39 punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o przedsiębiorstwie społecznym i wspieraniu podmiotów ekonomii społecznej (druk nr 3521).

Poseł Tadeusz Tomaszewski:

    Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Ministrze! Siedem lat pracy specjalnego zespołu powołanego przez prezesa Rady Ministrów miało zaowocować projektem rządowym. Każde rozwiązanie systemowe, a takim jest ustawa o przedsiębiorstwie społecznym i wspieraniu podmiotów ekonomii społecznej, dla dobra stanowienia prawa powinno przechodzić przez procedury rządowe, w tym system konsultacji, które są przewidziane dla projektów systemowych. Pan minister Jarosław Duda wielokrotnie sygnalizował, że projekt już, już jest. No i jest, tylko że nie rządowy, a poselski. To prawda, że dzięki temu możemy pracować, niemniej jednak widać wyraźnie, że rząd sobie z tym po prostu nie poradził, albo inaczej, w nawale innych problemów społecznych uznał, że ten projekt może być przekazany do Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska.

    Ten projekt w istotny sposób porządkuje obszar ekonomii społecznej. Można powiedzieć, że konsumuje wszystkie zapisy, które znajdują się w strategicznych dokumentach rządowych - bo one już tam są - o potrzebie funkcjonowania podmiotu ekonomii społecznej, jakim jest przedsiębiorstwo społeczne. Wstępna analiza tego dokumentu pokazuje, że trzeba będzie się zastanowić np. nad tym, dlaczego nie umieszczono wśród podmiotów ekonomii społecznej klubów integracji społecznej, gdy są tam centra integracji społecznej - do tej pory traktowaliśmy te podmioty łącznie - jeśli chodzi o osobę młodą niezatrudnioną. Dzisiaj i wczoraj Komisja Polityki Społecznej i Rodziny zajmowała się projektem, w którym jest zapis, że będziemy kierować środki z Funduszu Pracy na aktywizację młodzieży do 30. roku życia. Podjęliśmy niedawno w komisji inicjatywę zmiany ustawy o spółdzielniach socjalnych. Tam są granice wiekowe 30 i 50 lat, a tutaj 26 i 55 lat. Myślę, że powinniśmy to zsynchronizować.

    Ta ustawa oczywiście daje podmiotom określone kompetencje, ale gdybyśmy popatrzyli na oprzyrządowanie wsparcia ze strony władzy publicznej, to zobaczymy, że bardzo wiele instrumentów jest powieleniem już istniejących, takich jak np. dofinansowanie zatrudnienia, które już funkcjonuje w spółdzielniach socjalnych. Nie ma też instrumentów silniejszych, moim zdaniem, jak zwolnienie z podatku dochodowego od osób prawnych, przy zastrzeżeniu, że trzeba przeznaczyć 10% itd. Przecież te podmioty ekonomii społecznej, przedsiębiorstwa społeczne mają realizować ważne zadanie w imieniu państwa, mianowicie reintegrację zawodową i społeczną osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. Myślę, że o tym również powinniśmy rozmawiać. Skoro ustawodawca nałożył na te podmioty obowiązek przeznaczania dochodu na określone cele, to dlaczego nie możemy myśleć o zwolnieniu z podatku?

    Kolejna istotna sprawa dotyczy opłat. Szanowni państwo, jak wspominał mój przedmówca, tworzy się izbę i ustanawia się mechanizm, żeby pobierała opłaty od swoich członków za to, że wydaje kwitek o spełnianiu określonych przesłanek. Trzeba się nad tym zastanowić, bo jeśli chcemy uruchamiać podmioty ekonomii społecznej, również przedsiębiorstwa społeczne, to musimy na starcie w maksymalnym stopniu dać im możliwość, by nie musiały tworzyć kosztów administracyjnych.

    Podobnie jest z kwestią nadzoru, jeśli chodzi o organizacje pożytku publicznego, z zakazami, z ewentualnym ograniczeniem wysokich zarobków. To jest ułożone podobnie jak w przypadku organizacji pożytku publicznego. Gdybyśmy jednak chcieli iść dalej zgodnie z tą zasadą, to byśmy musieli powołać izbę organizacji pożytku publicznego - bo tam jest osiem podmiotów - i fajnie by było. Taka izba żyłaby z wydawania opinii. Warto się zastanowić nad tym, czy nie uprościć jednak trochę tej hierarchii nadzoru. Jest dodatkowy mechanizm związany z pożyczkami i poręczeniami z Funduszu Przedsiębiorczości Społecznej utworzonego przez Bank Gospodarstwa Krajowego. Trzeba jednak trochę więcej informacji, na ile ten fundusz rzeczywiście będzie wspomagał. Pojawiają się nowe zadania dla samorządu województwa, ale nie ma tej opinii, czy zostało to skonsultowane, czy nie, czy to są zadania z zakresu administracji rządowej zlecone samorządom, czy to są kolejne wrzutki w stylu, że wiemy najlepiej, co samorząd powinien zrobić, ale nie damy na to pieniędzy poza tymi, które będą w dyspozycji samorządu, jeśli chodzi o fundusze europejskie. (Dzwonek)

    Jest kilka spraw, które będą wymagały wyjaśnienia w trakcie prac, abyśmy rzeczywiście stworzyli dokument, który będzie spinał dotychczasowe działania w zakresie ekonomii społecznej podejmowane zarówno przez rząd, jak i Wysoką Izbę. Klub Poselski Sojusz Lewicy Demokratycznej popiera to rozwiązanie i opowiada się za skierowaniem projektu do prac w Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. Dziękuję. (Oklaski)