24 punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o sporcie oraz niektórych innych ustaw (druk 2715).

Poseł Tomasz Garbowski:

    Dziękuję, panie marszałku.

    Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W końcu, można powiedzieć, po 10 miesiącach możemy przedstawić swoje pomysły na poprawę ustawy o sporcie. Przypomnę, że posłowie Klubu Poselskiego Sojusz Lewicy Demokratycznej złożyli projekt ustawy 12 grudnia 2013 r.

    W naszej propozycji w art. 1 znajduje się 18 poprawek merytorycznych, a między innymi w przepisach przejściowych dodatkowo 7 artykułów. Uważamy, że nowa ustawa o sporcie, która została przyjęta 25 czerwca 2010 r., wymaga przeanalizowania, przedyskutowania, żeby nadążała za sytuacją i rozwojem polskiego sportu. Tym bardziej że w tamtym okresie, w którym składaliśmy ten projekt ustawy, byliśmy po igrzyskach olimpijskich w Londynie, gdzie polscy sportowcy osiągnęli najgorsze wyniki w olimpiadzie od 60 lat. Przypomnę tylko, że zdobyli 10 medali. Chciałbym powiedzieć, że przedłożony projekt ustawy ma za zadanie znowelizować, uprościć, uporządkować sytuację w polskich związkach sportowych. Konieczne wydaje się wprowadzenie nowych lub doprecyzowanie istniejących regulacji prawnych w zakresie sportu rozumianego głównie jako ta część aktywności sportowej, która związana jest z uczestnictwem we współzawodnictwie sportowym organizowanym lub prowadzonym przez międzynarodowe organizacje sportowe. Istotny jest fakt, że sport nie może rozwijać się bez określonych środków finansowych, które powinny pochodzić nie tylko z budżetu państwa i budżetów jednostek samorządu terytorialnego, ale również z innych źródeł. Później odniosę się do każdej poprawki, propozycji, które są zawarte w projekcie. Proponujemy, by środki pochodziły od sponsorów i z reklamy, a także od podmiotów inwestujących udziały i akcje spółek prawa handlowego prowadzących działalność w sporcie na różnych poziomach organizacyjnych.

    Przechodząc do spraw szczegółowych, chciałbym powiedzieć wprost, że obecnie obowiązujące regulacje prawne, które określają, że klub musi być prowadzony wyłącznie jako osoba prawna, wnioskodawcy oceniają negatywnie. Dlatego proponujemy wprowadzić zmianę. Chodzi o wprowadzenie możliwości prowadzenia klubu sportowego w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej lub w formie spółek osobowych, co faktycznie pozwoli osobom zainteresowanym na swobodne decydowanie o formie klubu, zgodnie z ich określonymi potrzebami i możliwościami. Projekt ustawy zawiera także definicję zawodnika zrzeszonego, za którego może być uznany członek klubu sportowego oraz osoba związana z klubem umową lub osoba fizyczna, która prowadzi osobiście lub wspólnie z innymi osobami klub sportowy. Ponadto w projekcie ustawy wprowadzamy możliwość przyznania przez klub sportowy trenerom i instruktorom sportu, którzy nie otrzymują wynagrodzenia w związku z wykonywaniem swojej funkcji i działalności, stypendium trenerskiego i instruktorskiego. W obecnej regulacji prawnej taką możliwość ustawa przewiduje tylko w stosunku do zawodników, a nie w stosunku do trenerów czy instruktorów. Postulujemy zatem, żeby to uporządkować. Jedną z najważniejszych instytucji w strukturach zarządzania polskim sportem pozostanie polski związek sportowy o zasięgu ogólnokrajowym, który jest przecież tworzony za zgodą ministra właściwego do spraw kultury fizycznej i sportu.

    Istotnym novum w omawianym projekcie jest wprowadzenie obowiązku powoływania w każdym związku organu nadzoru z określonymi kompetencjami oraz wymogami co do członków takiego organu. Projekt wprowadza określone wymagania co do warunków i kwalifikacji, jakie powinien spełniać członek organu nadzoru, a także wskazuje precyzyjny, minimalny zakres uprawnień tego organu. Projekt wprowadza także absolutnie nowatorskie rozwiązania polegające na możliwości funkcjonowania polskiego związku sportowego w formie prawnej spółki akcyjnej niedziałającej w celu osiągnięcia zysku. Projektowane przepisy znoszą ograniczenie, zgodnie z którym członkami polskiego związku sportowego mogą być wyłącznie osoby prawne. Projekt przewiduje likwidację obowiązku zwoływania walnego zebrania członków lub delegatów corocznie oraz znosi obowiązek badania sprawozdania finansowego przez biegłego rewidenta. Przypomnę, że koszty obu tych operacji dla większości małych polskich związków sportowych są bardzo wysokie, a z punktu widzenia ich działania po prostu zbędne. Nie możemy porównywać wszystkich funkcjonujących polskich związków sportowych do dużych związków, jakimi są Polski Związek Piłki Nożnej czy Polski Związek Piłki Siatkowej. Pamiętajmy, że inne polskie związki sportowe są małymi związkami, które muszą walczyć o to, aby utrzymać się na tym rynku także w zakresie finansowym.

    Projekt znosi także obligatoryjność, jeżeli chodzi o utworzenie ligi zawodowej przez polski związek, w sytuacji gdy ponad połowa klubów sportowych w danej lidze działa jako spółka akcyjna. Takie wnioski padały ze strony Polskiego Związku Piłki Nożnej, który miał obawy w stosunku do pierwszej ligi, nie do najwyżej ligi, czyli ekstraklasy. Chodziło o to, że w przypadku kiedy kluby sportowe zostaną przekształcone w spółki akcyjne i ponad 50% tych klubów będzie spółkami akcyjnymi, na mocy ustawy polski związek sportowy będzie musiał utworzyć drugą ligę zawodową. Uważamy, że w tym przypadku nie powinno być obligatoryjności, a decyzja powinna być podejmowana przez polski związek sportowy. W tym zakresie powinna obowiązywać pełna swoboda.

    Projekt wprowadza także przepisy, które całkowicie zmieniają filozofię i dostępne instrumenty nadzoru ministra właściwego do spraw kultury fizycznej nad działalnością polskich związków sportowych. Uznajemy, że dotychczasowe przepisy są skomplikowane i w znacznym stopniu zbędne. Minister i tak w przeciągu tych kilku lat z nich nie korzystał. Chcemy wprowadzić jasne i czytelne przepisy mówiące o nadzorze ze strony ministra sportu.

    W art. 28-29 ustawy o sporcie proponujemy wprowadzenie zmiany dotyczącej poszerzenia katalogu podmiotów uprawnionych do otrzymania dotacji udzielanej przez jednostki samorządu terytorialnego, w szczególności o związki sportowe i polskie związki sportowe. W obecnym kształcie samorząd terytorialny może udzielać dotacji tylko i wyłącznie klubom sportowym. Uważamy, że powinniśmy dać tutaj samorządowcom większe możliwości kreowania własnej polityki rozwoju sportu na obszarze ich działalności.

    Projekt wprowadza także i wskazuje interdyscyplinarne stowarzyszenia sportowe, tj. jednostki skupiające na terenie jednego województwa związki sportowe działające w różnych dyscyplinach sportu, jako podmioty pełniące funkcję rady sportu na szczeblu wojewódzkim. Wprowadzamy taką możliwość, aby rady sportu na szczeblu wojewódzkim funkcjonowały w ramach stowarzyszeń interdyscyplinarnych.

    Chciałbym jednoznacznie powiedzieć, poinformować, że chcemy także uporządkować kwestię wysokości świadczenia pieniężnego dla medalistów olimpijskich. Przypomnę, że była ona ustalana jako wysokość przeciętnego wynagrodzenia w roku kalendarzowym, ogłoszonego na podstawie art. 20 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Na skutek zmiany przepisu po tym terminie, po 2007 r., wysokość świadczenia pieniężnego została określona parametrycznie i jest uzależniona od kwoty bazowej dla członków korpusu służby cywilnej, ustalanej na dany rok w ustawie budżetowej. Kwota ta nie uległa zmianie od 2009 r. i wynosi 1873,84 zł. Ponieważ wynagrodzenia w gospodarce narodowej w analizowanym okresie rosły, relacja świadczenia dla medalistów olimpijskich do tego wynagrodzenia ulegała z każdym rokiem zmniejszeniu. Dlatego proponujemy wprowadzić nowe rozwiązania prawne, które pozwolą zwaloryzować to świadczenie. O tych sprawach mówili nasi wspaniali olimpijczycy, którzy od 2009 r. otrzymują świadczenia na tym samym poziomie. Nie może być tak, żeby w tej materii nie było waloryzacji.

    Projekt zakłada także, że ograniczenie dostępu do obiektów sportowych jest jedną z głównych barier hamujących rozwój sportu, w związku z czym proponujemy wprowadzenie dla jednostek samorządu terytorialnego obowiązku nieodpłatnego udostępniania obiektów sportowych na potrzeby szkolenia sportowego dzieci i młodzieży. Oczywiście mamy opinie organizacji samorządowych, które protestują w tym zakresie, mamy także opinię Biura Analiz Sejmowych. Rozumiem, że zapis mówiący o nieodpłatnym udostępnianiu w toku prac nad tą ustawą możemy doprecyzować, ujednolicić. Możemy także wprowadzić takie rozwiązanie, które będzie mówiło o amatorskich klubach sportowych, a niekoniecznie o klubach sportowych, które działają w innej formie. W tej materii wprowadzamy także uporządkowanie kwestii związanych z podniesieniem rangi trenera i instruktora.

    Chciałbym powiedzieć, że poruszamy w naszym rozwiązaniu wiele kwestii związanych z podatkami. Uważamy, że najwyższy czas podyskutować na temat finansowania polskiego sportu nie tylko i wyłącznie, jak wcześniej wspomniałem, z budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego czy z budżetu rodziców. Wprowadzamy w tym projekcie możliwość zwolnienia z pewnych podatków. Na przykład proponujemy w projekcie dziesięciokrotne obniżenie, z poziomu 3% wartości gruntu do poziomu 0,3% tej wartości, opłat za użytkowanie wieczyste gruntów przeznaczonych na działalność związków i klubów sportowych, które to opłaty stanowią obecnie ogromne obciążenie finansowe, w praktyce często przekraczające roczne budżety tych organizacji. Proponujemy także wprowadzenie zachęt podatkowych: zwolnienia dochodów osób fizycznych z podatku dochodowego od osób fizycznych, jeśli chodzi o część wydatkowaną na cele klubu w roku podatkowym lub w roku po nim następującym, możliwości odliczenia od dochodu do opodatkowania kwot przeznaczonych na udział małoletnich dzieci podatnika w zorganizowanych zajęciach sportowych prowadzonych przez klub sportowy, którym może być także osoba fizyczna, możliwości odliczenia od dochodu do opodatkowania kwot wydanych na zakup akcji lub udziałów w spółkach będących klubami sportowymi, a także - w ramach limitu przewidzianego ustawowo - darowizn przekazanych na cele związane z prowadzeniem klubu sportowego, w tym klubu sportowego prowadzonego przez osobą fizyczną. Wprowadzenie proponowanych zmian w zakresie zachęt podatkowych w celu finansowania działalności związanej przede wszystkim z udziałem w szkoleniu i współzawodnictwie sportowym dzieci i młodzieży powinno naszym zdaniem przyczynić się do znacznego zwiększenia liczby klubów sportowych.

    Proponujemy także, chociaż został już zgłoszony przez klub Prawo i Sprawiedliwość projekt nowelizacji, uporządkowanie kwestii Funduszu Rozwiązywania Problemów Hazardowych. Chcemy uporządkować ten temat do dnia dzisiejszego. Mimo że wszyscy mówimy o kwotach, które powinny być przekazywane na ten fundusz, chcemy to uporządkować i w końcu podjąć decyzję. Niestety ta decyzja przez polski Sejm, przez komisję nie została podjęta - nie z naszej winy.

    Projekt zakłada także następne novum, a mianowicie proponujemy, żeby w skład ligi zawodowej w grach zespołowych wchodziły również kluby sportowe działające jako spółdzielnie. Do dziś klub sportowy nie może funkcjonować na podstawie ustawy o spółdzielczości. My proponujemy rozwiązania, które mają zastosowanie np. w lidze hiszpańskiej. Przypomnę, że takie kluby jak FC Barcelona czy Real Madryt funkcjonują właśnie w takiej formie. Uważamy, że to rozwiązanie także przyczyni się do tego, żeby więcej osób, więcej kibiców mogło korzystać z takich rozwiązań. Ponadto chcemy różnym osobom dać możliwość podjęcia decyzji co do tego, w jakiej formie dany klub sportowy ma funkcjonować.

    Wysoka Izbo, po zgłoszeniu projektu ustawy wpłynęły uwagi Biura Analiz Sejmowych. W związku z powyższym dokonaliśmy korekty w naszym projekcie...

    (Poseł Zbigniew Babalski: Chyba Biura Legislacyjnego.)

    Tak, Biura Legislacyjnego. Dziękuję, panie pośle.

    Dokonaliśmy poprawek naszego projektu, uznaliśmy usterki, o których mówiło Biuro Legislacyjne, i uporządkowaliśmy tę kwestię.

    Sporna kwestia, którą rozpatrywała Komisja Ustawodawcza, to kwestia związana z orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego w zakresie ustaw podejmowanych przez polski parlament w odniesieniu do konsekwencji prawnych w stosunku do samorządów terytorialnych. My stoimy na stanowisku, że w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego były przypadki, że samorząd terytorialny... W przypadku wyroku z dnia 15 grudnia 1997 r., a także z 3 listopada 1998 r. było tak, że Sejm podejmował zobowiązania skutkujące obniżeniem dochodów przez samorząd terytorialny. W tej materii pozostajemy na tym stanowisku, uważając także, że w toku prac nad tą ustawą w czasie pracy komisji będziemy dyskutować o nieodpłatnym udostępnianiu obiektów sportowych przez samorządy terytorialne.

    Na samym końcu, po przedstawieniu materii w ekspresowym tempie, chciałbym poprosić Wysoką Izbę i wszystkie kluby parlamentarne o skierowanie tego projektu ustawy do komisji, tym bardziej że mamy już projekt komisyjny, będziemy mieli projekt rządowy i myślę, że będziemy pracowali na rzecz polskiego sportu, tak jak dotychczas, ponad podziałami politycznymi. Dziękuję, panie marszałku. (Oklaski)