10 punkt porządku dziennego:

Informacja rządu Rzeczypospolitej Polskiej o działaniach podejmowanych w 2013 r. na rzecz realizacji postanowień uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 1 sierpnia 1997 r. Karta Praw Osób Niepełnosprawnych (druk nr 2611) wraz ze stanowiskiem Komisji Polityki Społecznej i Rodziny (druk nr 2937).

Poseł Piotr Walkowski:

    Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Powiem tak: my wprost przeciwnie - jesteśmy za przyjęciem, i tutaj właściwie powinienem skończyć.

    Przysłuchuję się debacie i myślę, że troszeczkę wkroczyliśmy w przeszłość, bo sprawozdanie jest za rok 2013. Dość sporo na tej sali było poruszanych wątków z roku bieżącego, 2014. Myślę, że to może wynika z tego, że prawie z rocznym poślizgiem przyjmujemy to sprawozdanie. Jednak żeby przedstawić sprawozdanie, potrzebne jest zebranie wszystkich materiałów z ministerstw, instytucji podległych, samorządów.

    Powiem tak: jest to obszerny dokument, liczący 500 stron. W porównaniu z wcześniejszymi jest tu głębsza analiza. Myślę, że pan minister, pełnomocnik do spraw osób niepełnosprawnych przedstawił to zagadnienie również w odniesieniu do lat 2008-2013, żeby było pewne porównanie, jak w przeciągu tych kilku lat zmieniała się sytuacja. I właściwie dobrze, że to zostało zrobione, bo inaczej mielibyśmy tu wymienianki dotyczące poszczególnych działów, jak wygląda sytuacja, i byłyby to liczby, które nie pokazywałyby tendencji, która następuje.

    Oczywiście nie byłoby to możliwe, gdybyśmy nie reagowali na bieżące sytuacje, bo akurat w tym czasie, który był porównywany, potrzebne były zmiany pewnych ustaw, chociażby tej dotyczącej funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, stąd te zawirowania w kwestii zatrudniania osób w zakładach otwartych w stosunku do, wcześniej, zakładów chronionych. To wszystko, jeżeli na bieżąco obserwujemy sytuację, potwierdza się. Powiem tak, cały czas musimy pokonywać, nie tylko wśród legislatorów, lecz także w społeczeństwie, barierę mentalną w kwestii odbioru niepełnosprawności. Zahaczę w tej chwili chociażby o rok 2014 i toczącą się sprawę przesunięcia wejścia w życie zmiany ustawy dotyczącej kart postojowych dla osób niepełnosprawnych. To też wynika z sytuacji, która nagle się wytworzyła. Praktycznie musielibyśmy dwu-, trzykrotnie zwiększyć liczbę tych miejsc w miastach, ponieważ troszeczkę jakby poluźniliśmy tę kwestię. Dlatego też myślę, że takie sprawozdania są potrzebne, żeby wyciągać z nich wnioski i podejmować decyzje w zakresie tych rozwiązań.

    Oczywiście bardzo się cieszę. Przede wszystkim zacznę od edukacji. Dokonujemy tzw. włączeń, staramy się odejść od szkół specjalnych, chodzi o włączenia do szkół i o klasy integracyjne. Zaczynamy od przedszkoli, dotyczy to także szkół podstawowych, gimnazjów, szkół zawodowych. Jest to istotne z tego względu, że już we wczesnym okresie edukacyjnym dokonamy ograniczenia okresu inkubacji. Dajemy możliwość funkcjonowania w środowisku, w którym później, po osiągnięciu pełnoletności, osobom niepełnosprawnym przyjdzie żyć i funkcjonować. Rzeczywiście zwiększa się odsetek czy też liczba osób, które zdobywają wyższe wykształcenie. Myślę, że coraz częściej jest to związane z likwidacją barier, zarówno tych komunikacyjnych, jak i przede wszystkim cyfrowych. Upowszechnienie Internetu, dostęp do informacji, wiadomości, możliwość uczenia się w sposób korespondencyjny i z wykorzystaniem zdobyczy technologicznych ułatwiają to.

    Jeśli chodzi o zdrowie, o dwie kwestie, pomocy medycznej i rehabilitacji, jest tu znaczący postęp i te kierunki musimy utrzymać. Dzisiaj wieczorem, nie, przepraszam, dzisiaj rano, bo wieczór jest w tej chwili, w którymś programie informacyjnym była dyskusja na temat drukarek 3D i możliwości, że tak powiem, wykonywania różnego rodzaju przedmiotów, w tym również możliwości wykonywania dostosowanych do indywidualnych potrzeb protez różnych części ciała. Praktycznie z wyliczeń wychodziło, że jest to tańsze technologicznie i dopasowane do osób, które mają takie potrzeby. Dlatego myślę, że w najbliższym czasie też będziemy mogli to wprowadzić.

    Co do ograniczeń cyfrowych, są coraz większe możliwości, są metody kontaktu z osobami głęboko upośledzonymi, w różnych stanach chorobowych. Daje to możliwości, że tak powiem, wnikania, bezpośredniego przekazu tych informacji.

    W zestawieniu tego, co nas czeka, musimy brać pod uwagę demografię. Jest potrzeba aktywizacji tych osób, które będą mogły znaleźć miejsce na rynku pracy. Coraz więcej usług jest świadczonych poprzez zakupy internetowe, telezakupy czy spedycję, której się dokonuje. Tutaj praktycznie można to wykonywać w zakładzie pracy, zakładem pracy jest odpowiedni sprzęt komputerowy i możliwość połączenia i komunikowania się poszczególnych partnerów biznesowych. Chodzi też o takie proste rzeczy jak chociażby zamawianie radiotaxi czy inne. Można to wykorzystać.

    Niemniej jednak chciałbym zwrócić uwagę na to - tutaj ukłon w stronę posła Tadeusza Tomaszewskiego, przewodniczącego stałej podkomisji do spraw organizacji pozarządowych - że wzrasta liczba organizacji pozarządowych, i to zostało w sprawozdaniu dostrzeżone. Musielibyśmy jednak w przyszłości szerzej się temu przyjrzeć, bo jest tu bardzo duży potencjał do wykorzystania. Organizacje te wykonują bardzo dobrą pracę za instytucje, za powołane do tego podmioty, robią to w sposób tańszy, nie tylko na rynku, powiedziałbym, osób pełnosprawnych, lecz także jeżeli chodzi o rynek osób niepełnosprawnych, taniej wykonują działania na ich rzecz.

    Chciałbym powiedzieć, że te kwestie tak trochę nieśmiało pojawiły się, jeśli chodzi o działalność w zakresie sportu, kultury i turystyki. Chciałbym zwrócić na to uwagę, bo pamiętam, jak w 2012 r. żyliśmy osiągnięciami naszych paraolimpijczyków w Londynie. Była duża radość. Kwestia stworzenia systemu, żeby również paraolimpijczycy mieli godne warunki do przygotowywania się do następnych zawodów zarówno letnich, jak i zimowych, jeżeli będą osiągać określone wyniki, jest troszeczkę niedopracowana. Jeżeli chodzi o Londyn, to zdobyliśmy wtedy więcej medali niż podczas letniej olimpiady, która wcześniej też odbywała się w Londynie.

    Chciałbym jeszcze zwrócić uwagę na pewną małą sprawę. Może warto byłoby pomyśleć, bo spotkałem się z jednym z przedstawicieli zakładów osób niepełnosprawnych, którzy przez lata prowadzili usługi na rzecz udzielania - tu akurat na przykładzie Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa - informacji telefonicznej, przekazu. One na skutek, że tak powiem, przetargów przegrały. Czy w tych przypadkach nie byłoby dobrze (Dzwonek) dołożyć wagę, która dawałaby fory zakładom, które tymi osobami się posiłkują, bo chodzi o ich wykorzystanie i następnie mniejsze koszty społeczne.

    (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Eugeniusz Tomasz Grzeszczak)

    Wicemarszałek Eugeniusz Tomasz Grzeszczak:

    Jaka jest konkluzja, panie pośle?

    Poseł Piotr Walkowski:

    Panie marszałku, dziękuję bardzo. Witałem panią marszałek, teraz witam pana marszałka i dziękuję za udzielenie głosu. (Oklaski)

    Wicemarszałek Eugeniusz Tomasz Grzeszczak:

    Dziękuję i również witam.

    Poseł Piotr Walkowski:

    Konkluzja była na początku.