3 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o scalaniu i wymianie gruntów (druki nr 827 i 1531).

Poseł Dorota Rutkowska:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Proponowane zmiany do ustawy o scalaniu i wymianie gruntów zawarte w druku nr 827 rozszerzą zakres postępowania scaleniowego. Umożliwią one częstsze stosowanie tych procedur i skuteczne prowadzenie prac scaleniowych z urzędu. Dadzą też możliwość uczestnikom scalenia decydowania o celach miejscowej użyteczności publicznej. Istnieją opinie, że kwestie postępowań scaleniowych wymagają głębszych zmian, nawet napisania nowej ustawy, ale to, co zostało zaproponowane w omawianej właśnie nowelizacji, nie wyklucza takiego postępowania w przyszłości, a zawiera kilka nowych, pozytywnych i bardzo istotnych przepisów.

    Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska, który reprezentuję, popiera te zmiany i głosować będzie za ich przyjęciem.

    Mój przedmówca poseł sprawozdawca Artur Dunin dość jasno wyjaśnił, na czym ma polegać omawiany projekt, nie będę więc tych wszystkich szczegółów powtórnie omawiać, jednak zwrócę uwagę na kilka aspektów.

    Scalanie i wymiana dotyczy gruntów rolnych i leśnych. Procedury te przeprowadza się po to, aby poprawić funkcjonalność terenu lub wprowadzić zmiany w układzie własności w celu poprowadzenia nowych urządzeń melioracji wodnej, dróg lub poprawienia rzeźby terenu. W ostatnich latach znacznie wzrosła dynamika prowadzenia nowych inwestycji. Obecnie instytucja scalania uruchamiana jest na wniosek rolników oraz na potrzeby budowy autostrad przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad. Jedną z najważniejszych zmian jest propozycja, aby również inwestor inny niż GDDKiA, a więc jednostka samorządu terytorialnego lub inny podmiot realizujący inwestycje celu publicznego, stał się uczestnikiem scalenia. Projekt zakłada dwie dodatkowe okoliczności umożliwiające wszczęcie postępowania scaleniowego z urzędu: na wniosek inwestora albo organu właściwego w zakresie ochrony przyrody. Kosztami tych scaleń będą obciążani wnioskujący o scalenie. Projekt umożliwia w trakcie scalenia dokonywanie zmiany granic nieruchomości zabudowanej bez zgody uczestnika scalania oraz dotychczasowego właściciela, jeśli nie zostaną pogorszone warunki jej użytkowania, np. ograniczony dostęp do budynku. Efektem scalenia i podziału jest wydzielenie nowych działek, inaczej ukształtowanych, przy założeniu jednakowej powierzchni, co w praktyce jest dość trudne i wymaga właściwego oszacowania rekompensat, jakie z tytułu scalania mogą otrzymać rolnicy. Proponowane zmiany doprecyzowują istotnie zasadę ekwiwalentności.

    Według projektu organem właściwym do przeprowadzenia postępowania scaleniowego i poscaleniowego pozostaje nadal starosta, natomiast organem II instancji staje się wojewoda, a dotychczas było to samorządowe kolegium odwoławcze. Jest to według nas bardzo słuszna koncepcja, za którą przemawiają dwa argumenty. Po pierwsze, scalanie jest zadaniem zleconym z zakresu administracji rządowej, co czyni wojewodę naturalnym organem odwoławczym na terenie danego województwa. Po drugie, wojewoda posiada, jak już poseł sprawozdawca wspominał, wyspecjalizowane służby, które są w stanie znacznie szybciej niż SKO dokonać merytorycznej oceny racjonalności scalenia.

    W trakcie prac nad projektem w podkomisji, której byłam członkiem, uznaliśmy, że przepisy nowej ustawy dotyczyć będą tych postępowań, które rozpoczną się po jej wejściu w życie. Procedury już rozpoczęte zostaną dokończone pod rządami obecnie obowiązujących przepisów. Ta decyzja wyeliminuje niepotrzebne zamieszanie związane z przekazywaniem spraw prowadzonych przez SKO do wojewody.

    Jak wspomniałam na wstępie, kierunek zmian zaproponowany przez grupę posłów - widzę tutaj przedstawiciela wnioskodawców pana posła Rackiego - jest słuszny. Wprawdzie projekt ten nie rozwiązuje kompleksowo wszystkich problemów związanych ze scalaniem i wymianą gruntów, ale istotnie upraszcza i skraca procedury, daje większe możliwości wszczynania postępowań i będzie mieć pozytywny wpływ na ochronę przyrody. W związku z tym podtrzymuję stanowisko klubu Platforma Obywatelska popierające te zmiany. Dziękuję bardzo. (Oklaski)