47 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o poselskim projekcie uchwały w sprawie uczczenia pamięci ofiar Obławy Augustowskiej z lipca 1945 roku (druki nr 2513 i 2626).

Poseł Jarosław Zieliński:

    Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chcę na początku podziękować pani poseł Elżbiecie Kruk, która przedstawiła sprawozdanie z prac komisji, sprawozdanie wyczerpujące i pokazujące także atmosferę, w jakiej te prace przebiegały, a ta atmosfera była dość specyficzna.

    Przypomnijmy, że obława augustowska była największą masową zbrodnią komunistyczną dokonaną na terenie obecnej Rzeczypospolitej po zakończeniu II wojny światowej, dokonaną w warunkach pokoju, ponad dwa miesiące po zakończeniu działań wojennych. Mimo upływu prawie 70 lat okoliczności tej zbrodni wciąż są nieznane, a w szczególności nieznane jest miejsce spoczynku doczesnych szczątków ofiar tej zbrodni. Utrudnia, jak powiedziała pani poseł Kruk, zbadanie okoliczności tej zbrodni brak dostępu do dokumentów zgromadzonych w archiwach rosyjskich, ale niewątpliwie trzeba też stwierdzić, że władze niepodległej Rzeczypospolitej w ciągu ostatnich 25 lat, bo tyle trwa nasza niepodległość, nie zrobiły wszystkiego, co mogły, żeby tę sprawę wyjaśnić. Tak naprawdę nigdy nie stała się ona priorytetem w działaniach polskiego rządu, polskich czynników państwowych ani prezydenta w politycznych, dyplomatycznych kontaktach z Federacją Rosyjską. Prokuratura prowadziła badania w latach 90., ale utknęła w martwym punkcie przez brak dostępu do dokumentów, do archiwów. Teraz prowadzi swoje badania IPN, ale także spotyka się z tą samą barierą. Bez wsparcia państwa ta sprawa nie ruszy z miejsca. Dlatego tak trudno pogodzić się z tym, że większość komisji, reprezentująca kluby koalicji rządowej i wspierająca koalicję rządową, chciała wykreślić zdanie, i w końcu je wykreśliła, które jest apelem do rządu o podjęcie zdecydowanych działań, żeby tę sprawę wyjaśnić.

    Rodziny pomordowanych zostały pozostawione same sobie. To one bezpośrednio prowadzą korespondencję, co jest czymś niebywałym, z organami państwa rosyjskiego, natomiast państwo polskie ich w tym nie wspiera. Rodziny ofiar zrzeszone w Związku Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej, którego prezesem jest ksiądz prałat Stanisław Wysocki, zwróciły się przed dwoma laty do prezydenta Rzeczypospolitej, który często przebywa na terenie gminy Giby, o wsparcie tych działań, o nawiązanie intensywnych kontaktów, żeby pomóc w wyjaśnieniu tej sprawy. (Dzwonek) Prezydent Komorowski obiecał się tym zająć, po czym, jak wiemy, nie zrobił nic w tej sprawie. Dlatego też ochrona rządu przed takim apelem ze strony Sejmu, który przecież sprawuje kontrolę parlamentarną nad rządem, jest dla mnie zupełnie niezrozumiała, ale jest także czymś charakterystycznym, bo pokazuje, że tak naprawdę Platformie Obywatelskiej nie zależy na tym, żeby państwo pod jej rządami podejmowało działania...

    (Poseł Stefan Niesiołowski: Niech pan Platformę zostawi, o uchwale niech pan mówi.)

    Proszę milczeć, panie pośle, nie do pana mówię.

    Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:

    Pan pośle Zieliński...

    Poseł Jarosław Zieliński:

    Już kończę, ale niezależnie od tego pan poseł Niesiołowski powinien milczeć, bo nie mówię do niego.

    Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:

    Panie pośle Zieliński, bardzo proszę przemawiać w sprawie, a nie przeciwko komuś.

    (Poseł Jan Dziedziczak: Ale to przecież przeszkadza pan poseł Niesiołowski.)

    Poseł Jarosław Zieliński:

    Pan Niesiołowski ma taką szczególną zdolność przeszkadzania, zakłócania obrad, jest z tego znany.

    Pozwolę sobie dokończyć, panie marszałku.

    Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:

    Panie pośle, bo wyłączę panu mikrofon. Bardzo pana przepraszam, ale pan zaczął prowokować wycieczkami osobistymi. Może lepiej ich nie czynić, jeśli sam pan podkreśla wagę sprawy, którą pan przedstawia i nad którą debatujemy. Tak że bardzo proszę, nie próbujmy udowadniać, kto ma rację, tylko proszę kontynuować swoje wystąpienie.

    Poseł Jarosław Zieliński:

    Panie marszałku, nie prowokowałem żadnymi wycieczkami osobistymi.

    Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:

    Dobrze, panie pośle, może ja niedokładnie to oceniam...

    Poseł Jarosław Zieliński:

    Protokół to poświadczy.

    Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:

    Bardzo proszę kontynuować.

    Poseł Jarosław Zieliński:

    Wydaje się, że nie wolno czekać z tą sprawą do okrągłych rocznic, tym bardziej że - przypomnę - rok temu został złożony podobny projekt uchwały w Sejmie i został zamrożony na cały rok. Nie został poddany procedurze legislacyjnej i nie został przyjęty. Dlatego można odnotować, że coś się zmieniło na korzyść, na plus, bo jednak tym razem projekt uchwały został przekazany do Komisji Kultury i Środków Przekazu. Jest przygotowany tekst, który wymagałby podstawowej poprawki, przywrócenia fragmentu, o którym mówiłem, czyli apelu do rządu o podjęcie działań. Żeby jednak nie zablokować tą poprawką - moglibyśmy nie zdążyć - przyjęcia jutro tekstu uchwały, nie zrobię tego. Chcę tylko wyraźnie zaznaczyć, że boleję nad tym, uważam to za bardzo złe, szkodliwe posunięcie. Ze względu jednak na pamięć o ofiarach, ze względu na to, że wreszcie po 25 latach czekają na głos z polskiego Sejmu rodziny ofiar, pomordowanych, chciałbym, żeby ta uchwała została jutro przyjęta.

    W niedzielę odbędą się w Warszawie ważne uroczystości, msza święta w archikatedrze św. Jana o godz. 11, a następnie konferencja naukowa na Zamku Królewskim w Warszawie z udziałem rosyjskiego historyka, który wniósł duży wkład w poznawanie prawdy o obławie augustowskiej. W imieniu organizatorów - organizatorem jest Związek Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej, jestem przez niego do tego upoważniony - zapraszam na tę konferencję panie i panów posłów. Dziękuję bardzo.

    Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość zagłosuje za tym okrojonym tekstem uchwały, żeby cokolwiek zrobić dobrego, żeby oddać hołd ofiarom obławy augustowskiej, a także podziękować tym, którzy walczą o prawdę, zwłaszcza rodzinom ofiar, i jeszcze zaznaczyć ten ważny element w końcowej części uchwały, mianowicie to, że wiedza...

    Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:

    Nie, panie pośle, przy przekroczeniu czasu o 3 minuty już na ˝mianowicie˝ wolałbym panu nie pozwolić.

    Poseł Jarosław Zieliński:

    Tak, dziękuję, panie marszałku.

    ...że wiedza...

    Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:

    Dziękuję serdecznie.

    Poseł Jarosław Zieliński:

    ...że wiedza o tym powinna być częścią polskiej świadomości narodowej...

    Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:

    Pan marszałek Franciszek Jerzy Stefaniuk.

    Poseł Jarosław Zieliński:

    ...i programów szkolnych. Dziękuję. (Oklaski)