8 punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druk nr 2330).

Poseł Paweł Szałamacha:

    Dziękuję, pani marszałek.

    W imieniu klubu Prawa i Sprawiedliwości przedstawiam stanowisko w sprawie zmian objętych drukiem nr 2330.

    Otóż, istotnie jest to lektura dla miłośników tego typu tekstów, 60 stron zmian przepisów i 100 stron uzasadnienia. Ja skoncentruję się jedynie na kilku punktach, ponieważ należy widzieć nie tylko poszczególne drzewa, ale też cały las.

    Otóż, przypomnę przykład z początku tego roku, aby wyjaśnić, o co tu tak naprawdę chodzi, z początku tego roku, kiedy pojawiło się w sferze informacyjnej, kiedy dowiedzieliśmy się o tym, że jedna z polskich spółek odzieżowych przeniosła prawa do swoich znaków towarowych na spółki kontrolowane, spółki zależne. To była struktura bodajże dwupiętrowa, najpierw na Cyprze, a następnie dalej, w jednym z krajów arabskich.

    Jaki jest cel tego typu działań? Mimo wprowadzenia kilka lat temu 19-procentowej stawki CIT, cały czas okazuje się, że stawka na poziomie 19% jest jeszcze zbyt wysoka, nadal cierpimy. Dlaczego płacić 19%, skoro można płacić 0%? W związku z tym te prawa do wartości niematerialnych, oczywiście wysoko wycenione, bo to była transakcja o wartości kilkuset milionów złotych, przenosimy za granicę, ustalamy odpłatność za tego typu prawa, płatną przy każdej miesięcznej fakturze, a podstawa opodatkowania CIT w Polsce zmierza do zera.

    W związku z tym następuje kolejny etap, czyli próba powrotu, próba wciągnięcia tego typu działań w zasięg polskiego fiskusa i objęcie tego typu dochodów uzyskiwanych przez spółki kontrolowane wpływami czy de facto polską jurysdykcją podatkową.

    Kolejne rozwiązanie, kolejne z tych 30, bo każda z pozycji pokazuje kolejny problem, wynikający z mniej lub bardziej udanych struktur planowania podatkowego, słabości polskiego fiskusa, zmiennej linii orzecznictwa itd., to jest przepis o cienkiej kapitalizacji. Skoro można wliczać odsetki od długów, obniżać podstawę opodatkowania, to powstało - to jest historia kilkunastu czy kilkudziesięciu lat - zjawisko wysokiego lewarowania po to, żeby poprzez korzystną stopę procentową odsysać ten zysk z niekorzystnej jurysdykcji podatkowej. Fiskus oczywiście reaguje, wprowadza przepisy o cienkiej kapitalizacji, czyli ustala proporcje pomiędzy tym, co uznaje za przyzwoitą wartość kapitału zakładowego, a wysokością długu, i stwierdza, że jeżeli dług będzie wyższy, to odsetki od wyższej wartości nie będą mogły być odliczane. Oczywiście następuje reakcja świata gospodarki i dalsze odsłony, które tutaj widzimy, dalsze jednak gonienie króliczka, bo teraz zmieniamy tę zasadę, dosyć statyczną relację 1 do 3 na bardziej dynamiczną, dającą podatnikom większe możliwości wyboru sposobu zachowywania się.

    O co w tym wszystkim chodzi? Otóż widzimy - i zwracałem już na to uwagę w tej Izbie - zjawisko wyczerpywania się po prostu formuły podatku dochodowego jako źródła uzyskiwania dochodów podatkowych. To dotyczy nie tylko Polski. To dotyczy generalnie krajów OECD. To jest pośrednim wynikiem otwarcia się gospodarek na globalizację, a także poniekąd wyboru strategii, można powiedzieć: pseudostrategii, rozwoju przez niektóre państwa, tzn. obniżenie opodatkowania w tych krajach do de facto zera i ściągnięcie strumieni pieniędzy w krajach, gdzie prowadzi się jeszcze jakąś realną gospodarkę, i skoncentrowanie się na uzyskiwaniu dochodów być może z usług prawniczych, księgowych itd.

    W związku z tym kolejna odsłona tej gry interesów ekonomicznych. Zdajemy sobie sprawę z tego, jak to wygląda. Kierujemy tę ustawę, tzn. nie my kierujemy, ale opowiadamy się za skierowaniem, do dalszych prac sejmowych, natomiast trzeba zwrócić na to uwagę. To jest wyzwanie nie tylko dla Polski. Należy myśleć nad formułą, po prostu nad inną formułą opodatkowania działalności gospodarczej. (Dzwonek) Są rozważane różne tego typu koncepcje nie tylko w Polsce.

    Przepraszam, pani marszałek, już kończę.

    Być może powinna to być po prostu koncepcja opodatkowania sumy bilansowej, tak jak jest to w przypadku niektórych krajów, które de facto to opodatkowują. Tak było na Węgrzech czy w Wielkiej Brytanii. W takiej formule działa podatek bankowy.

    Inne koncepcje. Mówię o opodatkowaniu strumieni przepływów pieniężnych. To jest bardziej skomplikowana forma podatku obrotowego, podatek od cash flow, tak ażeby po prostu tego typu nieustanne przeciąganie liny w jakiś sposób ograniczyć, tzn. całkowicie aksjologicznie, a nie dążyć do kolejnych doprecyzowań, kolejnych zmian, uściśleń i tej niekończącej się, powiedzmy, gry interesów między fiskusem a przedsiębiorcami, w której, zgódźmy się, fiskus z reguły jest jednak dwa kroki z tyłu. Dziękuję.