Strona którą oglądasz dotyczy poprzedniej kadencji sejmu. Aktualne informacje znajdziesz tutaj

13 punkt porządku dziennego:


Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji Konwencji Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej, sporządzonej w Stambule dnia 11 maja 2011 r. (druki nr 2515 i 2701).


Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Jerzy Kozdroń:

    Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Odpowiadając na zadane mi pytania skierowane bezpośrednio pod moim adresem, chciałbym na wstępie powiedzieć, że konwencja w sprawie zapobiegania przemocy wobec kobiet i przemocy domowej zawiera pewien katalog czynów, które według niej powinny być uznane za czyny zabronione, przestępne. Ten katalog jest rozbudowany. Jeżeli przeanalizujemy to, tę konwencję, to mówi się tu o przemocy psychicznej, przemocy fizycznej, przestępstwie stalkingu, przemocy seksualnej, w tym zgwałceniu, o wymuszaniu małżeństwa, okaleczaniu żeńskich narządów płciowych, wymuszonej aborcji, przymusowej sterylizacji, molestowaniu seksualnym itp. Wszystkie te czyny mają swoje odpowiedniki w Kodeksie karnym jako zagrożenie z tytułu odpowiedzialności, są przestępstwami. Co prawda, trzeba powiedzieć, że nie ma u nas sui generis tak dokładnie odwzorowanych tych czynów, jakie są wymienione w konwencji. Nie ma na przykład przestępstwa okaleczenia żeńskich narządów płciowych, ale w art. 156 i 157 jest przestępstwo ciężkiego uszkodzenia ciała. Nie ma przestępstwa przymusowej sterylizacji, ale to też jest ciężkie uszkodzenie ciała. Ministerstwo Sprawiedliwości uznało, że nie ma potrzeby nowelizacji Kodeksu karnego w tym zakresie, ponieważ sprawę tę mamy wszechstronnie uregulowaną...

    (Głos z sali: Nie ma czego ratyfikować.)

    ...w dotychczasowym Kodeksie karnym. Natomiast żeby nie było tak dobrze do końca, żebyśmy się wszyscy z tego tak nie cieszyli, powiem, że były pewne problemy. Ci z państwa posłów, te z pań posłanek i ci z panów posłów, którzy pracowali w komisji sprawiedliwości czy komisji kodyfikacyjnej, zapewne pamiętają, jak zmienialiśmy to w poprzedniej i obecnej kadencji. Niektóre przestępstwa... Na przykład przestępstwo stalkingu było pojęciem w ogóle nieznanym, wprowadziliśmy je w poprzedniej kadencji. Nie dość tego - zmienialiśmy tryb ścigania tych przestępstw. Do tej pory na przykład przestępstwa zgwałcenia były ścigane na wniosek. Zmieniliśmy to jako przestępstwa ścigane z urzędu itd. Wprowadziliśmy też pewne...

    Czy ja panu przeszkadzam?

    (Poseł Robert Telus: Nie, skądże znowu.)

    Tak pan stoi, myślałem, że pan coś...

    (Poseł Robert Telus: Grzecznie słucham.)

    Tak pana zadziwiłem, że aż na stojąco. Dobrze. Ale straciłem wątek, widzi pan?

    Potem będę szczegółowo odpowiadał...

    (Poseł Małgorzata Sadurska: To na moje pytanie, panie ministrze.)

    ...tylko chciałbym zrobić taki mały wstęp, żeby wprowadzić państwa w tematykę. Jeśli chodzi o problem dotyczący trybu ścigania, nowelizowaliśmy to - pani poseł Sadłowska oczywiście wie, ale pozostali posłowie mogą nie wiedzieć - wprowadziliśmy ściganie z urzędu. Wprowadziliśmy nowe formy przesłuchiwania osób pokrzywdzonych, żeby zapobiec powtórnej wiktimizacji. Kwestia przesłuchiwania małoletnich, to dotyczy już innej konwencji, z Lanzarote, pamiętamy o tym. Kolejna sprawa - zaostrzyliśmy odpowiedzialność karną za przestępstwa zgwałcenia i przestępstwa o charakterze pedofilskim, za przestępstwa pornografii internetowej. To wszystko robiliśmy, cały czas robiliśmy te postępowania dostosowawcze.

    Czego nie zrobiliśmy, proszę państwa i w jakich sprawach polski rząd złożył zastrzeżenia, że tego nie będzie, nie będzie stosował tej konwencji. Chodzi tutaj o takie historie, jak ograniczenie jurysdykcji. Przewiduje się w tej konwencji odpowiedzialność osób ze względu na stały pobyt, miejsce zamieszkania, czyli nie tak jak dotychczas w kodeksie - czyn popełniony w Polsce, na polskim statku powietrznym, na polskim terytorium czy na polskim statku morskim. Jest tak: jeśli czyn został popełniony przez obcokrajowca w Holandii, na przykład Niemca, który ma miejsce zamieszkania, miejsce pobytu stałego w Polsce, to konwencja nakazuje, żeby postępowanie karne wobec takiej osoby prowadziło państwo strona tej konwencji. Powiedzieliśmy: nie, w tym zakresie nie będziemy rozszerzać swoich kognicji na tego rodzaju podmioty. Jeżeli Niemiec popełnił przestępstwo na terenie Holandii, a miejsce pobytu stałego ma w Polsce, to są inne instrumenty. Niech Holandia wystąpi do Polski o wydanie go w formie ekstradycji. Jesteśmy w stanie udzielić daleko idącej pomocy w zakresie pomocy prawnej, przesłuchać go, natomiast nie czujemy się zobligowani do tego, żeby prowadzić wobec niego postępowanie karne i osądzać go na terenie państwa polskiego.

    Druga sprawa, kwestia ograniczenia roszczeń w sprawie przyznania państwowej kompensaty dla ofiar przestępstw. Do tej pory w ustawie o państwowej kompensacie przewiduje się, że prawo skorzystania z kompensaty mają tylko obywatele polscy i obywatele Wspólnoty Europejskiej. Chciałbym państwu powiedzieć, że w chwili obecnej jest już w pierwszym czytaniu projekt opracowany w Senacie, który rozszerza ten krąg podmiotowy. Obejmuje nie tylko obywateli Polski i członków Wspólnoty Europejskiej, ale rozszerza to na wszystkich pokrzywdzonych mających miejsce zamieszkania na terytorium Polski. W tym zakresie też to już dostosowujemy, nie ma wymogu obywatelstwa.

    Trzecie zastrzeżenie, które złożyliśmy, że nie będziemy prowadzić postępowań z urzędu w sprawach drobnych przestępstw. Drobne przestępstwa, które do tej pory są ścigane z oskarżenia prywatnego, takie jak na przykład naruszenie nietykalności kobiety. Uważamy, że zbyt daleko idąca ingerencja ze strony oskarżyciela publicznego, zbyt daleko idąca ingerencja ze strony państwa też jest niewskazana. Strony mogą dochodzić, bo to są drobne czyny.

    Przejdę do odpowiedzi na zadane pytania. Pan poseł Dziedziczak pytał: Dlaczego nie popieraliśmy projektów rządowych podnoszących odpowiedzialność karną? Tak pan mówił?

    (Poseł Jan Dziedziczak: Tak jest, tak mówiłem. Chodziło o zwiększenie kary.)

    Starałem się to w miarę dokładnie zapisać. Połączyłem to z pytaniem zadanym przez pana posła Andrzeja Romanka, który mówił o zbyt niskich zagrożeniach i zbyt niskich karach stosowanych przez wymiar sprawiedliwości, mimo uporczywych projektów składanych przez klub Prawa i Sprawiedliwości. Chodziło o przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajowości. Był postawiony m.in. zarzut, że w typie podstawowym przestępstwo zgwałcenia jest w bardzo wielu przypadkach zawieszane. Proszę państwa, chciałbym się nie zgodzić z tym stanowiskiem, ponieważ w typie podstawowym za zwykłe zgwałcenie, wedle Kodeksu karnego obecnie obowiązującego, obowiązuje kara od 2 lat do 12 lat pozbawienia wolności. Nie mówię o przestępstwach ze szczególnym udręczeniem czy przestępstwach kwalifikowanych, bo przestępstwa kwalifikowane, na przykład przestępstwo zgwałcenia popełnione z inną osobą czy przestępstwo zgwałcenia popełnione na osobie poniżej 15 lat, czy przestępstwo zgwałcenia popełnione na osobie najbliższej, spokrewnionej, zaczyna się od 3 lat, czyli zaczyna się zbrodnia, a przestępstwo popełnione ze szczególnym okrucieństwem zaczyna się od 5 lat i idzie to w górę.

    (Poseł Jan Dziedziczak: Zwykły gwałt - 2 lata, tak?)

    Zwykły gwałt od 2 do 12 lat, w tym przedziale.

    (Poseł Jan Dziedziczak: Zwykły?)

    Zwykły...

    (Poseł Jan Dziedziczak: Czyli za katowanie zwierzęcia mniejsza kara niż za gwałt.)

    Tłumaczę panu...

    Wicemarszałek Marek Kuchciński:

    Przepraszam, panie ministrze.

    Panie pośle, jeżeli będzie pan chciał dodatkowo zabrać głos, to go panu udzielę, a w tej chwili proszę nie przerywać, proszę państwa, bo przedłużacie debatę.

    Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Jerzy Kozdroń:

    Wydaje mi się, że tłumaczę, że zagrożone jest to karą od 2 lat, czyli jest to minimalny próg zagrożenia, do 12 lat w typie podstawowym, to jest zwykłe przestępstwo. W typie kwalifikowanym zaczyna się od 3 lat do 15 lat.

    Prawdą jest, że sądy częstokroć stosują warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności. Na to nie mamy specjalnego wpływu, ponieważ władza sądownicza jest niezawisła i niezależna. Natomiast żeby nie wyglądało, że jesteśmy bezradni, Ministerstwo Sprawiedliwości podjęło inicjatywę ustawodawczą, zmianę Kodeksu karnego w części ogólnej. W tej chwili Wysoka Izba proceduje nad tą częścią ogólną Kodeksu karnego. W tej chwili w komisji kodyfikacyjnej, która mówi: można zawiesić karę za przestępstwo, wymierzoną do jednego roku pozbawienia wolności... W sytuacji gdy mamy przestępstwo zgwałcenia w typie podstawowym, które się zaczyna od 2 lat, sąd nie będzie mógł zawiesić kary. Będzie to musiała być kara bezwzględnego pozbawienia wolności.

    Druga rzecz, o której chciałbym powiedzieć. W tym roku na wiosnę wyraźnie zaostrzyliśmy kary za przestępstwa o charakterze seksualnym popełnione przeciwko małoletnim, małoletnim rozumianym jako osoby poniżej 18. roku życia, czyli podnieśliśmy tę granicę, chodzi o pornografię, wykorzystanie małoletnich w pornografii, którzy mają poniżej 18. roku życia. Do tej pory było poniżej 15. roku życia, teraz została podniesiona ta granica. I to Wysoka Izba zrobiła, czyli w tym zakresie podjęliśmy określone inicjatywy, podnoszące surowość represji karnej.

    To tyle, jeżeli chodzi o te przestępstwa. Teraz chciałbym odpowiedzieć na pytanie, które postawili pan poseł Kazimierz Smoliński i pani poseł Marzena Wróbel, odwołujące się do art. 28 konwencji. Artykuł 28 konwencji rzeczywiście jest nieprecyzyjnie sformułowany. Mówi się tak: Strony podejmują niezbędne działania, by zapewnić, że zasady poufności nałożone przez prawo wewnętrzne na wykonujących niektóre zawody nie będą stanowić w odpowiednich okolicznościach przeszkody w zgłoszeniu właściwym organizacjom lub władzom uzasadnionego podejrzenia popełnienia poważnego aktu przemocy, objętego zakresem niniejszej konwencji. I było postawione pytanie wprost, głośno, czy to dotyczy również tajemnicy adwokackiej, tej rzymskiej zasady poufności adwokata.

    Proszę państwa, do tej konwencji...

    (Poseł Tadeusz Woźniak: Teraz mają donosić na podstawie konwencji?)

    No niech pan pozwoli mi skończyć. Potem, kiedy skończę, panu wyjaśnię. Ale pan nie chce słuchać, już to pan wie z góry.

    W związku z tym do konwencji jest załączone tzw. memorandum wyjaśniające, które wskazuje, jakich podmiotów to dotyczy. To dotyczy lekarzy i psychiatrów. Nie dość tego, mamy jeszcze konwencję o ochronie wolności obywatelskich, wynikające z art. 6 prawo do sądu i prawo do adwokata, i tajemnicy adwokackiej. Jedna z drugą konwencją by się nie mogły wykluczać, że tak powiem. Nie może jedna konwencja wykluczać drugiej w tym zakresie. I to memorandum wyjaśniające jest odpowiednią wskazówką, jakiego zakresu podmiotowego ta konwencja dotyczy. Tak więc jeszcze raz powtarzam: dotyczy ona lekarzy i psychiatrów, ponieważ kiedy przychodzi ktoś do lekarza, pobita kobieta, to konwencja nakłada obowiązek na lekarza, żeby powiadomił odpowiednie organa o tym, że wobec tej osoby stosowana jest przemoc domowa.

    Chyba odpowiedziałem na wszystkie pytania?

    (Poseł Małgorzata Sadurska: Na moje ostatnie nie.)

    Na które nie?

    (Poseł Małgorzata Sadurska: Na ostatnie. Na którym posiedzeniu rządy były rozpatrywane...)

    (Poseł Wojciech Szarama: Panie ministrze, są jeszcze inne punkty porządku obrad.)

    Chętnie skończę, ale niech pan poprosi koleżankę, żeby dalej mnie nie męczyła.

    (Poseł Małgorzata Sadurska: Czy w ogóle były rozpatrywane?)

    Pani poseł, ja pani powiem, że nie wiem, w którym porządku...

    (Poseł Małgorzata Sadurska: To poproszę o odpowiedź na piśmie.)

    Natomiast jest takie coś jak ˝Krajowy program przeciwdziałania przemocy w rodzinie˝ i wedle tego programu prowadzi to ministerstwo pracy i ministerstwo pracy ma w tym zakresie pełną wiedzę. Ja, skromny urzędnik Ministerstwa Sprawiedliwości, w tym zakresie nie wiem nic.

    Wicemarszałek Marek Kuchciński:

    Dziękuję panu ministrowi.

    Mam prośbę do pana ministra. Jeżeli ze stenogramu będzie wynikać, że nie odpowiedział pan minister na wszystkie pytania państwa posłów...

    Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Jerzy Kozdroń:

    To odpowiem na piśmie.

    Wicemarszałek Marek Kuchciński:

    ...to proszę o odpowiedź na piśmie.

    Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Jerzy Kozdroń:

    Dobrze.



Poseł Jerzy Kozdroń - Wystąpienie z dnia 24 września 2014 roku.


97 wyświetleń




Zobacz także:


Poseł Jerzy Kozdroń - Wystąpienie z dnia 23 czerwca 2015 roku.
Posiedzenie Sejmu RP nr 97 Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy –...

Opubilkował videosejm.pl
Brak komentarzy

Poseł Jerzy Kozdroń - Wystąpienie z dnia 07 lipca 2015 roku.
Posiedzenie Sejmu RP nr 97 Sprawozdanie Komisji o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy o...

Opubilkował videosejm.pl
Brak komentarzy

Poseł Jerzy Kozdroń - Wystąpienie z dnia 09 lipca 2015 roku.
Posiedzenie Sejmu RP nr 97 Sprawozdanie Komisji o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy –...

Opubilkował videosejm.pl
Brak komentarzy

Poseł Jerzy Kozdroń - Wystąpienie z dnia 09 lipca 2015 roku.
Posiedzenie Sejmu RP nr 97 Sprawozdanie Komisji o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o...

Opubilkował videosejm.pl
Brak komentarzy

Poseł Jerzy Kozdroń - Wystąpienie z dnia 21 lipca 2015 roku.
Posiedzenie Sejmu RP nr 97 Sprawozdanie Komisji o poselskim projekcie ustawy o uzgodnieniu płci

Opubilkował videosejm.pl
Brak komentarzy

Poseł Jerzy Kozdroń - Wystąpienie z dnia 21 lipca 2015 roku.
Posiedzenie Sejmu RP nr 97 Sprawozdanie Komisji o poselskim projekcie ustawy o uzgodnieniu płci

Opubilkował videosejm.pl
Brak komentarzy

Poseł Jerzy Kozdroń - Wystąpienie z dnia 23 lipca 2015 roku.
Posiedzenie Sejmu RP nr 98 Sprawozdanie Komisji o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie Kodeksu...

Opubilkował videosejm.pl
Brak komentarzy


Poseł Jerzy Kozdroń - Wystąpienie z dnia 09 września 2015 roku.
Posiedzenie Sejmu RP nr 98 Sprawozdanie Komisji o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy –...

Opubilkował videosejm.pl
Brak komentarzy

Poseł Jerzy Kozdroń - Wystąpienie z dnia 23 września 2015 roku.
Posiedzenie Sejmu RP nr 101 Sprawozdanie Komisji o przedstawionym przez Prezydenta...

Opubilkował videosejm.pl
Brak komentarzy