7 punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druk nr 3222).

Poseł Stanisław Żmijan:

    Bardzo dziękuję.

    Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Kilka pytań... Większość pytań była kierowana do mnie.

    Na wstępie pan poseł Jerzy Polaczek. Chcę z całą mocą złożyć oświadczenie, że z tym projektem w imieniu grupy posłów wystąpiłem publicznie w listopadzie 2013 r. Po zaprezentowaniu tego projektu prowadziliśmy konsultacje z trzema resortami: spraw wewnętrznych, sprawiedliwości oraz infrastruktury i rozwoju. Po drodze zdarzyły się zmiany...

    (Poseł Jerzy Polaczek: Wiem, kto to pisał.)

    ...na stanowisku szefa resortu infrastruktury i rozwoju, wobec tego dwukrotnie to konsultowaliśmy. Chcę jednoznacznie powiedzieć, że uzyskaliśmy pozytywne opinie trzech resortów. Rzeczywiście nie były to rozmowy łatwe...

    (Poseł Jerzy Polaczek: ...pisał pan...)

    Nie, panie pośle, mówię to bardzo odpowiedzialnie. Nie pisała tego inspekcja, jak to gdzieś tam się pojawiło...

    (Poseł Jerzy Polaczek: Ja nie mówię, że inspekcja.)

    Chcę powiedzieć, że wiem, kto pisał, bo byłem w tej grupie. Wobec powyższego oświadczam, że ten projekt w przestrzeni publicznej funkcjonuje już prawie półtora roku.

    Kilka uwag. Otóż, to jest oczywista prawda, nie jest to podwójne karanie, to jest karanie rozłączne. Proponujemy dwie kategorie fotoradarów: przenośne i stacjonarne, przenośne w rękach Policji, karanie w oparciu o Kodeks wykroczeń, stacjonarne w ręku Inspekcji Transportu Drogowego, karanie w drodze decyzji administracyjnej. Chcę bardzo mocno podkreślić, panie pośle, że we wszystkich krajach, w których funkcjonują centralne systemy fotoradarowe - w Hiszpanii, we Francji, w Holandii, w Anglii i w szeregu innych krajów - ma miejsce karanie w drodze decyzji administracyjnej. My wcale nie wyważamy otwartych drzwi, po prostu proponujemy sprawdzone, skuteczne metody. To jest jedna kwestia.

    Bardzo mocno pragnę podkreślić - chcę zwrócić się do pana posła Krzysztofa Maciejewskiego, nie było go na sali, kiedy uzasadniałem projekt - że teza, iż proponujemy podwyżkę czy drastyczny wzrost kar finansowych, po prostu jest nieuzasadnioną tezą. Proponujemy rzeczywiście wysokie kary za przekroczenie prędkości powyżej 50 km/h i za przejazd na czerwonym świetle, to jest 20% przeciętnej płacy, bo do tego odnosimy wysokość kar. Podwajamy wysokość kary na terenie zabudowanym. Mówiłem bardzo jednoznacznie, że wiemy, czym się kończy jazda z prędkością ponad 100 km/h na terenie zabudowanym i kontakt z pieszym. To jest istota rzeczy. Tolerancja wynosi 10 km/h, czyli za przekroczenie prędkości od 0 do 10 km/h, nie ma kary. Od 11 do 20 km/h kara wynosi 3% przeciętnej płacy, to jest 114 zł, i to jest poziom dzisiejszych mandatów. Od 21 do 30 km/h - 5% przeciętnej płacy, to jest 190 zł, dzisiaj mamy 200 zł. Od 31 do 40 km/h - 9%, to jest 350 zł, od 41 do 50 km/h - 14%, to jest ok. 550 zł, dzisiaj górny mandat wynosi 500 zł. Drastyczny wzrost kar proponujemy za przekroczenie prędkości o więcej niż 50 km/h i mam nadzieję, że państwo podzielacie tę opinię.

    Z tym wiąże się następna kwestia. Panie pośle, jeżeli będziemy patrzeć na sprawę wypadków, a w zasadzie ich skutków przez pryzmat pieniędzy wpływających do budżetu, to oczywiście sprowadzimy tę sprawę do absurdu. Chcę - i sądzę, że podobnie myślą wszyscy tutaj siedzący - żeby tych przychodów w ogóle nie było, żebyśmy jeździli bezpiecznie i nie przekraczali prędkości, drastycznie nie przekraczali, bo nie mam wątpliwości, że małe przekroczenia były, są i będą, chociażby z tego powodu, że jest ten moment zmęczenia, chwili nieuwagi itd. Te małe przekroczenia będą, ale chodzi o to, żeby one nie miały tak poważnych skutków.

    Pan poseł Głogowski mówił o trybie administracyjnym. Powtarzam, że nie wyważamy otwartych drzwi. Nie możemy także sprowadzać tej kwestii do tego, że dowcipny kierowca będzie urządzał kawały, bo w ten sposób teoretycznie możemy sprowadzać nasze życie społeczne i gospodarcze do absurdu. Ale czy to jest powód, żebyśmy nie próbowali naprawiać tego, co źle funkcjonuje?

    Nie sposób się nie zgodzić z wątpliwościami pana posła Lassoty, jeżeli chodzi o nieodpłatne przekazywanie, aczkolwiek uważam - zresztą taka była intencja ustawodawcy - że kiedyś daliśmy samorządom możliwość stosowania fotoradarów, wyposażyliśmy je w ten instrument po to, żeby chroniły swoich obywateli, mieszkańców. A jaka była praktyka? Państwo znacie raport NIK na ten temat. W ustawie o strażach gminnych i miejskich jest wymienionych bodajże 28 zadań, które powinny być wykonywane przez straże, a są gminy, w których 98% zajęć to była obsługa fotoradarów. Pamiętam gminę, której budżet roczny wynosił ok. 18 mln, a 6 mln to były przychody z fotoradaru. To jest po prostu niedopuszczalne. Oczywiście niesprawiedliwe byłoby, gdybym powiedział, że wszędzie działy się takie rzeczy, ale w wielu gminach i miastach tak było. W każdym razie raport w tej sprawie był miażdżący.

    Co z firmami leasingowymi? Proszę państwa, jednoznacznie proponujemy, aby kara za przekroczenie prędkości zarejestrowane przez fotoradar stacjonarny była nakładana na właściciela lub posiadacza pojazdu. W tym zakresie w moim przekonaniu absolutnie nic się nie zmieni, dlatego że dzisiaj także żaden przedsiębiorca użyczający pojazdy, żaden leasingodawca prowadzący działalność w tym zakresie nie bierze na siebie odpowiedzialności za wykroczenia. Oczywiście zawiera się w umowach klauzulę, że odpowiedzialność za wszelkie wykroczenia, przestępstwa popełnione przy użyciu pojazdu przechodzi na tego, który nim w tym czasie dysponuje.

    I jeszcze jedno pytanie, ? propos tego, jak ma się zachować pracodawca zatrudniający kierowcę, który przekracza prędkość. Nie jestem prawnikiem, ale dla mnie to jest ewidentne wyrządzenie szkody pracodawcy, a szkodę zgodnie z naszym prawem trzeba naprawić. Prawo nawet jednoznacznie mówi, że pracodawca może sięgnąć po trzy wynagrodzenia swojego pracownika.

    Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję za wszystkie pytania. Absolutnie zdaję sobie sprawę z tego, że to są zmiany dość głębokie, wywołujące emocje. Zresztą dało się to na tej sali także zauważyć.

    Chcę jednak powiedzieć, że jesteśmy na początku drogi legislacyjnej. Mam nadzieję, że ten projekt trafi także do Komisji Infrastruktury. Składam deklarację, że dołożę wszelkich starań, żeby prace były naprawdę bardzo staranne, żeby obyło się bez pośpiechu, na pewno z udziałem szerokiej reprezentacji strony społecznej, Policji, Inspekcji Transportu Drogowego, instytutów naukowych, transportu samochodowego, a także przedstawicieli katedr politechnik, które zajmują się ruchem drogowym, Politechniki Gdańskiej i Politechniki Krakowskiej. Mam nadzieję, że wypracujemy dobre regulacje prawne w tym zakresie, albowiem, jak powiedziałem, niestety funkcjonujący system fotoradarowy nie przyczynia się do wystawienia nam dobrego świadectwa na tle innych krajów Europy. Bardzo dziękuję. (Oklaski)