13 punkt porządku dziennego:

Poseł Zbyszek Zaborowski:

    Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Poselskiego Sojusz Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie projektu zmiany ustawy Kodeks wyborczy autorstwa grupy posłów Prawa i Sprawiedliwości.

    Wysoki Sejmie! Wybory są podstawą demokracji parlamentarnej, demokracji samorządowej. Zaufanie obywateli do własnego państwa i procesu wyborczego jest podstawą wiarygodności każdej władzy publicznej, w gminie, powiecie, województwie i kraju. Dlatego musimy ze szczególną dbałością przygotowywać akty prawne, które konstruują proces wyborczy. Niestety Kodeks wyborczy z 2011 r. w praktyce okazuje się nie do końca kodeksem racjonalnym i gwarantującym prowadzenie przejrzystej kampanii wyborczej i przejrzystego procesu liczenia głosów. Oceniamy, że projekt autorstwa grupy posłów PiS-u idzie w dobrym kierunku, acz zawiera również propozycje, na które nie możemy się zgodzić.

    Powiem najpierw o propozycjach kontrowersyjnych. Najbardziej kontrowersyjna jest zmiana sposobu powoływania Państwowej Komisji Wyborczej. Wydaje nam się, że należy pozostawić sądom i trybunałowi wskazywanie kandydatów i powoływanie przez głowę państwa członków Państwowej Komisji Wyborczej. Ta Państwowa Komisja Wyborcza nie sprawdziła się, ale zrozumiała już swoje błędy i podała się in corpore do dymisji. Prezydent w krótkim czasie powinien powołać nowy skład komisji, a sądy i trybunał - dokonać wyboru kandydatów ze szczególną starannością. Nie podoba nam się również ograniczenie zakazu agitacji przez członków obwodowych komisji wyborczych.

    Pozytywnie natomiast oceniamy wszelkie propozycje, które służą przejrzystości procesu wyborczego, a więc standaryzację wyglądu lokali wyborczych, rejestrację obrazu i dźwięku, przezroczyste urny, w odpowiedniej liczbie, trzeba dodać. W Chorzowie w tych wyborach liczono głosy wyjęte z kubłów na śmieci, ponieważ wyprodukowanie takiej liczby broszur spowodowało, że dotychczasowa liczba urn była niewystarczająca.

    Wszystkiego oczywiście w kodeksie nie da się zapisać. Trzeba jeszcze wyobraźni Państwowej Komisji Wyborczej, która przedstawia swoje wytyczne, i wyobraźni wszystkich członków komisji terytorialnych i obwodowych. Ilość urn jest taką sprawą.

    Pozytywnie również oceniamy pominięcie losowania w przypadku przedstawicieli komitetów utworzonych przez partie parlamentarne w składach komisji terytorialnych i obwodowych. Uważamy jednak, że do komisji obwodowych powinny zgłaszać te komitety, które w danym okręgu zgłosiły kandydatów, żeby sztucznie nie rejestrować komitetów, tylko po to, żeby wypełnić składy komisji obwodowych losowanymi kandydatami.

    Zmiany powinny iść dalej, powinny obejmować ustawowe określenie karty wyborczej - albo jest to jedna wielka karta, albo jest to broszura, jeżeli nie ma innego wyjścia, ale ze spisem treści na pierwszej stronie, z instrukcją do głosowania. Państwowa Komisja Wyborcza musi prowadzić rzetelną kampanię informacyjną przed wyborami, łącznie z infolinia, portalem internetowym, nie tylko w środkach masowego przekazu. To jest bardzo potrzebne. Wprowadzono wyborców w błąd tym razem instrukcją wyborczą prezentowaną w telewizji i w polskim radiu, instrukcją, która wskazywała, że na każdej z czterech pokazywanych w telewizji kart należy oddać głos. Taka instrukcja, być może, jest dobra dla członków trybunałów i Sądu Najwyższego, ale nie dla wyborców w całym kraju.

    Trzeba wprowadzić obowiązek liczenia głosów przez całą komisję, a nie w podzespołach. Trzeba wprowadzić zakaz przerywania procedury liczenia głosów. Trzeba niezwłocznie wywieszać wyniki po podpisaniu protokołu. Trzeba wprowadzić zakaz zasiadania członków rodzin w komisjach obwodowych, członków rodzin kandydatów. Nie może być tak, że syn (Dzwonek) kandydata na burmistrza jest członkiem miejskiej komisji wyborczej. To jest nie do przyjęcia.

    Przekazaliśmy dzisiaj do laski marszałkowskiej projekt zmian dalej idących, zawierający 44 zmiany w Kodeksie wyborczym. Mam nadzieję, pani marszałek, że szybko trafi on do pierwszego czytania.

    W przypadku projektu klubu Prawa i Sprawiedliwości apelujemy o skierowanie go do komisji do dalszych prac, najlepiej do Komisji Nadzwyczajnej, jeżeli to będzie możliwe, ponieważ opinia publiczna domaga się szybkiej i sprawnej pracy i poprawienia Kodeksu wyborczego. Dziękuję za uwagę. (Oklaski)