2 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o przedstawionym przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks wyborczy (druki nr 3084 i 3348).

Poseł Wincenty Elsner:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiam stanowisko klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej wobec projektu zawartego w druku nr 3348, a więc projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks wyborczy.

    Sięgając do początków procesu legislacyjnego, przypomnę, że do pracy w komisji, a konkretnie w podkomisji, zostały skierowane dwa projekty: projekt autorstwa pana prezydenta i projekt Sojuszu Lewicy Demokratycznej. W tym momencie można jedynie ubolewać nad tym, że z tamtego projektu w ostatecznym stanowisku Komisji Nadzwyczajnej praktycznie nic się nie znalazło.

    Przed rozpoczęciem procesu legislacyjnego proponowałem przeprowadzenie wysłuchania publicznego w sprawie zmian w Kodeksie wyborczym. Wówczas siłami koalicji rządzącej postulat wysłuchania publicznego został odrzucony, twierdziliście państwo, że nie ma takiej potrzeby. Dzisiaj widać, że taka potrzeba była, bo nagle okazało się, że pan prezydent Komorowski zorientował się, że istnieje potrzeba dyskusji o jednomandatowych okręgach wyborczych. Sojusz Lewicy Demokratycznej jest przeciwny tym rozwiązaniom, żeby była jasność, ale dodam, że gdybyście wówczas zgodzili się na przeprowadzenie wysłuchania publicznego, to debata o możliwości wprowadzenia JOW-ów toczyłaby się już wtedy.

    Przy okazji debaty nad Kodeksem wyborczym nie sposób nie skonstatować, że absolutnie skandaliczną rzeczą jest to, że oprócz tych zmian, o których dzisiaj mówimy, w większości technicznych i pozytywnie ocenianych przez Sojusz Lewicy Demokratycznej, pan prezydent w szczycie kampanii wyborczej na własny urząd proponuje projekt z najwyższej półki, można powiedzieć, od najwyższego C, a konkretnie K, projekt zmiany konstytucji dający możliwość zmiany systemu wyborczego w Polsce.

    Mówiłem podczas swojego pierwszego wystąpienia, że Kodeks wyborczy to jest taka wyborcza biblia i od zapisów w tej księdze zależy jakość polskiej demokracji. Trzeba zdawać sobie sprawę z tego, że błędy i niejasności zapisów w Kodeksie wyborczym mogą grozić polskiej demokracji. Próba rozpoczęcia dyskusji o Kodeksie wyborczym w szczycie kampanii prezydenckiej zyskuje jak najgorszą ocenę. Do następnych wyborów, nie licząc tych wyborów, do których i tak zmiany już nie wprowadzimy, wyborów parlamentarnych, pozostają następne trzy lata. To będzie dobry okres dla ewentualnej dyskusji o JOW-ach, czy nie o JOW-ach, powtarzamy, akurat Sojusz Lewicy Demokratycznej jest temu przeciwny.

    Te wszystkie zmiany Sojusz Lewicy Demokratycznej ocenia pozytywnie, zwłaszcza to, że zrezygnowano z bardzo drogiego zawiadamiania każdego z wyborców o fakcie bycia wyborcą w danych wyborach. Kosztowałoby to porównywalnie z przeprowadzeniem całych wyborów. Zastąpiono to tańszą formą, wysłaniem do ogółu wyborców bezadresowych druków, które umieszczane będą w skrzynce wyborczej. I to jest dobre, tańsze rozwiązanie i jakiś kompromis.

    Co do nakładek Braille’a, poprzednio o tym mówiono, podzielamy pogląd, że dobrze, że one jednak nie zostały wykreślone, bo miarą społeczeństwa obywatelskiego jest stosunek do osób niepełnosprawnych i nie na wszystko można patrzeć w kategoriach ekonomicznych. Z tego względu w żadnym pociągu czy autobusie nie miałaby prawa istnieć platforma dla osób niepełnosprawnych, bo tymi pociągami w większości wypadków i tak nie jeżdżą niepełnosprawni, a to, że raz na pół roku niepełnosprawny chce wsiąść do tego pociągu, sprawia, że ekonomicznie się to nie opłaca. Tu jesteśmy za. To rozwiązanie faktycznie jest drogie, natomiast warto było przy tym pozostać.

    Dobrym rozwiązaniem jest likwidacja książeczki, aczkolwiek obawiam się, że ostatnie zdanie o likwidacji książeczek, mówiąc w skrócie, bo czas mi się kończy... Jeżeli książeczka byłaby, to w książeczce na pierwszej stronie, tak jak państwo proponujecie, powinien być spis treści i sposób głosowania. Ale ostatnie zdanie przeczy temu - w wyjątkowych wypadkach, jeżeli Państwowa Komisja Wyborcza zdecyduje, można zrezygnować ze (Dzwonek) spisu treści dołączonego do tej książeczki. To zdecydowanie osłabia to dobre rozwiązanie.

    Urna z przezroczystego materiału, sprawa oczywista. Natomiast jeżeli chodzi o sprawę rejestracji, Sojusz Lewicy Demokratycznej podkreślał, że warto mówić o rozwiązaniu polegającym na monitorowaniu przynajmniej procesu liczenia głosów przez Internet, aby bardzo wielu wyborców mających dzisiaj niewielkie zaufanie do procesu wyborczego mogło się naocznie w Internecie przekonać, jak to przebiega.

    Sojusz Lewicy Demokratycznej poprze ten projekt, aczkolwiek, jak powiedziałem, ubolewamy, że bardzo wiele merytorycznych zmian zaproponowanych w naszym projekcie nie znalazło się w projekcie ostatecznym. Dziękuję.