12 punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Poseł Piotr Tomański:

    Dziękuję.

    Pani Marszałek! Panie Ministrze! Do końca czerwca 2011 r. sprawcy wypadków drogowych byli zobowiązani wypłacać uprawnionym stowarzyszeniom i organizacjom społecznym pomagającym ofiarom wypadków i zdarzeń drogowych świadczenia pieniężne, tzw. nawiązki.

    Nowelizacja kodeksów: karnego i karnego wykonawczego z początkiem 2012 r. powołała do życia centralny Fundusz Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej, który te środki przejął. Ministerstwo Sprawiedliwości, dysponent funduszu, corocznie przekazuje dotacje podmiotom wyłonionym w otwartym konkursie ofert na powierzenie realizacji tych zadań funduszu. Myślę, że o tym też warto przy okazji przypomnieć, bo o te środki mogą aplikować organizacje pozarządowe. Oczywiście warto mieć taką informację. Myślę, że te organizacje mają oczywiście taką informację.

    Rosnąca liczba wypadków samochodowych spowodowanych przez nietrzeźwych kierowców skłoniła mnie do podjęcia próby dokonania oceny skuteczności, dostępności i zakresu udzielania pomocy ofiarom wypadków oraz efektywności egzekwowania zasądzonych kar. Dlatego chciałbym poprosić o odpowiedź na pytania: Jaka była liczba i wielkość zasądzonych nawiązek w latach 2012-2013? Jaka była ich ściągalność w ww. latach? Jakie są koszty administracyjne funcjonowania funduszu? Czy to się opłacało? Jakie to są środki? Jakie środki finansowe zostały przeznaczone, a jakie rzeczywiście zostały wykorzystane na pomoc ofiarom wypadków w latach 2012-2013? Bardzo dziękuję.

12 punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Wojciech Węgrzyn:

    Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Fundusz zdaniem ministra sprawiedliwości jako dysponenta, jak pan poseł zauważył, funkcjonuje bardzo dobrze. Z roku na rok mamy coraz więcej pieniędzy. Mamy coraz więcej beneficjentów. Modyfikujemy również system, aby te pieniądze dotarły do większej liczby beneficjentów.

    Fundusz nie rozróżnia ofiar przestępstw różnych kategorii, dlatego też nie mogę udzielić odpowiedzi dotyczącej pieniędzy, które miałyby dotrzeć na rzecz ofiar wypadków drogowych, które - jak doskonale wiemy - z tych wszystkich ofiar przestępstw są - można tak powiedzieć - uprzywilejowane, ponieważ często korzystają z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Stąd też ta uwaga. Zresztą unijne dyrektywy też zobowiązują nas do świadczenia kompleksowej pomocy. Dlatego też zarówno Kodeks karny wykonawczy, jak i rozporządzenie ministra zmodyfikowane w lutym 2014 r. zapewniają kompleksową pomoc materialną.

    Organizacje pozarządowe, jak pan poseł słusznie zauważył, startują w konkursach. Dzisiaj ogłosiliśmy kolejny konkurs i mamy do rozdysponowania ponad 16 mln zł. A zatem ta pomoc dociera również do organizacji specjalistycznych, które zajmują się pomocą dla ofiar wypadków drogowych, a także do innych pokrzywdzonych, m.in. pokrzywdzonych na skutek przestępstwa niealimentacji. Organizacje, które wygrywają konkursy, świadczą też pomoc materialną w postaci książek czy pomocy finansowej dla dzieci, których rodzice czy rodzic nie płaci, nie łoży na ich utrzymanie.

    Jeżeli chodzi o liczby, to do 2012 r. ściągalność ze względu na to, że sądy zasądzały na rzecz wielu instytucji, była niewielka. To były 2-3 mln zł w skali roku. Natomiast już w 2012 r. wysokość zasądzonych należności wynosiła ponad 21 mln zł, a w roku 2013 - ponad 31 mln zł. A ile trafiło, ile udało się ściągnąć? O to pytał pan poseł. W 2012 r. na koncie funduszu znalazło się prawie 14 mln zł, a w roku 2013 - ponad 22 mln zł. A zatem łącznie w latach 2012-2013 ta kwota wyniosła 35 961 tys. zł.

    Jakie są koszty administracyjne funkcjonowania funduszu? To przede wszystkim dwa aspekty: obsługa rachunków bankowych i koszty egzekucji komorniczych. W 2012 r. koszty administracyjne funkcjonowania funduszu wyniosły ponad 204 tys. zł, natomiast w roku 2013 - 469 tys. zł. Głównie jest to egzekucja komornicza. W ubiegłym roku, w 2013 r., kwota związana z egzekucją komorniczą wyniosła 381 tys. zł. W latach 2012-2013 na pomoc pokrzywdzonym przestępstwem udzielono dotacji na łączną kwotę prawie 12 mln zł, a w 2014 r. - ponad 15 500 tys. zł. 31 października, tak jak już mówiłem, został ogłoszony konkurs na rok 2015 i mamy do rozdysponowania na ten cel ponad 16 300 tys. zł. Tak jak powiedziałem, nie dysponujemy danymi odnośnie do kwoty, jaka przeznaczona jest na ofiary wypadków drogowych.

    Chciałbym jeszcze dodać, że w 2012 r. udzieliliśmy czy organizacje udzieliły ponad 20 tys. porad, w roku ubiegłym - 34 580 porad prawnych, medycznych, psychologicznych i wiele innych. Natomiast w tym roku za trzy kwartały mamy taki miernik, liczba pokrzywdzonych, którzy skorzystali z porad i pomocy funduszu wynosi ponad 12 400 osób.

    Chcę jeszcze dodać, że oczywiście z roku na rok mamy coraz lepsze doświadczenia związane z realizacją celów funduszu. Nadzorujemy wykonywanie tych umów i w tym roku w konkursie więcej punktów dostaną organizacje, które trafią na tereny wiejskie. Dotychczas zarzucano też nam, że trafiamy z tym funduszem i z pomocą do ośrodków miejskich czy wielkomiejskich, a tym razem, bo odczuwamy oczywiście taką potrzebę, trafiać będziemy również do ośrodków wiejskich. Mamy w planie zobowiązanie organizacji, które będą beneficjentami tego funduszu, do stworzenia tzw. mobilnych punktów, zatem do udzielania pomocy nie tylko w siedzibie, w miastach, ale też jeżeli okaże się, że trzeba pojechać gdzieś dalej w teren, to specjaliści z zakresu prawa, psychologii czy innych dziedzin, będą się przemieszczać, będą obecni również w terenie i tam będą udzielać pomocy.

    Jeśli chodzi o pomoc, to wygrywają organizacje z całej Polski. Każde województwo ma beneficjentów funduszu i mamy nadzieję, że będzie tak dalej.

12 punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Poseł Renata Butryn:

    Dziękuję.

    Pani Marszałek! Panie Ministrze! Nawiązując do ostatniej kwestii, którą pan poruszył, mianowicie zasięgu działania organizacji, docierania do m.in. obszarów wiejskich, chciałabym zadać pytania dotyczące badań, statystyk, które państwo prowadzicie. Czy rzeczywiście było tak, że wszystkie województwa w jednakowym stopniu były uwzględniane w ramach tej pomocy. Chodzi nam o kryteria i dostępność środków z funduszu dla poszczególnych województw. Reprezentujemy województwo podkarpackie i obawiamy się, że tego typu organizacje może niezbyt prężnie działają na terenie naszego województwa. Być może na terenie województwa mazowieckiego idzie im to znacznie lepiej, ale chcielibyśmy, żeby pomoc dla ofiar docierała również na terenie naszego województwa.

    Chciałabym zapytać też, czy nie zamierzacie państwo wprowadzić dodatkowych kryteriów, np. promujących te właśnie organizacje, szczególnie pozarządowe, które działają na terenach województw, gdzie do tej pory w najmniejszym stopniu udzielano pomocy. Dziękuję bardzo.

12 punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Wojciech Węgrzyn:

    Pani Marszałek! Tak jak powiedziałem, one działały na terenie każdego województwa, również województwa podkarpackiego. Nie chciałem tego mówić, ale ja też jestem z województwa podkarpackiego, to jest prawda i jestem z tego powodu dumny. Oczywiście chcielibyśmy, żeby również na terenie województwa podkarpackiego działały prężne organizacje, które będą beneficjentami. Myślimy o tym, o czym powiedziałem, że chcemy trafić do tych mniejszych ośrodków miejskich i wiejskich, to jest będziemy preferować w ten sposób właśnie województwa, regiony, gdzie dotychczas tak skoncentrowana i szeroka pomoc nie docierała. Dlatego w ramach tego konkursu stawiamy na takie rozwiązania i będzie więcej punktów dla tych, którzy będą starać się dotrzeć do małych i najmniejszych ośrodków. (Oklaski)