1 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw (druki nr 2768 i 2779).

Poseł Zbyszek Zaborowski:

    Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Poselskiego Sojusz Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej do spraw energetyki i surowców energetycznych o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw, a teraz również niektórych innych ustaw.

    Można by powiedzieć: nareszcie. Od dwóch lat narasta kryzys w przemyśle węglowym. Od kwietnia toczyły się rozmowy rządu ze związkowcami, zwłaszcza z Kompanii Węglowej, i dzisiaj, z początkiem października, w końcu mamy pierwszy projekt ustawy. Ponieważ zmarnowano dużo czasu, teraz tryb pracy musi być bardzo szybki. To rozumiemy.

    Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw jest potrzebny, ale też nie miejmy złudzeń, że rozwiąże to problem konkurencyjnego importu spoza Unii Europejskiej, zwłaszcza z Federacji Rosyjskiej. Zwały węgla przy kopalniach ciągle rosną. Wynoszą już 9,2 mln t, licząc zapasy w elektrowniach, przekraczają 16 mln t. Dzisiaj polski węgiel nie jest konkurencyjny i trzeba nie tylko badać jakość paliw, nie tylko koncesjonować sprzedaż węgla wewnątrz kraju, lecz także ulżyć fiskalnie polskiemu górnictwu, bo przeszło 7,1 mld podatków, które zapłacono w ubiegłym roku, to zbyt dużo. Podziemne górnictwo polskie nie będzie konkurencyjne wobec górnictwa rosyjskiego, kolumbijskiego, australijskiego czy amerykańskiego, nawet jeżeli wprowadzimy w życie tę ustawę. Notabene, nie jest ona skończona. Jak mówił pan poseł Naimski, nie ma rozporządzenia ministra gospodarki. Mimo wniosków posłów w komisji energetyki do tej pory nie otrzymaliśmy projektu rozporządzenia. A diabeł tkwi w szczegółach, w szczególności w tym wypadku. W ustawie mamy upoważnienie do wydania rozporządzenia przez ministra gospodarki o sposobie badania jakości węgla kamiennego, ale nie mamy żadnych szczegółów. Jedyne określenie to: emisja gazów cieplarnianych. Można sobie wyobrazić, że rozporządzenie ministra gospodarki nie polepszy sytuacji polskiego węgla, ale może ją pogorszyć. Wszystko zależy od tego, co i jak się będzie badać, jakie wskaźniki zostaną przyjęte do badania jakości węgla. Jesteśmy zmuszeni głosować niejako w ciemno, wysoki rządzie.

    Druga rzecz, która została legislacyjnie w sposób wątpliwy dołączona do poselskiego projektu ustawy, to możliwość przekazania likwidowanej kopalni do Spółki Restrukturyzacji Kopalń, a w konsekwencji dofinansowania przez rząd z budżetu tejże spółki z przeznaczeniem na likwidację i pokrycie zobowiązań. Rzecz jest robiona w trybie ratunkowym, a przecież przez kilka ostatnich lat było wiadomo, że Kazimierz-Juliusz powoli wyczerpuje swoje możliwości eksploatacyjne. Był już plan ruchu zakładu przygotowany do końca czerwca przyszłego roku, 2015 r., lub w drugim wariancie - do końca przyszłego roku. Nagle w sierpniu nastąpiło przyspieszenie. Zarząd holdingu stawia spółkę w stan upadłości. Dzisiaj musimy ją ratować. Jest pytanie: Dlaczego musimy ratować kwotą 280 mld zł z budżetu? Notabene innego wyjścia pewnie nie ma. Teraz spółki pod nazwą kopalnia Kazimierz-Juliusz inaczej uratować się nie da.

    Mam nadzieję, wysoki rządzie, że dzisiaj uzyskamy zapewnienie, że poprzedni plan ruchu zakładu jest aktualny, że nie nastąpi kolejne przyspieszenie w listopadzie, grudniu czy styczniu, ale wybierzemy ten węgiel, który jest już przygotowany do eksploatacji w ramach SRK, że pracownicy w spokojny sposób będą przenoszeni do innych zakładów katowickiego holdingu i że rozwiążemy ten konkretny problem. Notabene jest to rozwiązanie jednorazowe, bo w projekcie ustawy jest mowa o tym, że chodzi o kopalnie postawione w stan (Dzwonek) likwidacji w bieżącym roku.

    Pytam się: Co będzie, jeżeli sytuacja w górnictwie nie poprawi się w roku przyszłym i w latach następnych? W jaki sposób w kopalniach, w których kończą się zasoby węgla, będziemy zamykać tę produkcję? A przecież rząd ciągle mówi o restrukturyzacji kopalń węgla kamiennego. W jaki sposób, wysoki rządzie? Ale przede wszystkim proszę o zapewnienie, że likwidacja tej kopalni będzie prowadzona w sposób uporządkowany, systematyczny, z poszanowaniem praw nabytych pracowników kopalni Kazimierz-Juliusz, oczywiście z likwidacją zobowiązań i wybraniem węgla przygotowanego do eksploatacji, a więc inaczej niż w przypadku Niwki-Modrzejów za rządów Jerzego Buzka. Dziękuję za uwagę. (Oklaski)