3 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz niektórych innych ustaw (druki nr 1949 i 2161).

Poseł Ewa Drozd:

    Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam przyjemność w imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska przedstawić stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz niektórych innych ustaw, druki nr 1949 i 2161.

    Pani poseł sprawozdawca, a jednocześnie przewodnicząca podkomisji stałej, Katarzyna Mrzygłocka wyczerpująco przedstawiła i uzasadniła zaproponowane zmiany dotyczące rządowego projektu ustawy. Należy jednak zaznaczyć, że po korzystnych zmianach, które były obserwowane na rynku pracy do końca 2008 r., rok 2009 przyniósł załamanie tych pozytywnych trendów. Bezrobocie po raz pierwszy od kilku lat zwiększyło się, i to prawie o 30%, i choć kolejne lata pokazały, że proces ten stabilizuje się, to jednak z roku na rok poziom bezrobocia zwiększa się mimo przeznaczania większych środków na aktywizację. Dodatkowo mają wpływ na taką sytuację problemy związane z funkcjonowaniem publicznych służb zatrudnienia, bo choć poziom zatrudnienia w urzędach pracy systematycznie wzrasta, to nadal niewystarczająca jest liczba pracowników tzw. kluczowych, tj. pośredników pracy, doradców zawodowych, specjalistów do spraw rozwoju zawodowego, specjalistów do spraw programów, liderów klubów pracy, doradców i asystentów EURES.

    Dlatego też, aby zwiększyć oddziaływanie polityk rynku pracy na sytuację na nim, zaproponowano w projekcie ustawy takie zmiany, które wprowadzą efektywne działania aktywizujące i wskażą właściwe adresowanie pomocy dla bezrobotnych poprzez profilowanie, do którego czas na przygotowanie indywidualnego planu działania przedłużono z 30 do 60 dni, mając na względzie liczbę bezrobotnych i rolę, jaką ma odegrać indywidualny plan działania. Zwrócono również uwagę na monitorowanie procesu poszukiwania pracy i sankcje za niespełnienie wymagań określonych w indywidualnych planach działań oraz na aktywny udział w programach rynku pracy.

    W omawianym projekcie znalazły się również zapisy dotyczące ewaluacji prowadzonych działań oraz badania efektywności realizowanych przez urzędy pracy programów. Zwrócono także uwagę na współpracę między urzędami pracy a instytucjami pomocy społecznej, po to by zminimalizować zjawisko długotrwałego pobierania świadczeń bez aktywizacji zawodowej i tym samym ograniczyć długotrwałe bezrobocie i zwiększyć przepływ z bierności do aktywności zawodowej. Aby osiągnąć ten efekt, konieczne jest zwiększenie elastyczności działania urzędów pracy poprzez dostosowanie ich działań do potrzeb konkretnego bezrobotnego i pracodawcy, w tym objęcie realną pomocą osób długotrwale będących bezrobotnymi, zaproponowanie takich działań, które ułatwią łączenie pracy zawodowej z obowiązkami rodzinnymi, a dokładnie wychowaniem dzieci, i - co ważne - wsparcie osób młodych do 30. roku życia oraz osób starszych 50+ w wejściu na rynek pracy i utrzymaniu się na nim.

    Wysoka Izbo! Dlatego też proponowane zmiany wprowadzają rozwiązania, które mają na celu usprawnienie działań publicznych służb zatrudnienia. Zapisy zawarte w tym projekcie ustawy pozwolą premiować efektywność urzędów pracy, czyli premiować za to, ile osób znalazło pracę, a nie za to, ile osób zarejestrowano jako bezrobotnych. Również środki na wynagrodzenia pracowników urzędów pracy uzależnione będą od efektów i standardów działań tych urzędów. Większy nacisk położono również na zwiększenie roli samorządów i partnerów społecznych, w tym również zmiany w zasadach funkcjonowania obecnych rad zatrudnienia, które wkrótce mają być radami rynku pracy ze zmienioną strukturą bez skarbnika i uregulowania jej przewodnictwa w ustawie.

    W projekcie ustawy położono spory nacisk na poprawę jakości usług świadczonych bezrobotnym w zależności od ich potrzeb. Stąd też zapisy, które uwzględniają trzy profile pomocy oraz formy pomocy w ramach nich stosowane. Uwzględniono również nowe narzędzia, takie jak granty na telepracę i świadczenia aktywizacyjne czy też pożyczka na utworzenie miejsc pracy lub działalność gospodarczą z Funduszu Pracy.

    Przewidziano także wsparcie pracodawców zatrudniających młodych pracowników poprzez wprowadzenie nowych instrumentów, takich jak bony szkoleniowe, bony stażowe, bony zatrudnieniowe. Przewidziano również wsparcie dla zatrudniających bezrobotnych w wieku 50+, wprowadzając dofinansowanie w wysokości nie wyższej niż połowa minimalnej wynagrodzenia za pracę, a także Krajowy Fundusz Szkoleniowy, który ma wspierać pracodawców w podnoszeniu kwalifikacji pracowników. W ustawie zaproponowano mierniki służące do oceny nowych zadań. (Dzwonek)

    Pani marszałek, pozwoli pani?

    Wicemarszałek Wanda Nowicka:

    Proszę kontynuować, ale i konkludować.

    Poseł Ewa Drozd:

    Dziękuję. Materia jest obszerna.

    Na uwagę zasługuje również fakt, że omawiany projekt ustawy zawiera przepisy, których celem jest przekształcenie sieci EURES w efektywny i wydajny instrument zatrudnieniowy, skutecznie przyczyniający się do realizacji strategii ˝Europa 2020˝, której celem jest budowanie konkurencyjnej gospodarki opartej na wiedzy oraz zapobieganie wykluczeniu społecznemu.

    Ważną zmianą w tej kwestii jest utworzenie Krajowego Funduszu Szkoleniowego, który w pierwszym roku byłby zasilony kwotą 140 mln zł z Funduszu Pracy, a docelowo ma być przeznaczone na ten cel około 2% wpływów ze składek Funduszu Pracy, tj. 200 mln zł. Co ważne, środki te nie będą mogły być przeznaczone na inne cele niż dofinansowanie kosztów projektu szkoleniowego.

    Należy również podkreślić, że - jak zostało to przewidziane w projekcie ustawy - minister właściwy do spraw rynku pracy po dwóch latach funkcjonowania przeprowadzi monitoring nowych rozwiązań, a jego wyniki przedstawi do publicznej wiadomości. Pozwoli to na określenie zarówno korzyści, jak i kosztów funkcjonowania aktu prawnego oraz określenie, jak wpływa on na poprawę sytuacji na rynku pracy. Będzie można także ocenić poprawę funkcjonowania urzędów pracy. Taka ocena pozwoli wskazać, czy dziś proponowane zmiany będą wymagać działań korygujących.

    Na zakończenie należy zauważyć, że zaproponowane rozwiązania są stosowane z powodzeniem w innych krajach Unii Europejskiej.

    Wysoka Izbo! Mając na uwadze powyższe argumenty oraz wzorowo i wyczerpująco prowadzone prace przez panią przewodniczącą Katarzynę Mrzygłocką w podkomisji, Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska będzie głosował za przyjęciem projektu. Dziękuję. (Oklaski)