt ustawy przez proces legislacyjny. Dopiero w dniu 17 czerwca 2015 r., a więc już po przekroczeniu terminu, projekt ustawy wpłynął do Sejmu. Natomiast żeby móc mówić o prawidłowym funkcjonowaniu systemu zapobiegania poważnym awariom przemysłowym w nowym kształcie oraz ograniczaniu skutków tych awarii, czemu służyć mają przepisy ustaw i rozporządzeń transponujące dyrektywę nr 18, należało zdążyć nie tylko z uchwaleniem nowych regulacji na szczeblu ustawowym, ale również z wydaniem przepisów wykonawczych. Bez nich nowe mechanizmy bezpieczeństwa nie będą funkcjonować w praktyce.

    Podam przykład: nowa regulacja ma służyć m.in. zapewnieniu bezpiecznej lokalizacji nowych zakładów stwarzających ryzyko wystąpienia poważnych awarii oraz tworzeniu warunków zagospodarowania przestrzennego zapewniających bezpieczną odległość osiedli od źródeł zagrożenia tego typu, przy czym to minister środowiska w porozumieniu z ministrami spraw wewnętrznych oraz infrastruktury i rozwoju jest zobowiązany wydać rozporządzenie określające bezpieczne odległości lokalizacji zakładów od terenów przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową. W rozporządzeniu tym minister środowiska jest zobowiązany nadto sprecyzować rodzaje poważnych awarii przemysłowych, których skutki należy uwzględnić przy ustalaniu bezpiecznej odległości, parametry graniczne oddziaływania skutków poważnych awarii przemysłowych w zakresie palności, wybuchowości i toksyczności poszczególnych substancji niebezpiecznych. Natomiast realizacja warunków zapewniających bezpieczną lokalizację zakładów nie ma miejsca w praktyce nie tylko na dzień 1 czerwca 2015 r., ale również po wejściu w życie ustawy, gdyż do tego wymagane będzie wydanie przepisów wykonawczych. Rząd premier Ewy Kopacz także w tej dziedzinie się nie popisał, a problem jest poważny, gdyż nowe regulacje dotyczyć mają ok. 380 zakładów już funkcjonujących w kraju oraz nowo powstających, które będą obowiązane spełnić nowe warunki lokalizacji i bezpieczeństwa. Każdego roku lokuje się średnio kilka zakładów, które zostaną objęte projektowaną regulacją. Przecież decyzja o lokalizacji zakładu, która stwarza ryzyko wystąpienia awarii przemysłowej, będzie wymagała uzgodnienia z organami Państwowej Staży Pożarnej. W znowelizowanym art. 243a ustawy Prawo ochrony środowiska nowym zakładem jest zakład, który został uruchomiony po dniu 1 czerwca 2015 r. Tymczasem projektowana nowelizacja nie weszła w życie nie tylko do 1 czerwca br., ale nie weszła do chwili obecnej. Zakłady, które powstały po dniu 1 czerwca 2015 r., powinny być uruchamiane po uzgodnieniach z organami państwa z uwzględnieniem nowych warunków lokalizacji i bezpieczeństwa, podczas gdy te warunki nie obowiązują ze względu na opieszałość rządu Ewy Kopacz, jeżeli chodzi o przygotowanie projektu. Powstaje pytanie, co się stanie z zakładami uruchomionymi po dniu 1 czerwca. Warunki lokalizacji jeszcze ich nie dotyczyły. (Dzwonek) Co będzie, gdy te przepisy zaczną obowiązywać, co nastąpi wraz z wejściem w życie ustawy? Przykrywając opieszałość rządu, w pośpiechu proceduje się nad przedmiotowym projektem w komisji ochrony środowiska. Materia projektu jest niezwykle złożona, szczegółowa i skomplikowana. Chodzi o wprowadzenie aż 31 zmian w dotychczasowej ustawie Prawo ochrony środowiska oraz zmian w szeregu innych ustaw: o Inspekcji Ochrony Środowiska, o Państwowej Straży Pożarnej, o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.

    Jeszcze raz podkreślam, iż materia noweli jest rozległa i szczegółowa, a jej wejście w życie będzie niosło za sobą konsekwencje dla kilkuset zakładów. W związku z tym wymaga to zdecydowanie głębszej refleksji, choćby w związku z procedowaniem nad projektem w podkomisji. Chodzi o bliższe przyjrzenie się projektowanym zmianom.

6 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw (druki nr 3523 i 3641).

Poseł Marek Balt:

    Panie marszałku, już przechodzę do konkluzji.

    Tak jak powiedziałem, Polska jest spóźniona, jeżeli chodzi o przyjęcie tego projektu ustawy. Jest to bardzo istotny projekt, dlatego Klub Poselski Sojusz Lewicy Demokratycznej, pomimo wielu zastrzeżeń, poprze ten projekt ustawy. Dziękuję bardzo.