15 punkt porządku dziennego:

Przedstawiona przez Radę Ministrów informacja o realizacji działań wynikających z ˝Narodowego programu ochrony zdrowia psychicznego˝ w 2011 r. (druk nr 1614) wraz ze stanowiskiem Komisji Zdrowia (druk nr 2125).

Poseł Alicja Dąbrowska:

    Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska przedstawić stanowisko dotyczące rządowego dokumentu: Informacja o realizacji działań wynikających z ˝Narodowego programu ochrony zdrowia psychicznego˝ w 2011 r. Została ona zawarta w druku nr 1614. Komisja Zdrowia rozpatrzyła dokument na swoim posiedzeniu w dniu 6 lutego br.

    W ramach ˝Narodowego programu ochrony zdrowia psychicznego˝ są realizowane zadania, takie jak: promocja zdrowia psychicznego i zapobieganie zaburzeniom psychicznym, zapewnienie osobom z zaburzeniami psychicznymi wielostronnej i powszechnie dostępnej opieki zdrowotnej, zapewnienie innych form opieki i pomocy niezbędnych do życia w środowisku rodzinnym i społecznym, kształtowanie wobec osób z zaburzeniami psychicznymi właściwych postaw społecznych, a zwłaszcza zrozumienia, tolerancji i życzliwości, przeciwdziałanie dyskryminacji czy stygmatyzacji.

    Program jest realizowany na mocy specjalnego rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2010 r. ˝Narodowy program ochrony zdrowia psychicznego˝ pozwolił zwrócić uwagę na problemy osób z zaburzeniami psychicznymi oraz uwrażliwić w sporej mierze całe społeczeństwo na ich cierpienie. Do realizacji programu zostały włączone wszystkie szczeble samorządu terytorialnego oraz ministrowie właściwi ze względu na jego cele. Chodzi mianowicie o ministrów: zdrowia, edukacji narodowej, pracy i polityki społecznej, nauki i szkolnictwa wyższego, sprawiedliwości, spraw wewnętrznych, administracji i cyfryzacji oraz obrony narodowej. Oczywiście został także włączony Narodowy Fundusz Zdrowia jako płatnik.

    Raporty krajowe oraz Światowej Organizacji Zdrowia wskazują niestety na trend wzrostowy w zakresie zapadalności na zaburzenia psychiczne czy też zaburzenia zachowania. Współcześnie są to choroby powszechne. Śmiało można stwierdzić, że mają charakter cywilizacyjny. W Polsce liczba osób leczących się z powodu problemów zdrowia psychicznego oscyluje w okolicy 1600 tys. przypadków. Prawdopodobnie faktyczna liczba osób cierpiących na zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania jest znacznie wyższa. Wynika to ze specyfiki tych chorób, z braku właściwej diagnozy postawionej na odpowiednio wczesnym etapie choroby, a także z problemów systemowych.

    Należy też pamiętać, że zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania generują olbrzymie koszty społeczne, w tym oczywiście również koszty dla systemu ochrony zdrowia. Te argumenty stały za ustanowieniem i realizacją ˝Narodowego programu ochrony zdrowia psychicznego˝. Rok 2011 był pierwszym rokiem jego obowiązywania. Jak podkreśla Ministerstwo Zdrowia, wymagało to gruntownego przeanalizowania wcześniejszych działań w zakresie promocji i ochrony zdrowia psychicznego, a często także podjęcia zmian istniejących strategii i polityki wobec problematyki zaburzeń psychicznych. Nie licząc urzędów centralnych, z realizacji programu swoje sprawozdania przedstawiły wszystkie województwa, 81% powiatów, 92% miast na prawach powiatów i 58% gmin.

    Zgodnie z międzynarodowymi rekomendacjami i opiniami ekspertów z dziedziny ochrony zdrowia psychicznego uzyskanie znaczącej poprawy w stanie zdrowia społeczeństwa jest możliwe przy stworzeniu odpowiednich warunków społecznych, organizacyjnych, prawnych i socjalnych. Sprawozdanie z realizacji ˝Narodowego programu ochrony zdrowia psychicznego˝ w roku 2011 wskazało, że do efektywnej realizacji założeń i celów programu konieczne jest powszechne ugruntowanie tezy, zgodnie z którą, jak zapisano w programie, tylko zdrowe społeczeństwo jest zdolne do wytwarzania dóbr materialnych i niematerialnych, warunkujących utrzymanie i rozwój społeczno-gospodarczy.

    Rzecz jasna, należy sobie zdawać sprawę z faktu, że ˝Narodowy program ochrony zdrowia psychicznego˝ nie polepszy w pełni sytuacji osób nim objętych. Jest jednak krokiem w pożądanym kierunku. Należy sobie życzyć pełnej realizacji celów przed nim postawionych. Klub Platformy Obywatelskiej popiera przedstawioną informację, zawartą w druku nr 1614. Dziękuję. (Oklaski)