Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Poselskiego Sojusz Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks wyborczy dostarczonego nam w druku nr 2337.
Posłowie klubu Platformy Obywatelskiej podejmują istotną kwestię zapisu w Kodeksie wyborczym, który umożliwia wygaszenie mandatu wójta, burmistrza bądź prezydenta de facto z przyczyn zdrowotnych. W obecnie obowiązującym Kodeksie wyborczym w art. 492 § 1 pkt 6 jest zapis, że mandat wójta, burmistrza, prezydenta miasta wygasa wskutek orzeczenia niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji w trybie określonym w przepisach o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych na okres co najmniej do końca kadencji. Wygaśnięcie mandatu wójta z tej przyczyny stwierdza komisarz wyborczy, w drodze postanowienia, w terminie 14 dni od dnia wystąpienia przyczyny wygaśnięcia mandatu. Postanowienie komisarza wyborczego ogłasza się w wojewódzkim dzienniku urzędowym.
Tryb do tej pory obowiązujący budzi wątpliwości rzecznika praw obywatelskich, który skierował odpowiedni wniosek do Trybunału Konstytucyjnego. Słusznie budzi on wątpliwości, ponieważ ZUS-owska definicja trwałej niezdolności do pracy bądź samodzielnej egzystencji nie oddaje istoty rzeczy w sensie niemożliwości sprawowania mandatu. Te dwie sytuacje mogą się od siebie różnić. Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych może być w kolizji z uregulowaniem ustawowym dotychczas obowiązującym. W krańcowym przypadku może dojść do naruszenia interesu osób niepełnosprawnych. Stwierdzenie przez radę gminy, jak proponują ustawodawcy, trwałej niezdolności do pełnienia mandatu wydaje się rozwiązaniem bezpieczniejszym, zwłaszcza jeżeli zważymy, że istnieje droga odwoławcza do sądu administracyjnego. Stwierdzenie trwałej niezdolności w dotychczasowym Kodeksie wyborczym przez komisarza wyborczego wydaje się zbyt uproszczoną procedurą.
Klub Poselski Sojusz Lewicy Demokratycznej ocenia, że nad projektem warto pracować. Wydaje się, że warto przyjąć go w takim terminie, aby obowiązywał od nowej kadencji samorządu. Wybory są jesienią, warto się pospieszyć. Dziękuję za uwagę. (Oklaski)