Poseł Waldemar Andzel:

    Pani Marszałek! Wysoka Izbo! 3 kwietnia br. obchodziliśmy 165. rocznicę śmierci Juliusza Słowackiego. Był to znakomity polski pisarz, jeden z najwybitniejszych twórców romantycznych, nazywany również wieszczem narodowym. Był genialnym, natchnionym poetą romantycznym.

    Juliusz Słowacki urodził się 4 września 1809 r. w Krzemieńcu, mieście mieszczącym się w ówczesnych granicach Polski. Był jedynym dzieckiem Euzebiusza oraz Salomei. Jego ojciec, profesor literatury na Uniwersytecie Wileńskim, zmarł na gruźlicę, a matka, wychodząc powtórnie za mąż, utworzyła własny salon literacki. To właśnie tam Słowacki miał okazję poznać najznakomitsze osobistości ze świata sztuki, nauki, w tym debiutującego Adama Mickiewicza.

    Po ukończeniu nauk na Uniwersytecie w Wilnie w wieku 20 lat wyjechał do Warszawy, by podjąć pracę jako aplikant w Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu. Z powodu wybuchu powstania listopadowego objął posadę w powstańczym Biurze Dyplomatycznym. Ze zleconą misją dyplomatyczną musiał wyruszyć z korespondencją do polskich przedstawicieli w Paryżu i Londynie. Wtedy powstał jego pierwszy patriotyczny utwór ˝Hymn˝ - ˝Bogarodzico, dziewico!...˝.

    Pobyt Słowackiego na emigracji niezmiernie się przedłużył, gdyż poeta postanowił wyjechać do Szwajcarii. Podróż ta zaowocowała takimi dziełami, jak ˝W Szwajcarii˝, ˝Kordian˝ czy ˝Balladyna˝ - słynny dramat fantastyczny nawiązujący do wzorców szekspirowskich, który został wydany dopiero 5 lat później. W okresie swoich licznych wędrówek Słowacki napisał wiele utworów lirycznych, takich jak ˝Podróż do Ziemi Świętej z Neapolu˝, ˝Anhelli˝ czy ˝Grób Agamemnona˝.

    W wieku 29 lat poeta zdecydował się powrócić do Paryża, gdzie został niemile przywitany przez tamtejszych krytyków wyrażających bezgraniczny zachwyt nad Mickiewiczem. Od tamtej chwili do końca życia Słowacki poświęcił się w całości pisaniu.

    W swoich utworach odwoływał się do symboliki Orientu, źródeł ludowych czy liryki słowiańszczyzny. To dzięki tym umiejętnościom zasłynął. Swoje poglądy filozoficzne wyraził między innymi w traktacie poetyckim ˝Genezis z Ducha˝, który stworzył w 1844 r., a który został wydany prawie 30 lat później, już po jego śmierci. Sam Słowacki w ostatnich latach życia rozwinął pojęcie filozofii genezyjskiej, która zajmowała się wyjaśnianiem sensu świata, zakładając duchową istotę wszelkiego istnienia. Poeta starał się również tłumaczyć cierpienia Polski jako ciężką drogę do osiągnięcia samodoskonałości. Jako twórca romantyzmu przemycał do swoich dzieł elementy mistycyzmu, spirytyzmu, a także stare koncepcje filozoficzno-religijne, które odnajdywały swe odbicie w rzeczywistości oraz historii.

    Juliusz Słowacki zmarł 3 kwietnia 1849 r. w Paryżu w wieku 40 lat. Wywarł ogromny wpływ na późniejszych poetów Młodej Polski. Jego prochy zostały przeniesione do Krypty Wieszczów Narodowych w katedrze na Wawelu, gdzie spoczywają obok prochów Adama Mickiewicza. W 2009 r. w dwusetną rocznicę jego urodzin Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ogłosił tamten rok Rokiem Juliusza Słowackiego. Dziękuję bardzo.