15 punkt porządku dziennego:

Poseł Grzegorz Schreiber:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Każde wybory, oprócz przygotowań ze strony Państwowej Komisji Wyborczej - oczywiście te są najważniejsze - i samorządów, angażują również administrację rządową. Zwykle polega to na zapewnieniu właściwej współpracy pomiędzy organami rządowymi a Państwową Komisją Wyborczą i samorządami, a także, i to jest jeden z ważniejszych obowiązków rządu, zapewnieniu prawidłowego przebiegu wyborów poza granicami Polski. Podstawowym obowiązkiem strony rządowej jest także prawidłowe wypełnienie wszelkich delegacji ustawowych, czyli przygotowanie rozporządzeń przez właściwych ministrów. Powinienem dzisiaj pytać rząd o informację w tym zakresie.

    Niestety, niezwykle ryzykowne, żeby nie powiedzieć: skandaliczne, wprowadzenie przez rząd w roku wyborczym aplikacji o nazwie Źródło spowodowało zagrożenie prawidłowego przebiegu wyborów. Stąd też w pierwszej kolejności muszę zapytać o informację dotyczącą tego problemu.

    Zgłaszane obecnie, szczególnie przez samorządy, liczne problemy związane z błędami w danych zgromadzonych w rejestrze PESEL dotyczą tak fundamentalnych spraw jak właściwy adres, czy jest to ulica Poniatowskiego, czy Księcia Poniatowskiego. Te sprawy, wydawałoby się banalne, proste, powodują problemy, żeby nie powiedzieć, że problemy wywołuje również fakt, iż trudno rozróżnić osoby żyjące od nieżyjących, ale i takie sytuacje się pojawiają.

    W oczywisty sposób rodzi to problemy w trakcie głosowania, na przykład powoduje wykluczenie ze spisu wyborców osób faktycznie żyjących, ale zewidencjonowanych w rejestrze PESEL jako osoby zmarłe, a po aktualizacji danych zapisanych z tym błędem - w konsekwencji także w rejestrach gminnych.

    Kolejnym problemem są rozbieżności między danymi wykazanymi w spisie wyborców a danymi obywateli umieszczonymi w ich dokumentach tożsamości. Błędy te, w przypadku ich zaistnienia w odpowiednio dużej skali - oczywiście jest obawa o tę skalę, bo dopiero wtedy możemy dotkliwie odczuć te błędy rządowe - mogą sparaliżować przebieg głosowania i niestety zniekształcić wynik wyborów w 2015 r., na początek w wyborach prezydenckich.

    W związku z błędami w rejestrze PESEL i wynikającymi z tego problemami dotyczącymi wydawania nowych dowodów osobistych obywatele nieposiadający ważnego dowodu osobistego lub paszportu mogą mieć problemy w zakresie realizacji przysługującego im prawa wyborczego. Zgodnie z kalendarzem do dnia 20 kwietnia gminy miały przygotować, sporządzić spisy wyborców.

    Proszę o przedstawienie informacji na temat problemów związanych z pozyskiwaniem informacji do tworzenia spisu wyborców za pośrednictwem aplikacji Źródło. Proszę powiedzieć, czy prawdą jest, że obecnie aż 30% gmin zgłasza problemy związane z funkcjonowaniem tej aplikacji.

    Przejdźmy teraz do informacji dotyczących wyborów poza granicami kraju oraz wydawanych rozporządzeń. Problemem związanym z organizacją wyborów prezydenckich w 2015 r. są niekorzystne dla obywateli polskich zmiany w geografii punktów wyborczych za granicą. W tej sprawie docierają głosy wzburzonych przedstawicieli organizacji polonijnych i Polonii z całego świata. Zmiany te zostały dokonane bez żadnej konsultacji z tym środowiskiem.

    To dotyczy dwóch kategorii punktów wyborczych. Pierwsza z nich to miejsca, w których komisje całkowicie zostały zlikwidowane. Przykładowo można wymienić aglomerację Detroit, aglomerację Boston, miasto Dortmund i kilka innych ważnych ośrodków. Często dotyczy to nieodległych miejsc, jednak zbyt odległych, żeby tam pojechać, oddalonych o ponad 100-150 km. Jednocześnie w innej miejscowości są zlokalizowane trzy, cztery komisje (Dzwonek), z których jedną na pewno można byłoby umieścić w innym miejscu. Drugi problem dotyczy zmiany lokalizacji komisji na takie, które są o wiele mniej korzystne dla Polaków mieszkających poza granicami kraju.

    Proszę o informację, dlaczego doprowadzono do sytuacji, w której Polonia będzie miała utrudniony dostęp do tego, by korzystać ze swoich konstytucyjnych praw. Jakie jest tego uzasadnienie?

    Wreszcie sprawy związane z rozporządzeniami. Oczywiście bardzo krótko, panie marszałku. Pozwolę sobie przedstawić tylko jedną kwestię. To sprawa braku szczegółowych informacji dotyczących procedury przechowywania i przekazywania przesyłek w głosowaniu korespondencyjnym. Rozporządzenie ministra administracji i cyfryzacji z dnia 21 stycznia 2015 r. w sprawie przesyłek w głosowaniu korespondencyjnym nie zawiera informacji, w jaki sposób w głosowaniu korespondencyjnym są przechowywane przesyłki u wyznaczonego operatora pocztowego. O ile w innym rozporządzeniu ministra dotyczącym przekazywania przesyłek dostarczonych bezpośrednio przez wyborcę do gminy jest to dobrze zapisane, o tyle wydaje nam się, że to, o którym mówię, posiada to uchybienie. Operator odbiera je od wyborcy i ma za zadanie dostarczyć je do lokalu wyborczego w dniu wyborów. Odbiór przesyłek odbywa się w różnym czasie. Od dnia wyborów przesyłki będą przechowywane na nieznanych zasadach.

    Gdzie one będą przechowywane i na jakich zasadach? Właśnie o taką informację proszę stronę rządową.

    Wszystkie wspomniane problemy mogą, naszym zdaniem, w sposób istotny przełożyć się na prawidłowy wynik wyborów. Dlatego prosimy o rzetelne wyjaśnienie wymienionych kwestii. Dziękuję bardzo. (Oklaski)