14 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (druki nr 1125 i 1267).

Poseł Edward Siarka:

    Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! W imieniu klubu Solidarna Polska mam zaszczyt przedstawić nasze stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju.

    Jak już tutaj było powiedziane, w grudniu 2006 r. Sejm uchwalił ustawę o zasadach prowadzenia polityki rozwoju. Ustawa ta określiła czy określa zasady prowadzenia polityki rozwoju i podmioty, które prowadzą w Polsce tę politykę. Określiła również współpracę między podmiotami prowadzącymi politykę rozwoju w perspektywie finansowej na lata 2007-2013.

    Można powiedzieć, że uchwalona wtedy przez Prawo i Sprawiedliwość ustawa nie tylko stała się instrumentem prowadzenia polityki rozwoju, ale również określiła mapę drogową w zakresie prowadzenia tej polityki i ubiegania się o środki finansowe na jej realizację.

    Po pięciu latach obowiązywania ustawy 12 grudnia 2011 r. Trybunał Konstytucyjny uznał, że art. 5 pkt 11, art. 30b ust. 1 i art. 30c ust. 1 ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju są niezgodne z art. 87 konstytucji. Wyrok był odpowiedzią na pytanie prawne Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi.

    Uchylone przez Trybunał Konstytucyjny artykuły tracą moc z dniem 27 czerwca 2013 r. Warto więc też powiedzieć, że ta nowelizacja jest dokonywana, mówiąc kolokwialnie, za pięć dwunasta, dosłownie w ostatniej chwili, aby całkowicie nie zablokować naboru kolejnych wniosków.

    Tak więc proponowana nowelizacja odnosi się do wdrożenia wyroku Trybunału Konstytucyjnego i jest niezbędna do prowadzenia postępowań odwoławczych przy naborze wniosków do poszczególnych programów operacyjnych.

    Można powiedzieć, że dotychczasowe zasady naboru wniosków i możliwości odwoływania się wnioskodawcy od decyzji instytucji zarządzających ciągle rodzą wiele pytań i wątpliwości. Dlatego w ogłoszeniu o naborze wniosków obligatoryjnie zostanie na mocy obowiązującej nowelizacji wprowadzona informacja o przysługujących beneficjentowi środkach odwoławczych opartych o regulację ustawową. W praktyce oceny dokonywane przez komitety monitorujące są bardzo trudne do weryfikacji. Ocena, w przypadku gdy jest negatywna, powinna zawierać elementy, do których można się ustosunkować. W praktyce jednak często bardzo trudno to zrobić. Podobnie jest, gdy ocena jest według beneficjenta niska, lokująca projekt na niskich pozycjach. Ustawa daje możliwości odwoływania się od takiej decyzji.

    Ogólnie można powiedzieć, że szkoda, iż na tej sali sejmowej bardzo rzadko mówimy o polityce rozwoju, która ma bardzo wiele mankamentów i nie daje takich efektów, jak byśmy oczekiwali. Z analizy różnych list rankingowych jasno wynika, że często o wyborze projektów do realizacji decydują względy polityczne, a nie gospodarcze, związane z rzeczywistym interesem rozwoju regionu. Po ośmiu latach członkostwa w Unii Europejskiej i realizacji programów operacyjnych śmiało można powiedzieć, że nie udało się wyrównać różnic w rozwoju regionów Polski. Przeciwnie, różnice w rozwoju Polski cały czas się coraz bardziej pogłębiają i stają się jeszcze bardziej widoczne. Jeszcze gorzej przedstawia się problem rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw. Te, które ubiegają się o dofinansowanie, często znajdują się na skraju upadku z powodu opóźnień w płatnościach, wątpliwości czy rozbieżności w interpretacji przepisów, i to na etapie rozliczenia projektów. Czy programy dla małych i średnich przedsiębiorstw rzeczywiście służą podnoszeniu konkurencyjności? Ci, którzy z nich korzystają, często mówią, że tak nie jest, że prowadzą wręcz do zabijania tej konkurencyjności. Polityka rozwoju i zasady rozwoju wymagają zatem głębokiej analizy i dobrze by było, aby przed nową perspektywą finansową zarówno Sejm, jak i rząd przeprowadziły całościową analizę jej skuteczności. Nie wystarczy tylko techniczne doprecyzowanie zapisów ustaw. O wiele ważniejsze są filozofia i strategia rozwoju Polski, poszczególnych jej regionów, a także cele, które chcemy osiągnąć. Dziękuję bardzo. (Oklaski)