Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Przypadł mi zaszczyt przedstawienia w imieniu Komisji Infrastruktury sprawozdania o projekcie ustawy o zmianie ustawy o transporcie kolejowym, ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego ˝Polskie Koleje Państwowe˝ oraz ustawy o Funduszu Kolejowym, druki nr 2191 i 2220.
Przedmiotem ustawy są cztery następujące sprawy. Pierwsza to finansowanie działalności zarządcy infrastruktury kolejowej na nowych zasadach niezbędnych dla właściwego wdrożenia wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku tym Trybunał Sprawiedliwości stwierdził, że Rzeczpospolita Polska jest odpowiedzialna za następujące uchybienia: brak środków stwarzających zarządcom infrastruktury kolejowej zachętę do zmniejszania kosztów zapewniania infrastruktury i wielkości opłat za dostęp do niej, tj. naruszenie art. 6 ust. 2 dyrektywy z 2001 r. Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 lutego 2001 r., oraz umożliwienie przy obliczaniu opłaty za minimalny pakiet dostępu i dostęp do urządzeń związanych z obsługą pociągów uwzględnienia kosztów, które nie mogą być uznane za bezpośrednio przenoszone jako rezultat wykonywania przewozu pociągami, tj. naruszanie art. 7 ust. 3 ww. dyrektywy.
Dotychczasowa dotacja z budżetu państwa była przeznaczona na obliczenie podstawy do ustalenia stawki dostępu do infrastruktury kolejowej. Obecnie podstawa do obliczania stawki nie obejmuje kosztów pośrednich. Dodatkowo chodzi o pozostawienie obecnych przepisów, które powodują, że każda dotacja na remonty i utrzymanie infrastruktury kolejowej obniży stawkę dostępu - art. 33 ust. 5a ustawy o transporcie kolejowym. Oznaczałoby to, że stawki dostępu wynosiłyby zero, a budżet musiałby pokryć lukę finansową w wysokości ok. 2 mld zł. Ponadto przepisy projektu zakładają wprowadzenie zachęt dla zarządcy infrastruktury do zmniejszenia kosztów zapewnienia infrastruktury i wielkości opłat za dostęp do niej w umowie zawieranej pomiędzy ministrem właściwym do spraw transportu a zarządcą infrastruktury.
Druga sprawa to usunięcie luki w prawie polegającej na braku regulacji, w sytuacji kiedy prezes Urzędu Transportu Kolejowego odmówi zatwierdzenia proponowanej przez zarządcę wysokości stawki dostępu. W przypadku braku zatwierdzenia tego przez prezesa UTK ustawa przewiduje stawkę dostępu do infrastruktury kolejowej w wysokości ostatnio zatwierdzonej.
Punkt trzeci to jest wyeliminowanie z systemu prawnego regulacji, które powodują generowanie po stronie zarządcy infrastruktury kolejowej nieuzasadnionych strat finansowych. Projekt przewiduje wykreślenie art. 15 ust. 7 ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego ˝Polskie Koleje Państwowe˝. Przepis ten zakłada, że środki z budżetu państwa przeznaczone na finansowanie linii kolejowych o znaczeniu państwowym zwiększają kapitał zakładowy spółki PKP PLK SA, a związane z tym akcje obejmuje Skarb Państwa. Przepis ten powoduje nieuzasadnioną stratę zarządcy infrastruktury wynikającą ze zwiększania odpisu amortyzacyjnego.
Ostatni punkt, czwarty. Dodatkowo projekt zakłada przeniesienie w roku 2014 z Funduszu Kolejowego 500 mln zł z przeznaczeniem na wykup akcji PKP PLK SA w celu sfinansowania zarządcy infrastruktury PKP PLK SA. Działanie to pozwoli na sfinansowanie obecnej obniżki stawki dostępu o 20% w stosunku do poprzedniego roku.
W dniu 12 lutego 2014 r. Biuro Analiz Sejmowych wydało opinię, w której stwierdza, że projekt jest zgodny z prawem Unii Europejskiej. Dziękuję bardzo.