16 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Obrony Narodowej oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji Umowy między Rządem Republiki Litewskiej, Rządem Rzeczypospolitej Polskiej i Gabinetem Ministrów Ukrainy o utworzeniu wspólnej jednostki wojskowej, sporządzonej w Warszawie dnia 19 września 2014 r. (druki nr 3158 i 3209).

Poseł Sprawozdawca Cezary Tomczyk:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wzmacnianie partnerstwa w obrębie obszaru Europy Wschodniej leży w interesie bezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej zarówno w kontekście indywidualnym Polski, jak i jej wschodnich partnerów oraz w ogóle w kontekście wspólnotowym, w kontekście unijnym. Jesteśmy świadomi konieczności realizacji działań w tym zakresie już od dawna, także tych stricte militarnych. Dziś stajemy w obliczu historycznej chwili, w której w końcu możemy uzyskać realny efekt w oparciu o współpracę wojsk Polski, Litwy i Ukrainy.

    16 listopada 2009 r. ministrowie obrony Republiki Litewskiej, Rzeczypospolitej Polskiej i Ukrainy podpisali w Brukseli list intencyjny w sprawie zwiększenia wysiłków zmierzających do utworzenia brygady wojskowej. W 2016 r. zobaczymy konkretne efekty prac i negocjacji w tej sprawie. Są one szczególnie pozytywne i ważne ze względu na rozwój wydarzeń na wschodzie Ukrainy, ale należy wyraźnie zaznaczyć, że te rozmowy - o czym świadczy ten rok, o którym wspomniałem - zaczęły się znacznie wcześniej, przed wybuchem konfliktu, i nie mają tak naprawdę nic wspólnego z tą sytuacją, która jest teraz, a intencje dotyczą współpracy międzynarodowej pomiędzy tymi krajami i rozwijania wzajemnych zdolności.

    Brygada ma być wielonarodową jednostką zdolną do przerzutu i samodzielnego prowadzenia operacji militarnych lub współuczestnictwa w nich. Jej siły mają być samowystarczalne przez okres 30 dni we wszystkich klasach zaopatrzenia w rejonie operacji. Państwa tworzące brygadę zadeklarowały możliwość zapewnienia jej ciągłego wsparcia w warunkach operacyjnych przez okres 6 miesięcy. Głównymi zadaniami brygady będą m.in.: udział w międzynarodowym wysiłku utrzymania pokoju, zacieśnianie regionalnej współpracy wojskowej i stworzenie podstaw do powołania, na bazie brygady, grupy bojowej Unii Europejskiej.

    Wiemy, w jakiej sytuacji znajduje się obecnie Ukraina, i trudno nie patrzeć na tę umowę również przez ten pryzmat, ale wiemy, jaki kierunek Ukraina obrała w ostatnim czasie. Dziś to państwo związane jest umową stowarzyszeniową z Unią Europejską, zatem fakt tej współpracy nie budzi zdziwienia. Ponadto dzieje się to po szczycie NATO w Newport, gdzie prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Bronisław Komorowski i pani prezydent Litwy byli gorącymi rzecznikami współpracy NATO z Ukrainą i pomocy Zachodu dla Ukrainy. W tej sytuacji bardzo ważny jest fakt, że brygada może podejmować działania jedynie w oparciu o zgodę wszystkich państw tworzących tę strukturę, zatem wykorzystanie jej dla celów tylko jednego bądź dwóch państw jest niemożliwe. Negocjacje przeprowadzono w formie bezpośrednich, trójstronnych rokowań oraz w drodze korespondencji.

    Umowa zawiera odesłania do następujących umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska: Karty Narodów Zjednoczonych; Umowy między Państwami Stronami Traktatu Północnoatlantyckiego dotyczącej statusu ich sił zbrojnych; Traktatu między Rzecząpospolitą Polską a Ukrainą o dobrym sąsiedztwie, przyjaznych stosunkach i współpracy; Traktatu między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Litewską o przyjaznych stosunkach i dobrosąsiedzkiej współpracy; Umowy między Państwami Stronami Traktatu Północnoatlantyckiego a innymi państwami uczestniczącymi w Partnerstwie dla Pokoju, dotyczącej statusu ich sił zbrojnych, oraz jej protokołu dodatkowego; Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Gabinetem Ministrów Ukrainy w sprawie wzajemnej ochrony informacji niejawnych; Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Litewskiej w sprawie wzajemnej ochrony informacji niejawnych.

    Wejście w życie umowy nie będzie wiązało się z powstaniem skutków finansowych dla państwa polskiego. Wykonywanie postanowień umowy będzie finansowane, co do zasady, z części 29. budżetu państwa, której dysponentem jest minister obrony narodowej. Celem realizacji zapisów umowy między Polską, Litwą i Ukrainą jest zacieśnienie relacji między tymi państwami w wymiarze dwustronnym oraz w ramach wielostronnej współpracy politycznej pod auspicjami organizacji międzynarodowych, wzmocnienie pokoju międzynarodowego, a także zwiększenie poziomu regionalnej stabilizacji.

    To ważna chwila, ponieważ wszyscy obserwujemy zdarzenia, które świadczą o tym, że nasz region nie jest do końca bezpieczny i rzeczy, które jeszcze 5 lat temu wydawały się pewnikiem, już takim pewnikiem nie są. Dlatego tak istotne jest, żeby podejmować kroki dążące do zwiększenia bezpieczeństwa zarówno naszego kraju, naszego regionu, jak i całej Unii Europejskiej i całej wspólnoty międzynarodowej, bo to jest w naszym absolutnym interesie. Dziękuję bardzo.