17 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o senackim projekcie ustawy o zmianie ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (druki nr 3194 i 3340).

Poseł Sprawozdawca Renata Janik:

    Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka mam zaszczyt przedłożyć Wysokiej Izbie sprawozdanie komisji o senackim projekcie ustawy o zmianie ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, druk nr 3194.

    Sejm na posiedzeniu w dniu 3 marca 2015 r. skierował powyższy projekt ustawy do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka do rozpatrzenia. W dniu 22 kwietnia 2015 r. komisja przeprowadziła pierwsze czytanie oraz rozpatrzyła ten projekt ustawy.

    Wysoka Izbo! Senacki projekt ustawy stanowi wykonanie obowiązku dostosowania systemu prawa do orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, sformułowanego w postanowieniu z 29 lipca 2014 r. To postanowienie powstało w związku z rozpatrzeniem skargi konstytucyjnej na art. 79 ust. 1 pkt 3 lit. c ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Artykuł ten dotyczy zwrotu kosztów sądowych, kiedy to sąd zwraca z urzędu koszty w połowie.

    Trybunał Konstytucyjny nie doszukał się w rozpoznaniu tej skargi niezgodności z konstytucją art. 79 ust. 1 pkt 3 lit. c. Przypomnę, że w myśl tego artykułu sąd z urzędu zwraca stronie połowę opłaty uiszczonej od pisma wszczynającego postępowanie w instancji, w której sprawa zakończyła się zawarciem ugody sądowej. Trybunał Konstytucyjny wskazał jednak w uzasadnieniu i później w postanowieniu sygnalizacyjnym pewną niespójność tego artykułu, analizując przypadki postępowań odrębnych, a w szczególności postępowania nakazowego, gdzie powód jest obowiązany uiścić 1/4 opłaty wpisowej od pozwu, a pozwany, jeżeli chce wnieść zarzuty, uiszcza 3/4 tej opłaty. W przypadku zawarcia ugody sądowej w pierwszoinstancyjnym postępowaniu nakazowym pozwany nie mógł domagać się zwrotu połowy tej opłaty.

    Nowelizacja wypełnia tę lukę prawną przez dodanie w art. 79 ust. 1 pkt 3 po lit. c kolejnej litery - lit. d, stanowiącej, że sąd również z urzędu zwraca połowę uiszczonej opłaty od zarzutów w postępowaniu nakazowym, jeżeli postępowanie w pierwszej instancji zakończyło się zawarciem ugody sądowej.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Wejście w życie projektowanej regulacji będzie sprzyjać szybszemu, a zarazem ugodowemu kończeniu sporów w postępowaniu nakazowym. Z pewnością znajdzie to pozytywny oddźwięk społeczny, zwłaszcza że zawarcie ugody w postępowaniu cywilnym pozwala na przyjęcie, iż w konkretnej sprawie nie ma strony wygrywającej ani strony, która przegrała, co bardzo często generuje negatywne emocje, wywołujące u przegranego poczucie pokrzywdzenia.

    Proponowana nowelizacja pociągnie za sobą niewątpliwie zmniejszenie się wpływów do budżetu państwa z tytułu opłat wnoszonych w postępowaniach nakazowych. Określenie tego zjawiska nie jest jednak możliwe. Ustawa nie będzie miała skutków dla pozostałych jednostek sektora finansów publicznych. Zakres przedmiotowy projektowanej ustawy nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka wnioskuję o uchwalenie projektu ustawy bez poprawek. Dziękuję bardzo. (Oklaski)