40 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji do Spraw Unii Europejskiej o poselskim projekcie ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druki nr 3109 i 3533).

Poseł Krzysztof Popiołek:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Zjednoczona Prawica przedstawiam opinię co do poselskiego projektu ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego oraz o zmianie niektórych innych ustaw, druk sejmowy nr 3109.

    1 maja 2016 r. minie przyjęty dla Polski termin ochronny zapisany w traktacie akcesyjnym na zakup ziemi rolniczej przez obcokrajowców, nabywców pochodzących z innych krajów Unii Europejskiej. Polska miała zatem 12 lat na ustanowienie przepisów regulujących obrót gruntami rolnymi. Takie przepisy można było wprowadzić wcześniej, ale rządząca koalicja PO-PSL nie kwapiła się do ustawowego ograniczenia wykupu polskiej ziemi uprawnej. W tym czasie opinia publiczna była raczej nieinformowana o skali wykupu ziemi przez obcokrajowców za pośrednictwem podstawionych tzw. słupów. Czasami dowiadywaliśmy się o tym procederze tylko w sytuacjach głośnych protestów rolniczych w zachodniej Polsce czy blokowania przez rolników urzędów państwowych. W czasie mojego spotkania sprzed kilku lat z rolnikami w okolicach Polkowic obecni na nim rolnicy informowali o licznych nadużyciach i wyrokach skazujących dla zarządzających delegaturami agencji. Widocznie rządzącym na tym zależało, aby ten nielegalny interes kwitł. Nie reagowały też służby skarbowe. Dlaczego istniał i istnieje nadal zakup ziemi na tzw. podstawionego słupa? Przecież aparat skarbowy dysponuje możliwościami sprawdzenia, czy osoba kupująca ziemię za ogromne kwoty legalnie zarobiła pieniądze, którymi dysponuje. Każdy odpis aktu notarialnego przecież trafia do właściwego urzędu skarbowego. Dlaczego wobec tych osób nie wdrażano postępowań karnych skarbowych? To potwierdza, że rządzącym nie zależało na ukróceniu procederu nielegalnego obrotu ziemią.

    Sprawa nielegalnego wykupu polskiej ziemi rolniczej przez obcokrajowców wywołuje szeroki rezonans społeczny. To podstawowy postulat protestujących od kilku miesięcy przed kancelarią pani premier rolników. Świadczy też o tym inicjatywa pana posła prof. Jana Szyszki zorganizowania w tej sprawie referendum ogólnonarodowego, pod którą podpisało się 2,5 mln naszych rodaków, a która zalega w zamrażarce sejmowej. Pytanie brzmiało: Czy jesteś za zobowiązaniem rządu do pilnych renegocjacji traktatu akcesyjnego w zakresie wolnego obrotu ziemią dla obcokrajowców w Polsce, uwzględniając, iż stanowisko rządu do zmiany w traktacie powinno być następujące: zakup polskiej ziemi przez obcokrajowców będzie możliwy od roku, w którym siła nabywcza średniej pensji Polaka będzie stanowiła 90% średniej siły nabywczej mieszkańców pięciu najbogatszych państw Unii Europejskiej? I to jest sedno problemu dostępu do zakupu ziemi rolniczej przez obcokrajowców: raz - duża różnica w dochodach, dwa - cena ziemi w Polsce. Obcokrajowców stać na to, aby nawet kilkakrotnie przebić cenę, jaką proponuje polski rolnik.

    Nieubłaganie upływa okres ochronny dla polskiej ziemi uprawnej, ale koalicja rządząca PO-PSL nie kwapiła się do zajęcia się chyba jedną z najważniejszych spraw dla przyszłości Polski. Dopiero wiosenne bardzo silne protesty rolnicze zmusiły PSL do zainteresowania się tą problematyką. Nie podjęto pracy nad projektem Prawa i Sprawiedliwości, który leży w zamrażarce sejmowej od dwóch lat.

    Klub PSL złożył najpierw jeden projekt, a potem drugi. W trakcie prac podkomisji na ten drugi projekt został nałożony trzeci projekt. Pierwszy raz w życiu spotkałem się z taką sytuacją, że w formie poprawek złożono kompletnie nowy projekt. Pod koniec prac podkomisji pojawiła się opinia rządu, w której rząd zgłaszał nowe propozycje rozwiązań.

    Trudno jest ocenić, który projekt PSL, drugi czy trzeci, opiniowały rolnicze organizacje branżowe czy związkowe, a także naczelne instytucje państwowe. Ten biurokratyczny knot, który się urodził w tym chaosie, to nic innego jak gra pozorów. Na proste pytania posłów poseł wnioskodawca nie odpowiadał, za to prowokował nieustannie posłów opozycji. Z tego chaosu pojawił się jeden wniosek: koalicja PO-PSL nie chce uchronić polskiej ziemi przed jej wykupem przez osoby, które nie powinny jej nabywać.

    Projekt przegłosowany w komisji przez rządzącą większość uchwalony jest na potrzeby wyborcze. W ogóle w projekcie pojawia się kilka pojęć powierzchni. Mamy pojęcie 300 ha jako gospodarstwa rodzinnego, później pojawia się ograniczenie zakupu do 500 ha, następnie pojawia się preferowana powierzchnia nieprzekraczająca 100 ha. A na tym nie koniec. Pojawia się też wielkość powierzchni zdefiniowana jako dwukrotność średniej powierzchni gruntów rolnych wchodzący w skład gospodarstwa w województwie. Ostatecznie (Dzwonek) to minister właściwy do spraw rozwoju wsi - dlaczego nie minister rolnictwa, tego nie wiem - w drodze rozporządzenia określi powierzchnię preferowaną. Czemu ma służyć ta wielość pojęć powierzchni, skomplikowana, nieczytelna procedura? Dobry komentarz do przedłożonego projektu ustawy wygłosił przedstawiciel Krajowej Rady Notarialnej: że przygotowane przepisy są nie do wykonania.

    Nasz klub parlamentarny zajmie stanowisko w głosowaniu. Dziękuję bardzo. (Oklaski)