15 punkt porządku dziennego:

Wniosek o odwołanie posła Radosława Sikorskiego z funkcji marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (druk nr 2855).

Poseł Jarosław Sellin:

    Pani Marszałek! Pani Premier! Wysoka Izbo! Radosław Sikorski jest marszałkiem Sejmu, drugą osobą w państwie, od półtora miesiąca. Wielokrotnie apelowaliśmy w tym czasie do niego, by zainteresował się głównym problemem ustrojowym, a właściwie problemem wynikającym z niewłaściwej praktyki politycznej ostatnich siedmiu lat, za czasów rządów partii, której Radosław Sikorski jest chyba nadal wiceszefem, a mianowicie problemem zaniku realnej kontroli parlamentu nad rządem, kontroli władzy ustawodawczej nad władzą wykonawczą. Pan marszałek Sikorski również się do tej złej praktyki przyczynił, np. lekceważąc jako minister spraw zagranicznych przez siedem lat spotkania z sejmowymi komisjami spraw zagranicznych i do spraw Unii Europejskiej. Pracuję w tych komisjach od lat i mogę zaświadczyć, że pana ministra Sikorskiego nie było np., gdy debatowaliśmy nad relacjami polsko-amerykańskimi, polsko-niemieckimi, polsko-rosyjskimi, polsko-ukraińskimi w komisjach. Nigdy nie pofatygował się, by przyjść na posiedzenia komisji i osobiście zarekomendować kandydatów na ambasadorów w najważniejszych z punktu widzenia Polski krajach, a takie spotkania są zawsze okazją do dyskusji nad najistotniejszymi relacjami dwustronnymi. Według mojej pamięci pojawił się tam tylko raz, by nieco prowokacyjnie zademonstrować swe osobiste poparcie dla jednej kandydatury na ambasadora, kandydatury zamieszanego w nieprawidłowości przy organizowaniu lotu polskich przywódców do Katynia Tomasza Arabskiego, którego postanowił wysłać na placówkę do Madrytu. Mówię o tym dlatego, że jednym z powodów złożenia naszego wniosku o odwołanie pana Radosława Sikorskiego z funkcji marszałka Sejmu jest nasza niewiara w to, że zechce on przywrócić powagę Sejmu w relacjach z rządem, gdyż sam tę powagę swą praktyką działania jako minister dezawuował. Prawdopodobnie jest jak większość liderów partii, której jest wiceszefem, na trwałe skażony brakiem zrozumienia dla potrzeby solidnej debaty parlamentarnej i szacunku dla praw opozycji czy stawiania wymagań władzy wykonawczej przez władzę ustawodawczą. Gdyby było inaczej, marszałek Sikorski, a miał na to już wystarczająco dużo czasu, zainteresowałby się w ostatnich tygodniach złożonym przez nas już dwa lata temu projektem zmian w regulaminie Sejmu, który potocznie jest zwany pakietem demokratycznym, odrzuconym rok temu z powodu działań partii rządzącej, ale w lipcu, we wrześniu wniesionym ponownie, i dałby temu publicznie wyraz. Apelowaliśmy o to do pana. Ten pakiet jest właśnie odpowiedzią na zanik debaty publicznej, brak skutecznej kontroli nad władzą wykonawczą, do czego doprowadziliście w czasie waszych rządów.

    Cóż złego dla jakości demokracji w Polsce by się stało, gdyby wprowadzić zasadę, że do wielu zgłaszanych przez rząd projektów ustaw w Sejmie stosować będziemy instytucję wysłuchania publicznego, by zorganizowani w stowarzyszenia obywatele oraz eksperci mogli się na ich temat wypowiedzieć? Za waszych rządów wysłuchanie publiczne obywateli zastosowano wobec niecałego 1% ustaw, a nazywacie się Platformą Obywatelską. Wysłuchanie publiczne powinno być standardem w przypadku najważniejszych projektów ustaw i powinno być stosowane na wniosek każdego klubu parlamentarnego, a nie, jak dziś, tylko na wniosek większości, czyli de facto koalicji rządzącej. Cóż złego by się stało, gdyby przyjąć, że obywatelska oddolna inicjatywa ustawodawcza, pod którą podpisują się często setki tysięcy, a czasem nawet miliony obywateli, nie może być odrzucona w pierwszym czytaniu i obligatoryjnie jest wysyłana do prac w komisjach? Za waszych rządów praktycznie wszystkie takie inicjatywy lądowały w koszu bez rozpatrzenia, a nazywacie się Platformą Obywatelską. Cóż złego by się stało, gdyby na wzór Niemiec i innych państw europejskich pani premier przed każdym wyjazdem na szczyt Unii Europejskiej informowała Sejm, jakie ma tam zamiar zająć stanowisko w imieniu Polski? Cóż złego by się stało, gdyby na wzór brytyjski raz na kwartał pani premier stawiała się przed Sejmem, by przy wsparciu swych ministrów odpowiadać na pytania opozycji? Owszem, w tej sprawie akurat marszałek Sikorski zdążył się wypowiedzieć i dał wyraz temu, że jest za czymś, co nazwał godziną pytań do premiera, ale w formule takiej, że pytania te zadają przede wszystkim posłowie koalicji rządzącej, a opozycja tak naprawdę ma marginalny czas na zadawanie takich pytań. Cóż złego by się stało, gdyby każdy klub na wzór francuski miał prawo na początku każdego posiedzenia Sejmu wnieść jeden punkt do porządku dziennego, który by po prostu w tym porządku dziennym był umieszczony? Cóż złego by się stało, gdyby zlikwidować zamrażarkę, gdyby każdy projekt ustawy musiał trafić do komisji nie później niż pół roku po wniesieniu, a na posiedzenie plenarne nie później niż po 9 miesiącach?

    Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Nasz pakiet demokratyczny uzyskał 2 lata temu poparcie wszystkich klubów parlamentarnych poza Platformą Obywatelską, która zdyscyplinowała swojego koalicjanta i doprowadziła do odrzucenia projektu, ale został on wniesiony ponownie, można było się nad nim pochylić (Dzwonek) i ponownie poddać go pod procedowanie.

    Szanowni Państwo, jak wiadomo, nasz wniosek jest powiązany z konstruktywną propozycją. Proponujemy na marszałka Sejmu bezpartyjnego posła Andrzeja Smirnowa. (Wesołość na sali)

    (Poseł Izabela Katarzyna Mrzygłocka: Czas, czas minął.)

    W związku z tym formułuję pytanie do naszego kandydata na marszałka Sejmu o jego ocenę pakietu demokratycznego, który znany już jest w debacie publicznej od 2 lat. Które z punktów tego pakietu demokratycznego, jego zdaniem, są najistotniejsze i mogłyby poprawić jakość debaty publicznej w Polsce oraz jak szybko uporalibyśmy się z jego uchwaleniem, gdyby marszałkiem Sejmu został pan Andrzej Smirnow? Dziękuję bardzo. (Oklaski)