6 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o senackim projekcie ustawy o zmianie ustawy o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego (druki nr 2481 i 3515).

Poseł Sprawozdawca Irena Tomaszak-Zesiuk:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka przedstawić zawarte w druku nr 3515 sprawozdanie o senackim projekcie ustawy o zmianie ustawy o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego.

    Projekt dotyczy uzupełnienia katalogu przesłanek, które pozwalają uznać osoby, które przymusowo odbywały służbę wojskową w tzw. wojskowych obozach specjalnych, za represjonowane.

    Projekt wpłynął do Sejmu 26 maja 2014 r. i został zawarty w druku nr 2481. Następnie został skierowany do pierwszego czytania. Po uzyskaniu stanowiska rządu oraz ekspertyz i opinii pierwsze czytanie nastąpiło 13 maja 2015 r. Została powołana podkomisja, aby w sposób szczegółowy dopracować omawiany projekt. W dniu 11 czerwca 2015 r. podkomisja przedstawiła sprawozdanie, które zostało na posiedzeniu Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w dniu 22 czerwca 2015 r. jednogłośnie przyjęte.

    W art. 1 w ustawie z dnia 23 lutego 1991 r. o uznaniu za uważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego, Dz. U. z 2014 r. poz. 1851, po art. 8 dodaje się art. 8a w brzmieniu: Art. 8a. 1. Osobie, która w okresie od dnia 1 listopada 1982 r. do dnia 28 lutego 1983 r. pełniła czynną służbę wojskową, do której odbycia została powołana za działalność na rzecz niepodległego bytu państwa polskiego, przysługuje od Skarbu Państwa odszkodowanie za poniesioną szkodę i zadośćuczynienie za doznaną krzywdę.

    2. Przepisy art. 8 ust. 1 zdanie drugie, ust. 2c i ust. 3-5 stosuje się odpowiednio.

    Wskazują one, że roszczenia o odszkodowanie i zadośćuczynienie nie ulegają przedawnieniu.

    Zasadność nowelizacji ustawy o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego wynika z faktu, że jej przepisy w dotychczasowym brzmieniu pomijają osoby, których represjonowanie przybrało postać odbywania służby wojskowej pod pozorem wykonywania obowiązku obrony. Choć ustawa pierwotnie ustanawiała jedynie obowiązek wypłaty przez Skarb Państwa odszkodowania za poniesioną szkodę i zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, wynikłych z wydania orzeczeń wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu państwa polskiego, to jej nowelizacja z dnia 19 września 2007 r. dodała jako podstawę wypłacania wspomnianych świadczeń decyzję o internowaniu w związku z wprowadzeniem w dniu 13 grudnia 1981 r. w Polsce stanu wojennego.

    Biorąc więc to pod uwagę i uwzględniając potrzebę konsekwentnego postępowania prawodawcy, ustawa reguluje stosunek państwa polskiego wobec obywateli walczących o jego niepodległy byt i powinna obejmować możliwie szeroki zakres form prowadzenia działalności niepodległościowej i sytuacji, w których osoby poszkodowane i pokrzywdzone w wyniku prowadzonej przez siebie działalności na rzecz niepodległego państwa polskiego otrzymują odszkodowanie i zadośćuczynienie. Projektowana nowelizacja uzupełnia więc katalog przesłanek, które pozwalają uznać określone osoby za represjonowane.

    Minister Jerzy Kozdroń reprezentujący stanowisko rządu podkreślił, że nowe przepisy nie budzą żadnych wątpliwości interpretacyjnych, czym musi się wykazać osoba powołana do czynnej służby wojskowej we wskazanym czasie, by korzystać z prawa do odszkodowania bądź zadośćuczynienia.

    Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka prosi Wysoką Izbę o przyjęcie projektu zawartego w druku nr 3515 i kontynuację prac nad tym projektem, a więc skierowanie go do trzeciego czytania. Dziękuję. (Oklaski)