25 punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o przyznaniu świadczenia pieniężnego i renty inwalidzkiej przysługującym sybirakom - kombatantom przebywającym w latach 1939-1956 na przymusowym zesłaniu lub deportacji w byłym Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich (druk nr 1657).

Poseł Waldemar Andzel:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nikt w tym Sejmie nie powinien kwestionować idei zadośćuczynienia Polakom wywiezionym przymusowo przez aparat państwa sowieckiego w głąb ZSRR - Związku Radzieckiego. Właśnie dlatego, że byli Polakami, doświadczyli wielu represji bez winy. Wielu przypłaciło to życiem, wielu utratą zdrowia, a ci, którzy dożyli demokratycznej Polski w 1989 r., wciąż czekają na zadośćuczynienie. Nie możemy już naprawić krzywd, których doznali, ale możemy pomóc tym, którzy żyją, godnie spędzić ostatnie lata.

    Projekt niniejszej ustawy opiera się na projekcie złożonym przez śp. prezydenta Lecha Kaczyńskiego z 2009 r. Ale, jak widać, koalicja rządząca nie chce rozwiązać tego problemu, o co wnoszą i upominają się już bardzo schorowani starsi ludzie ze Związku Sybiraków.

    Prawnym spadkobiercą ZSRR jest Federacja Rosyjska, z którą od 1993 r. Rzeczpospolita Polska prowadzi z różną intensywnością rozmowy na temat odszkodowań dla polskich obywateli represjonowanych w ZSRR. Choć strona rosyjska deklarowała chęć pozytywnego rozwiązania tego problemu, przedstawione przez nią konkretne propozycje były niestety dalece niesatysfakcjonujące. Nie można oczekiwać, że Rosja po tym, jak wypiera się odpowiedzialności za zbrodnie katyńskie, będzie chciała pozytywnie rozwiązać ten problem, a już niedługo nie będą żyły osoby, które owe odszkodowania mogłyby otrzymać.

    Prawo i Sprawiedliwość w projekcie ustawy przewiduje wypłacenie z budżetu państwa ofiarom określonych represji radzieckich tzw. świadczenia pieniężnego. Jego wypłata z budżetu byłaby aktem solidaryzmu społecznego. Wypłata świadczenia pieniężnego jest motywowana przekonaniem, że osobom, które doznały krzywdy w ZSRR, należy się zadośćuczynienie. W myśl projektu podleganie wymienionym represjom nie przesądza jeszcze o możliwości uzyskania jednorazowego świadczenia pieniężnego. Uprawnienie do świadczenia nie będzie przysługiwać osobom, które dopuściły się czynów godzących w niepodległość i suwerenność państwa polskiego. Osoby, które czynnie wspierały totalitaryzm komunistyczny lub nazistowski, nie mogą oczekiwać specjalnego traktowania przez wolną Polskę i jej obywateli. Dopuszczając się określonych czynów, kolaboracji z okupantami, służby w komunistycznym aparacie bezpieczeństwa, stosowania represji, przyczyniły się do niszczenia przez okupantów wspólnoty polskich obywateli i jej najdoskonalszego wzoru niepodległego państwa. Pozbawienie ich prawa do świadczenia nie jest więc karą, a jedynie nieudzieleniem uprawnienia. Rzecz jasna, wyłączeniem z tego uprawnienia nie będą dotknięte osoby, które do służby w organach okupacyjnych zostały skierowane przez organizacje niepodległościowe.

    Wypłaty świadczenia z uwagi na jego jednorazowy charakter dokonywał będzie Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Projekt zakłada również przyznanie sybirakom - kombatantom z tytułu przymusowych zesłań i deportacji do byłego Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, wskazanych w ustawie z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, renty inwalidzkiej inwalidy wojennego, która byłaby szacowana na 1300 zł.

    Opinie medyczne wskazują jednoznacznie, że warunki, w których przebywały osoby zesłane na Syberię i do Kazachstanu, czyli ciągły stres, tortury, brak snu, niedożywienie, rozłąka z najbliższymi, przebywanie w obcym środowisku, niewolnicza praca ponad siły, przebyte choroby i doznane urazy oraz bardzo złe warunki sanitarno-higieniczne, wywarły nieodwracalne negatywne zmiany w ich organizmach. Potwierdzają to badania przeprowadzone w Katedrze Psychiatrii Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zasadne jest więc przyznanie rent inwalidzkich tym zesłanym, którzy posiadają uprawnienia. Ustawa ta jest od wielu lat oczekiwana przez Związek Sybiraków i należy ją przyjąć jak najszybciej, aby w części zadośćuczynić za krzywdy, które ponieśli Polacy ze strony nieludzkiego totalitarnego systemu sowieckiego ZSRR.

    Klub Prawa i Sprawiedliwości wnosi o przyjęcie ustawy o przyznaniu świadczenia pieniężnego i renty inwalidzkiej przysługujących sybirakom - kombatantom przebywającym w latach 1939-1956 na przymusowym zesłaniu lub deportacji w byłym Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, druk nr 1657. Liczymy, że Sejm stanie na wysokości zadania i wreszcie naprawi część krzywd. Dziękuję bardzo.