Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Przypadł mi w udziale zaszczyt przedstawienia stanowiska Klubu Poselskiego Sojusz Lewicy Demokratycznej wobec poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2182.
Projekt dotyczy zmiany w zasadach ponoszenia odpowiedzialności przez kierowców kierujących pojazdem mechanicznym w stanie po spożyciu alkoholu lub innego środka odurzającego i zakłada większą efektywność kary za wykroczenia bądź przestępstwa oraz w konsekwencji ma prowadzić do zmniejszenia liczby wypadków spowodowanych przez nietrzeźwych kierowców.
W projekcie podkreśla się, że odpowiada on na społeczną potrzebę i powszechną opinię o konieczności reakcji na wydarzenia, które miały miejsce na przełomie lat 2013 i 2014, ale także na kolejne bulwersujące opinię społeczną wydarzenia.
Projekt PSL-u zawarty w druku nr 2182 skupia się głównie na zwiększeniu granic kary finansowej w postaci grzywny, a także przewiduje konieczność wykonywania prac społecznie pożytecznych przez zatrzymanych nietrzeźwych kierowców. W projekcie zawarto też zaostrzenie karania w przypadku sprawców recydywistów poprzez zwiększenie wysokości obligatoryjnej kary pozbawienia wolności w zakresie od 6 miesięcy do lat 8, a nie - jak jest obecnie - od 3 miesięcy do lat 5.
Myślę, że dramatyczne wydarzenia w Kamieniu Pomorskim w każdym z nas wywołują uzasadnione emocje i wywołują sprzeciw społeczeństwa wobec przyzwolenia na jazdę po pijanemu. Powinniśmy w pierwszej kolejności dążyć do wyeliminowania tego przyzwolenia, chociaż nie będzie to proste, łatwe.
Czy w emocjach, czy pod wpływem przeżyć i drastycznych sygnałów powinniśmy zasadniczo zmieniać prawo? Wyrażę pogląd, że zarówno Kodeks karny, jak i Kodeks wykroczeń oraz Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia zawierają kompletny i niewymagający uzupełnienia system penalny realizujący cele kary, w tym także w aspekcie zapobiegawczym, a więc w zakresie zarówno prewencji ogólnej, jak i indywidualnej.
Obowiązujące przepisy Kodeksu karnego dają sądom możliwość wydawania wyroków adekwatnych do wagi przestępstw popełnianych przez kierujących w stanie nietrzeźwości. Zasadne jest więc częstsze orzekanie przez sądy kar ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne. Zasadne jest także kierowanie prowadzących pojazdy w stanie nietrzeźwości na ich koszt na terapię odwykową organizowaną przez wojewódzkie ośrodki ruchu drogowego lub inne uprawnione organizacje. Oczywiście obowiązuje zasada niezawisłości sędziowskiej, a więc powyższe problemy powinny być przedmiotem szkoleń okresowych dla sędziów prowadzonych przez Krajową Radę Sądownictwa czy ministerstwo z udziałem Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury. Ważne jest, abyśmy wdrażali działania profilaktyczne i społeczne, ze szczególnym uwzględnieniem działalności edukacyjnej wśród młodzieży szkolnej. Należy także dążyć do stworzenia zintegrowanego systemu wsparcia dla ofiar wypadków spowodowanych przez osoby będące w stanie nietrzeźwości i ich rodzin.
Pragnę poinformować Wysoką Izbę, że Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka obradowała nad tym problemem po tych tragicznych zdarzeniach i przyjęła dezyderat, który został przekazany na ręce prezesa Rady Ministrów (Dzwonek), a który pokazuje, jakie kierunki i jakie działania zdaniem państwa posłów, członków komisji, są pilne i zasadne. Sądzę, że należy połączyć działania na rzecz walki z pijanymi kierowcami. Dlatego też prezydia Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Spraw Wewnętrznych, z udziałem Parlamentarnego Zespołu ds. Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego, przyjęły wnioski de lege ferenda, które będą skierowane do przewodniczącego Nadzwyczajnej Komisji do spraw zmian w kodyfikacjach. Myślę, że ten szeroki front działań jest niezbędny, jest on potrzebny po to, żebyśmy mogli wspólnie wypracować ważne rozwiązania, ale nieniszczące systematyki Kodeksu karnego i niepowodujące w nim zasadniczych zmian, bowiem katalog kar daje szansę i daje możliwość stosowania kar, które są karami wysokimi.
Klub Poselski Sojusz Lewicy demokratycznej nie będzie przeciwny skierowaniu tego projektu do pracy w komisji, dlatego...
Wicemarszałek Eugeniusz Tomasz Grzeszczak:
Pani poseł, czas minął.
Poseł Stanisława Prządka:
...że będzie to też znaczący wkład w wypracowanie ogólnej koncepcji walki z pijanymi kierowcami. Dziękuję, panie marszałku. (Oklaski)