3 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Administracji i Cyfryzacji o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o statystyce publicznej oraz niektórych innych ustaw (druki nr 2963 i 3239).

Poseł Edward Siarka:

    Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Prezesie! W imieniu mojego klubu mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o statystyce publicznej oraz niektórych innych ustaw.

    Statystyka nie jest tematem, który zwłaszcza na trybunie sejmowej mógłby wywołać jakąś ostrą dyskusję czy emocje, niemniej jednak jest to temat bardzo ważny. Z punktu widzenia funkcjonowania państwa i społeczeństwa statystyka, dane statystyczne są ważnym elementem prowadzenia w ogóle polityki. To na podstawie badań statystycznych Sejm, rząd i inne instytucje państwowe kształtują swoje działania i swoją politykę.

    Obecna nowelizacja ustawy o statystyce wynika z konieczności uwzględnienia zmian, jakie dokonały się w obrębie statystyki, co zapisano w uzasadnieniu do przedłożenia, które dzisiaj omawiamy.

    Jedna ze zmian w otoczeniu statystyki to konieczność ochrony praw i wolności człowieka w procesie pozyskiwania danych statystycznych. Omawiane dziś zmiany ustawy określają granice i źródła pozyskiwania danych od osób czy administracji publicznej, które zebrane w innych celach mogą być wykorzystywane w badaniach statystycznych. Mowa tu np. o takich działaniach, jak dane pozyskiwane w ramach ewidencji ludności czy systemu podatkowego.

    Druga zmiana omawianej ustawy dotyczy całego katalogu zmian związanych z gwarancją nieodpłatnego i terminowego dostępu służb statystyki do administracyjnych źródeł danych.

    Ważną kwestią w pozyskiwaniu wiarygodnych danych statystycznych jest to, aby ich przekazywanie nie obciążało respondentów, narażając ich na dodatkowe koszty. Dlatego też prezes Głównego Urzędu Statystycznego będzie miał inicjatywę, aby pewne prace związane z pozyskiwaniem danych nie były powtarzane, dublowane, aby nie obciążały respondentów. Z punktu widzenia praktyki urzędniczej i gospodarczej, chodzi o prowadzenie działalności gospodarczej, wiemy, jak to wygląda, jak wiele czasu pochłania sporządzanie różnego rodzaju sprawozdań, w przypadku gdy działania nie są skoordynowane. Ta zmiana jest ze wszech miar pożądana.

    Kolejna zmiana w ustawie o statystyce wynika ze zmiany technologii pozyskiwania danych. Zwłaszcza zmiany zachodzące w informatyce wymagają zmian w ustawie o statystyce. Warto w tym miejscu wspomnieć, że art. 35b ust. 1 omawianej ustawy wymienia cały zamknięty katalog danych osobowych, które mogą być przetwarzane w celach statystycznych, począwszy od imienia i nazwiska, przez wykształcenie, stopień niezdolności do pracy, stan zdrowia po numer telefonu czy adres mailowy. Łącznie dane są zawarte w 23 punktach.

    Najwięcej emocji, dyskusji wywołało to, o czym mówiła już pani poseł. Chodzi o pozyskiwanie danych przez systemy informacji oświatowej. Tutaj muszę powiedzieć, że zwłaszcza pozyskiwanie danych w tym systemie wymaga naprawdę bardzo uważnego przyjrzenia się, ponieważ często - i takie sygnały od dyrektorów szkół otrzymujemy - przychodzą prośby mailowe o przekazywanie danych, które nie wiadomo skąd i od kogo pochodzą, tak na dobrą sprawę. Takie zdarzenia również mają miejsce. Ewidentnie, jak się temu bliżej przyjrzeć, są to próby wyłudzenia różnego rodzaju danych, a wiadomo, że są one bardzo wrażliwe.

    Pytanie, jak chronić te dane. Myślę, że jest ono ciągle aktualne, bo zarówno z winy samych użytkowników, jak i często z powodu złego zabezpieczenia co jakiś czas fragmenty danych możemy znaleźć w sieci. Wymienione w art. 35b ust. 1 dane osobowe mogą być przetwarzane przez służby statystyki w celu otrzymania informacji o życiu i sytuacji osób fizycznych. W ustawie wymienione są 42 obszary, które są badane przez służby statystyki. (Dzwonek)

    Na koniec chcę powiedzieć, że ta często niewdzięczna praca służb statystyki, mamy nadzieję, będzie doceniona i zauważona z korzyścią dla nas wszystkich, dla funkcjonowania państwa, dlatego poprzemy ten projekt ustawy. Dziękuję bardzo. (Oklaski)