15 punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Poseł Miron Sycz:

    Dziękuję bardzo.

    Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Trybunał Konstytucyjny 3 marca 2015 r. wydał wyrok w zakresie uprawnień emerytalnych funkcjonariuszy Służby Celnej, orzekając, że określone artykuły ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy ˝w zakresie, w jakim wśród osób uprawnionych do świadczeń emerytalnych pomijają funkcjonariuszy Służby Celnej, którzy wykonują zadania określone w art. 2 ust. 1 pkt 4-6 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o Służbie Celnej, są niezgodne z art. 32 konstytucji˝.

    Wymieniony wyżej art. 32 konstytucji stanowi, iż wszyscy są równi wobec prawa, wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne, nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny. W związku z tym po zapoznaniu się z sentencją wyroku Trybunału Konstytucyjnego nasuwają się następujące pytania.

    Jak minister finansów planuje wykonać wyrok Trybunału Konstytucyjnego? W jaki sposób zostaną przeprowadzone zmiany przepisów? Chodzi o precedensowy wręcz charakter wprowadzenia do systemu zaopatrzenia emerytalnego funkcjonariuszy Służby Celnej będących obecnie beneficjentami powszechnego systemu ubezpieczeń społecznych. W końcu jaki zakres zmian przepisów jest konieczny do wykonania orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego? Dziękuję bardzo.

15 punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Jacek Kapica:

    Dziękuję bardzo.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpowiadając na pytania zgłoszone przez posłów Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska panów Mirona Sycza i Tadeusza Arkita dotyczące wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 3 marca 2015 r., sygn. akt K 39/13, w sprawie uprawnień emerytalnych funkcjonariuszy Służby Celnej, uprzejmie wyjaśniam.

    Odpowiadając na pytanie pierwsze, zasadnicze, jak minister finansów planuje wykonać wyrok Trybunału Konstytucyjnego, pragnę poinformować, że podjęcie działań zmierzających do wykonania wyroku trybunału wymaga przede wszystkim zapoznania się z pisemnym uzasadnieniem orzeczenia, na które nadal oczekujemy. Uzyskanie pisemnego uzasadnienia umożliwi dokonanie analizy prawnej wyroku Trybunału Konstytucyjnego w celu określenia skutków finansowych i społecznych rozwiązań wynikających z wykonania przywoływanego orzeczenia.

    W celu prawidłowego wykonania wyroku wstępnie Ministerstwo Finansów planuje wystąpienie o przygotowanie opinii prawnych przez prof. dr. hab. Marka Chmaja, specjalistę w zakresie prawa konstytucyjnego i prawa administracyjnego, dr. hab. Marcina Wiącka, adiunkta w Katedrze Prawa Konstytucyjnego Uniwersytetu Warszawskiego, dr Agnieszkę Chłoń-Domińczak, specjalistę w zakresie systemów emerytalnych, rynku pracy oraz polityki społecznej, oraz ekspertów Rządowego Centrum Legislacji i Departamentu Prawnego Ministerstwa Finansów. Uzyskanie tych analiz pozwoli ministrowi finansów na przygotowanie projektu odpowiednich regulacji prawnych. Wątpliwości, jakie pojawiają się po ustnej sentencji wyroku, odnoszą się do następujących zagadnień: jakiej grupy funkcjonariuszy Służby Celnej powinny dotyczyć nowe regulacje, od jakiego momentu powinno nastąpić włączenie funkcjonariuszy Służby Celnej do zaopatrzeniowego systemu emerytur służb mundurowych, który system zaopatrzenia emerytalnego powinien zostać zastosowany w odniesieniu do funkcjonariuszy celnych, ten związany 15-letnim stażem czy 25-letnim stażem oraz tego, jak powiązać odprowadzane w ramach systemu powszechnego składki z zaopatrzeniem emerytalnym służb mundurowych. Analizy prawne i systemowe mają nam pomóc w najwłaściwszej realizacji wyroku, tak aby nie narazić się na kolejne zarzuty związane z nieuzasadnionym wykluczeniem, a jednocześnie właściwie wykonać wyrok.

    Analiza funkcjonalna i systemowa dotycząca dwóch systemów emerytalnych powinna dać nam szczegółową odpowiedź na pytanie drugie, w jaki sposób zostaną przeprowadzone zmiany przepisów z uwagi na precedensowy charakter wprowadzenia do systemu zaopatrzenia emerytalnego funkcjonariuszy celnych będących obecnie beneficjentami powszechnego systemu ubezpieczeń społecznych?

    Jednym z trudniejszych zagadnień, jakimi będziemy musieli się zająć w trakcie przygotowywania wykonania wyroku, rozwiązań i przepisów prawnych, będzie właśnie sposób wprowadzenia do emerytalnego systemu zaopatrzeniowego funkcjonariuszy celnych będących obecnie uczestnikami powszechnego systemu ubezpieczeń społecznych. Oczywiście, dostrzegamy ten problem, ale dopiero wykonane analizy pozwolą nam na dokładną odpowiedź na to pytanie.

    Odpowiadając na pytanie trzecie, jaki zakres zmian przepisów jest konieczny do wykonania orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, uprzejmie informuję, że w związku z tym wyrokiem trybunału istnieje konieczność zmian w kilku ustawach. Na obecnym etapie wiemy, że zmiany będą dotyczyły następujących ustaw: przede wszystkim ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o Służbie Celnej, ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin, ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, ustawy z dnia 4 kwietnia 2014 r. o świadczeniach odszkodowawczych przysługujących w razie wypadku lub choroby pozostających w związku ze służbą i ustawy z dnia 28 listopada 2014 r. o komisjach lekarskich podległych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych. Jeśli chodzi o zakres zmian przewidzianych w tych ustawach w celu wykonania wyroku Trybunału Konstytucyjnego, nie przewiduje się zmiany zasadniczego emerytalnego systemu zaopatrzeniowego funkcjonariuszy służb mundurowych, a jedynie dołączenie do niego funkcjonariuszy Służby Celnej.

    W celu wykonania wyroku Trybunału Konstytucyjnego planuje się, że na podstawie dokonanych analiz prawnych i systemowych w IV kwartale 2015 r. zostaną przedstawione ministrowi finansów propozycje rozwiązań w tym zakresie, niezbędnych w obowiązujących przepisach prawa oraz przedłożony zostanie test regulacyjny. Test ten będzie określał wyniki związane z oceną przewidywanych skutków społeczno-gospodarczych, w szczególności chodzi o wstępną analizę ekonomiczno-finansową i społeczną, w tym oszacowane zostaną obciążenia regulacyjne. Przygotowywanie tych przepisów będzie oczywiście wymagało konsultacji w tej sprawie odpowiednio z ministrem pracy i polityki społecznej oraz z ministrem spraw wewnętrznych w takim zakresie, w jakim będzie to konieczne do wyłączenia funkcjonariuszy Służby Celnej z systemu powszechnego i dołączenia ich do obowiązującego systemu zaopatrzeniowego służb mundurowych.

    Minister finansów dołoży wszelkich starań, aby przepisy realizujące orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 3 marca 2015 r. zostały przygotowane szybko. Procedowanie ustawy realizującej wyrok Trybunału Konstytucyjnego będzie odbywało się zgodnie z obowiązującym regulaminem pracy Rady Ministrów i wstępnie planowane jest na rok 2016, tak aby skutki finansowe zostały wpisane do budżetu już na rok 2017. Tym samym pragnę zapewnić, że wykonanie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego wymaga przede wszystkim zapoznania się z pisemnym orzeczeniem, dokonania analiz prawnych i systemowych, przygotowania testu regulacyjnego i założeń proponowanych zmian, a następnie wpisania do planu pracy Rady Ministrów na przyszły rok. Dziękuję bardzo.

15 punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Poseł Tadeusz Arkit:

    Dziękuję bardzo.

    Panie Marszałku! Panie Ministrze! Króciutko jeszcze dopytam. Panie ministrze, mając na względzie fakt, iż w ostatnim czasie wśród funkcjonariuszy służb mundurowych krążą informacje SMS-owe wprowadzające niepokój wśród zainteresowanych - niepokój ten wzbudza informacja, że ma być jakoby zmieniany cały system emerytalny - mam pytanie, czy realizacja omawianego orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego nie spowoduje zmian w systemie zaopatrzenia emerytalnego w zakresie pozostałych służb mundurowych. Pan minister odniósł się do tego w jednym zdaniu. Proszę jeszcze o potwierdzenie.

    Pojawiła się również plotka, że w związku z tym w ministerstwie powstał zespół ds. przeprowadzania zmian systemu emerytalnego. Chciałbym, żeby tutaj jednoznacznie została udzielona odpowiedź na te wątpliwości, które w społeczności służb mundurowych rzeczywiście budzą niepokój. Być może są one celowo i propagandowo rozsiewane. Bardzo proszę o odpowiedź. Dziękuję.

15 punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Jacek Kapica:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Realizacja omawianego orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego nie spowoduje zmian w systemie zaopatrzenia emerytalnego w odniesieniu do pozostałych służb mundurowych i systemu jako takiego. Należy zauważyć, że w przedmiotowym wyroku Trybunał Konstytucyjny orzekł o niekonstytucyjności niektórych przepisów ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy odpowiednich służb i ich rodzin wyłącznie w zakresie, w jakim wśród uprawnionych do świadczeń emerytalnych pomijają funkcjonariuszy Służby Celnej, którzy wykonują zadania określone w art. 2 ust. 1 pkt 4-6 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o Służbie Celnej. A więc wykonanie wyroku będzie się ograniczało tylko do dołączenia funkcjonariuszy do obecnego systemu, natomiast to, jaki będzie tego zakres, będzie musiało podlegać opinii prawnej, a to, w jaki sposób - opinii systemowej, ponieważ w ustnym uzasadnieniu odniesiono się tylko do tego, że ta nierówność dotyczy funkcjonariuszy wykonujących zadania określone w art. 2 ust. 1 pkt 4-6, czyli funkcjonariuszy wykonujących zadania: kontrolne, rozpoznania, zwalczania i przeciwdziałania przestępczości.

    Nie ma naszym zdaniem przesłanek do wprowadzenia zmian w systemie zaopatrzenia emerytalnego w odniesieniu do pozostałych służb mundurowych, również z tego względu, że służby te zostały już objęte reformą w roku 2012, w wyniku której wprowadzone zostały zmiany polegające na wydłużeniu czasu służby i wprowadzeniu minimalnego wieku uzyskania prawa do świadczeń. Natomiast pragnę potwierdzić, że w Ministerstwie Finansów nie został powołany zespół, którego celem miałoby być opracowanie zmian w systemie zaopatrzenia emerytalnego w związku z omawianym orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego. Wszelkie prace związane z przygotowaniem procedury dotyczącej nowelizacji obowiązujących przepisów prawa prowadzone są w ramach obowiązków służbowych przez pracowników właściwej komórki organizacyjnej, tj. Departamentu Służby Celnej, oczywiście w kontakcie z pracownikami pozostałych departamentów, a w ramach procesu legislacyjnego - z pracownikami komórek innych ministerstw. Natomiast na dzień dzisiejszy stale oczekujemy pisemnego uzasadnienia wyroku, potem będziemy się zastanawiali nad koniecznymi zmianami, biorąc pod uwagę analizy prawne z punktu widzenia konstytucji, analizy systemowe z punktu widzenia wyłączenia funkcjonariuszy z systemu powszechnego i włączenia ich do systemu emerytalnego w takim charakterze, w takim kształcie, w jakim on dzisiaj funkcjonuje. Dziękuję bardzo. (Oklaski)