16 punkt porządku dziennego:

Poseł Michał Szczerba:

    Szanowna Pani Marszałek! Szanowny Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Na początku chciałbym serdecznie podziękować panu ministrowi za bardzo dobrą, bardzo przemyślaną informację ministra spraw zagranicznych o zadaniach polskiej polityki zagranicznej. Świadczy to, panie ministrze, że Rada Ministrów, minister spraw zagranicznych w modelowej współpracy z polskim prezydentem tworzą dojrzałą, odpowiedzialną, realną, przewidywalną i odważną polską politykę zagraniczną. Co jest bardzo istotne, ta polityka jest budowana w ramach wspólnoty Zachodu, w ramach wspomnianej przez pana ministra Unii Europejskiej i Stanów Zjednoczonych.

    Relacje polsko-amerykańskie, o których chciałbym mówić, charakteryzuje dojrzałość właściwa dla państw związanych mocnym sojuszem polityczno-obronnym, podzielających fundamentalne wartości, takie jak wolność, niezależność, poszanowanie zasad demokracji i praw człowieka. Współpraca polsko-amerykańska ukształtowana na przestrzeni minionych dwóch dekad realizowana jest w dopełniających się wzajemnie strefach: politycznej, bezpieczeństwa i obrony, gospodarczej, kontaktów międzyludzkich oraz inicjatyw wspierających demokratyczne przemiany w świecie.

    Głównymi czynnikami wpływającymi w ostatnim czasie na dynamikę polsko-amerykańskiej współpracy są z jednej strony przewartościowania w ramach polityki zagranicznej, bezpieczeństwa i obrony USA, także związanej chociażby z agresją Rosji wobec Ukrainy, z drugiej strony systematyczny wzrost pozycji Polski w Unii Europejskiej, stanowiącej naturalne zakotwiczenie, w szczególności gospodarczych, interesów naszego kraju.

    Te obiektywne czynniki nie zmieniają kanonu polsko-amerykańskich relacji opartych na ścisłych sojuszniczych więziach w ramach NATO, aktywnym zaangażowaniu Stanów Zjednoczonych w Europie i rozbudowanej strukturze kontaktów i projektów współpracy dwustronnej.

    Zmiana uwarunkowań międzynarodowych, o których mówiłem, stymuluje poszukiwanie nowych obszarów współpracy dwustronnej, takich jak energia, bezpieczeństwo energetyczne, promocja demokracji, nowe projekty współpracy obronnej, obejmujące m.in. stacjonowanie amerykańskich sił, wspólne ćwiczenia na terytorium Polski i projekt budowy systemu obrony przeciwrakietowej. Programowanie kierunków rozwoju współpracy ułatwia rozbudowana infrastruktura regularnych kontaktów politycznych, obejmująca wizyty i rozmowy na wysokim szczeblu oraz zinstytucjonalizowane formy kontaktów.

    Agresja Rosji wobec Ukrainy znacząco zmieniła sytuację bezpieczeństwa w sąsiedztwie Polski. Bezpośrednim rezultatem tych wydarzeń są: intensyfikacja dialogu w ramach Unii Europejskiej, wzmocnienie współpracy w zakresie bezpieczeństwa i obrony z USA oraz inicjatywy i decyzje NATO służące wzmocnieniu wschodniej flanki Sojuszu. Stany Zjednoczone jednoznacznie potwierdziły zobowiązania wobec Polski i innych państw regionu dotyczące obrony sojuszniczej w ramach NATO. W sferze bezpieczeństwa i obrony wyrażało się to m.in. w udzieleniu wsparcia misji NATO, patrolującej przestrzeń powietrzną państw bałtyckich, zwiększonej obecności amerykańskich sił powietrznych w Polsce oraz ćwiczeniach żołnierzy wojsk powietrzno-desantowych.

    Co jest bardzo ważne, w czerwcu 2014 r. w Warszawie prezydent Obama przedstawił nową inicjatywę na rzecz gwarancji bezpieczeństwa dla Europy, skierowaną do europejskich sojuszników, na którą przewidziane są środki w budżecie obronnym USA na rok 2015. Celem inicjatywy prezydenta Obamy jest zwiększenie zakresu ćwiczeń i szkoleń, rotacyjnej obecności amerykańskich sił w Europie, w szczególności na terytoriach członków NATO przyjętych po zakończeniu zimnej wojny. Celem jest także zwiększenie zdolności sił amerykańskich do wzmocnienia NATO poprzez składowanie wyposażenia i rozwój infrastruktury do przyjęcia sił w Europie, zwiększenie udziału marynarki wojennej USA w działaniach sił morskich NATO, włącznie z częstszą obecnością na Morzu Bałtyckim.

    Inicjatywa ta w pełni wpisuje się w postanowienia ostatniego szczytu NATO dotyczące wzmocnienia wschodniej flanki Sojuszu, o której mówił pan minister w swoim wystąpieniu, poprzez rotacyjną obecność sił na terytorium Polski i innych państw regionu, wydzielenie sił bardziej szybkiego reagowania, utworzenie dowództw oraz podniesienie gotowości Wielonarodowego Korpusu Północno-Wschodniego w Szczecinie.

    Sojusz Północnoatlantycki jest głównym forum współpracy Polski z USA w sferze bezpieczeństwa. Priorytety współpracy ze Stanami Zjednoczonymi w ramach NATO i relacji dwustronnych obejmują utrzymanie fundamentalnej roli Sojuszu, tzn. zdolności do kolektywnej obrony, rozwój zdolności obronnych.

    Szanowni Państwo! Wysoka Izbo! Warto także wspomnieć o współpracy gospodarczej. Od roku 2013 utrzymujemy rekordowe w historii polsko-amerykańskiej wymiany handlowej obroty handlowe pomiędzy Polską i USA. Od 2013 r. wynoszą one ponad 10 mld dolarów. Stan amerykańskich bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Polsce na koniec 2013 r. wyniósł blisko 10 mld dolarów, co daje Stanom Zjednoczonym pozycję siódmego inwestora w Polsce.

    Jednakże faktyczna wartość inwestycji amerykańskich jest wyższa, biorąc pod uwagę inwestycje USA poprzez kraje trzecie, m.in. Holandię, Luksemburg czy też Niemcy. Szacuje się, że całkowita wartość zaangażowania inwestycyjnego USA w Polsce wynosi ok. 20-30 mld dolarów, a zatrudnienie ogółem ok. 180 tys. osób. To są dane, które mam z Amerykańskiej Izby Handlowej w Polsce. Ważne są także kwestie dotyczące współpracy gospodarczej. Pan minister w swoim wystąpieniu powiedział, że polsko-amerykańskie relacje gospodarcze wpisują się w partnerstwo ekonomiczne Unii Europejskiej ze Stanami Zjednoczonymi, które mamy zamiar wspólnie rozszerzyć poprzez umowę dotyczącą Transatlantyckiego Partnerstwa Handlowo-Inwestycyjnego - TTIP. Ta umowa podniesie relacje USA i Europy na jakościowo wyższy poziom współpracy, nie tylko handlowej, ale także politycznej. O tym także chciałbym kilka słów powiedzieć.

    Po zeszłorocznym ukształtowaniu się, ukonstytuowaniu się nowego Parlamentu Europejskiego, Komisji Europejskiej, a także po wyborach listopadowych do Kongresu, w którym większość w obu izbach uzyskali republikanie, można spodziewać się nowego impulsu w pracach, szczególnie po stronie amerykańskiej, co stwarza szansę na zakończenie rozmów dotyczących TTIP przed końcem kadencji prezydenta Obamy. Co jest dla Polski najważniejsze w tym zakresie? Liberalizacja handlu energią i surowcami naturalnymi, zabezpieczenie przed nadmierną liberalizacją produktów wrażliwych w rolnictwie i przemyśle energochłonnym, w tym przemyśle chemicznym, otwarcie rynku i usług zamówień publicznych w Stanach Zjednoczonych, brak sankcji karnych w środowisku cyfrowym w rozdziale dotyczącym praw z zakresu własności intelektualnej, a także zachowanie wysokich standardów Unii Europejskiej, jeżeli chodzi o bezpieczeństwo żywności, w tym zasad dotyczących GMO.

    Szanowni Państwo! Jeżeli chodzi o prognozę wpływu umowy TTIP na gospodarkę Polski i Unii Europejskiej, szacuje się, że po usunięciu ceł i zakładanego poziomu barier pozataryfowych wzrost PKB Polski będzie wyższy o 0,20%, czyli 1700 mln dolarów rocznie. W wymianie handlowej ze Stanami Zjednoczonymi prognozuje się wzrost polskiego eksportu o 58%, a importu o 60%.

    Chciałbym bardzo podziękować panu ministrowi, całemu resortowi za to, że Polska jest aktywnie zaangażowana w prace nad umową na wszystkich forach Unii Europejskiej. Chciałbym także podziękować za działania MSZ promujące TTIP. Szanowni państwo, kwestie polsko-amerykańskiej współpracy energetycznej oraz poprawy bezpieczeństwa energetycznego są również tematem stałych rozmów na wysokim szczeblu. Chciałbym także podziękować za zaangażowanie dotyczące promocji demokracji. To jest rzecz, która nas łączy ze Stanami Zjednoczonymi. Ze względów historycznych chcemy dalej rozwijać polsko-amerykański dialog na temat demokracji, także w ramach Wspólnoty Demokracji. To jest ważna oś naszej współpracy. Myślę, że dzięki takim celom, które pan minister zarysował w swojej informacji, jeżeli chodzi o polską politykę zagraniczną, współpraca ze Stanami Zjednoczonymi będzie bogatsza i coraz bardziej intensywna, co dla nas będzie wiązało się z większym bezpieczeństwem. Bardzo dziękuję. (Oklaski)