8 punkt porządku dziennego:

Poseł Edward Siarka:

    Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panowie Ministrowie! W imieniu klubu Solidarnej Polski mam zaszczyt przedstawić nasze stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o cudzoziemcach, zawartego w druku nr 1526.

    Omawiany dziś projekt ustawy jest typowym przykładem prawodawstwa unijnego, ustawa jest bowiem implementacją do polskiego prawa przepisów Wspólnoty Europejskiej. W przypadku przyjęcia przez Wysoki Sejm projektu ustawy o cudzoziemcach uregulowane zostanie w Polsce wdrożenie aż 14 dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady. To uregulowanie jest o tyle istotne, że na tym tle Polska niejednokrotnie spotykała się z krytyką, iż nie wdrażamy na czas dyrektyw dotyczących cudzoziemców.

    Projekt ustawy jest całościową regulacją określającą zasady i warunki wjazdu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, ich przejazdu przez to terytorium, pobytu na nim, wyjazdu z niego, tryb postępowania oraz organy właściwe w sprawach cudzoziemców. Projekt ustawy o cudzoziemcach liczy aż 523 artykuły i jest opasłym tomem, potężnym dokumentem. Podzielam pogląd moich przedmówców i dołączam do grona tych, którzy mają wątpliwości, czy ten dokument będzie rzeczywiście rozumiany przez cudzoziemców i czy przede wszystkim jest do opanowania przez cudzoziemców. Mówię tutaj o osobach, które starają się o pobyt na terenie Polski. Niemniej projekt ustawy jest dokumentem zapowiadanym od dłuższego czasu. Po jego wejściu w życie straci moc ustawa z 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach, która była już wielokrotnie nowelizowana.

    Kim jest zatem cudzoziemiec, którego zasady pobytu w Polsce określamy w ustawie? Mianem cudzoziemca określamy, zgodnie z tym projektem, każdego, kto nie posiada obywatelstwa polskiego. Tutaj pozwolę sobie przytoczyć dane statystyczne. Otóż średnia liczba osób, które uzyskały zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony w Polsce, sięga w tej chwili 30 tys. rocznie. Oczywiście nie jest to liczba, która zbliżałaby Polskę do Wielkiej Brytanii, Francji czy Niemiec, niemniej obserwujemy wyraźny wzrost zainteresowania cudzoziemców pobytem w Polsce, głównie osób zza wschodniej granicy Polski, ale są to też i inne rejony świata, często określane jako kraje Trzeciego Świata.

    Wejście Polski do Unii Europejskiej w 2004 r. oraz do strefy Schengen niesie ze sobą również zagrożenia związane z napływem nielegalnej imigracji. Byliśmy świadkami problemów krajów południa Europy, głównie Włoch, z masowym napływem imigrantów, stąd konieczność wprowadzenia takich rozwiązań, które będą zwalczać nielegalną imigrację i jej zapobiegać. Ten dokument owe kwestie omawia. W tej sytuacji klub Solidarna Polska opowie się za pracami w Komisji Spraw Wewnętrznych nad przedłożonym projektem ustawy.

    Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Omawiany dziś projekt ustawy o cudzoziemcach ma spowodować, że każdy cudzoziemiec otrzyma skompensowane przepisy stanowiące o jego pobycie w Polsce. Projekt ustawy ma również w założeniu odformalizować procedury i uprościć przepisy dla cudzoziemców. Czy tak się stanie, pokaże praktyka, a w tej urzędniczej praktyce, zwłaszcza na poziomie wojewódzkim, często nie jest to aż takie proste i oczywiste. Niemniej przyjmujemy z satysfakcją przedłożony projekt.

    Ustawa liczy sobie 13 działów i nie sposób wszystkie szczegółowo omawiać, zrobi to Komisja Spraw Wewnętrznych, która będzie procedować nad całością projektu rządowego. Organem centralnym administracji właściwym w sprawach cudzoziemców będzie, tak jak do tej pory, szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców podległy ministrowi spraw wewnętrznych, z tą tylko zmianą, że statut Urzędowi do Spraw Cudzoziemców będzie nadawał minister spraw wewnętrznych, a nie, jak do tej pory, premier. Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców będzie pełnił również funkcję punktu kontaktowego. Mówimy o punkcie kontaktowym krajowym.

    Ustawa o cudzoziemcach wprowadza nowe rozwiązania związane z przekraczaniem granicy Polski, w tym dotyczące ubezpieczeń zdrowotnych, wysokości środków pieniężnych przeznaczonych na pobyt, procedury odmowy wjazdu do Polski, w tym w ramach małego ruchu granicznego, a ta kwestia do tej pory nie była uregulowana. Projekt reguluje również problematykę zaproszeń, ich wydawania, ewidencjonowania i odbioru, jeśli chodzi o pobyt w Polsce. Projekt reguluje kwestię wydawania wiz dla cudzoziemców i odmowy wydawania tych dokumentów. W projekcie szczegółowo przedstawiono procedurę przedłużania ważności wiz, zarówno wiz krajowych, jak i wiz Schengen, ich cofania i unieważniania.

    Dział V projektu ustawy reguluje kwestie zezwoleń na pobyt czasowy w Polsce, przez który rozumiemy pobyt cudzoziemca w Polsce nie dłużej niż 3 lata związany z realizacją konkretnych celów. Tym konkretnym celem jest przeważnie praca, działalność gospodarcza, kształcenie czy badania naukowe. Projekt ustawy reguluje kwestie zezwolenia na pobyt stały udzielanego cudzoziemcom na czas nieoznaczony, kontrolę legalności pobytu cudzoziemców w Polsce, zatrzymanie cudzoziemców, tworzenie rejestrów i ewidencji cudzoziemców.

    Rząd zaproponował, by nowe przepisy weszły w życie z dniem 1 stycznia 2014 r., by cudzoziemcy mieli czas na zapoznanie się z nowymi regulacjami, które Sejm uchwali.

    Dziękuję, panie marszałku. Mam nadzieję, że po wysłuchaniu publicznym i pracach w komisji ten dokument całościowo rozwiąże problemy pobytu cudzoziemców w Polsce. Dziękuję bardzo. (Oklaski)