Poseł Waldemar Andzel:

    Dziękuję bardzo.

    Panie Marszałku! Dnia 7 września br. obchodziliśmy 75. rocznicę zakończenia oblężenia Westerplatte, czyli obrony Wojskowej Składnicy Tranzytowej przez garnizon Wojska Polskiego. Bitwa ta miała miejsce w trakcie kampanii wrześniowej w dniach od 1 do 7 września 1939 r. i była pierwszą w trakcie II wojny światowej.

    Dnia 18 sierpnia 1939 r. pancernik ˝Schleswig-Holstein˝ wypłynął z Kilonii do Gdańska, gdzie miał być w momencie wybuchu II wojny światowej, który był planowany na 26 sierpnia (ostatecznie przełożono wybuch wojny na 1 września). Miała to być wizyta kurtuazyjna, jednak 1 września o godz. 4.45 rano załoga pancernika otworzyła ogień w kierunku Westerplatte. Polakom udało się odeprzeć atak oraz zniszczyć kilka gniazd niemieckich karabinów maszynowych, a także placówkę gdańskiej policji przy murze. Niemcy dali za wygraną i wycofali się po 90 minutach walk. Byli oni zaskoczeni twardym oporem Polaków, dlatego tymczasowo zaniechali natarcia na Westerplatte.

    Następnego dnia w związku z tym, iż Hitler nie chciał zepsuć uroczystości związanych z włączeniem Gdańska do III Rzeszy, na Westerplatte wysłano 58 bombowców nurkujących, które rozpoczęły bombardowanie. W efekcie tego zostały ciężko uszkodzone koszary, gdzie bomby zniszczyły kuchnię i radiostację. Strona polska straciła wszystkie moździerze oraz łączność telefoniczną. Pomimo to wyczerpani polscy żołnierze bronili się dalej, czekając na pomoc państw Europy Zachodniej, jak również Armii Pomorze, która nie nadchodziła.

    Tymczasem Niemcy przygotowywali się do generalnego szturmu. W dniu 4 września do ostrzeliwania Westerplatte przystąpiły dwa torpedowce oraz kompania pionierów wyposażona m.in. w miotacze ognia i ciężkie moździerze. Dwa dni później Niemcy dwukrotnie podjęli próbę podpalenia lasu porastającego Westerplatte za pomocą cystern, jednak obie próby okazały się dla nich porażką.

    Rano 7 września niemiecka artyleria rozpoczęła potężny ostrzał. Na teren walk przybyły niemieckie uzupełnienia: szkolny batalion saperów i oddział policji. Po godzinie ostrzeliwania do ataku ruszyli saperzy, którzy za pomocą miotaczy ognia podpalili las. Pociski moździerzowe poważnie uszkodziły wartownię nr 2, ale Polacy jeszcze raz powstrzymali atakujących. Niestety, był to ostatni wysiłek obronny załogi Westerplatte, gdyż major Sucharski, który już w poprzednich dniach domagał się kapitulacji, wydał rozkaz poddania się.

    Według najnowszych danych straty po stronie niemieckiej wyniosły około 300-400 zabitych i rannych żołnierzy, natomiast po stronie polskiej było to 15 poległych i około 50 rannych. Żołnierze polscy przez tydzień obrony Westerplatte odparli 13 szturmów. Obrona Westerplatte stała się symbolem polskiego oporu przeciwko niemieckiej agresji i ważnym składnikiem narodowej tradycji. Westerplatte jest stałym miejscem uroczystości państwowych związanych z wybuchem II wojny światowej. Dziękuję bardzo.