1 punkt porządku dziennego:

Przedstawione przez Radę Ministrów sprawozdanie z funkcjonowania ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie za lata 2010 i 2011 (druk nr 969) wraz ze stanowiskiem Komisji Polityki Społecznej i Rodziny (druk nr 1094).

Poseł Piotr Walkowski:

    Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Rzeczywiście debata nad sprawozdaniem jest dość istotna. Organizacje pożytku publicznego stają się coraz bardziej widocznym i cenionym partnerem działań w zakresie życia publicznego, a przede wszystkim życia społecznego.

    Sprawozdanie stanowi jakby osnowę, wokół której powinna przebiegać dzisiejsza debata, dlatego też pozwolę sobie odnieść się do sprawozdania tylko w niektórych punktach. Myślę, że działania, które były podejmowane w latach 2010-2011, wpłynęły już na pewne zmiany w zakresie działań przewidzianych do podjęcia w latach 2012-2013. Przysłuchiwałem się z uwagą słowom wypowiadanym tutaj przez przedstawicieli poszczególnych klubów i przez pana ministra w ramach tej debaty. Skupiliśmy się, uwaga skupiała się na działaniach organizacji pożytku publicznego, tych, które są zarejestrowane i korzystają z tzw. 1%. Jednak z informacji zawartych w sprawozdaniu wynika, że na 97 tys. organizacji tylko 7,5 tys. korzysta z 1-procentowego odpisu. Musimy szerzej porozmawiać o tych pozostałych 90 tys. organizacji pozarządowych, które funkcjonują, wykonują różnego rodzaju zadania na różnym, że tak powiem, obszarze działania. Czasami są to organizacje, które skupiają się, jeżeli chodzi o miasta, na kwestiach osiedlowych, a jeżeli chodzi o miejscowości wiejskie, to na tych miejscowościach wiejskich, gdzie działają na rzecz poprawy warunków życia. One też praktycznie podejmują decyzje po rozpoznaniu sytuacji. Gdyby wystąpiły o status organizacji pożytku publicznego... Powiem tak: nie opłaca im się z punktu widzenia procedur, jak również ponoszonych kosztów wstępować na tę drogę, gdyż osiągane z tego tytułu kilkusetzłotowe wpływy nie rekompensują zabiegów, które muszą być podejmowane.

    Te organizacje są bardzo istotnym elementem rozwoju życia społecznego, szczególnie dotyczy to obszarów wiejskich. Sam jestem od kilkunastu lat prezesem takiej organizacji, która nie prowadzi działalności gospodarczej, w kilkunastu organizacjach jestem aktywnym członkiem działającym lub wspierającym, w sumie na co dzień współpracuję z ponad setką różnego rodzaju organizacji, które funkcjonują w różnych dziedzinach życia społecznego. Są to organizacje, które mają albo wąski kierunek działania, bądź też znacznie szerszy. I tutaj rzeczywiście można odczuć, że wiele organizacji, które utworzono w ostatnich latach, powstało z myślą o możliwości wykorzystania środków, które w dużej mierze pojawiły się dzięki wejściu do Unii Europejskiej i stworzeniu pewnych funduszy, programów, które dają te możliwości. Rzeczywiście, nawet w ubiegłym tygodniu w moim okręgu wyborczym, w moim mieście Ostrowie Wielkopolskim odbywało się podsumowanie edycji grantowej, jeśli chodzi o współpracę tzw. dobrosąsiedzką, gdzie kilkadziesiąt podmiotów działających na terenie trzech gmin otrzymuje granty na swoje działania. Te granty współfinansowane są przez trzy samorządy gminne przy współpracy z Orlenem, który kilka lat temu utworzył bazę paliw, równocześnie podpisana jest taka umowa na przeznaczanie tych środków. Wsparcie znalazło praktycznie kilkadziesiąt inicjatyw, są małe granty, są duże granty, które są realizowane przez te środowiska poprzez działania edukacyjne, kulturalne, zdrowotne, sportowe i inne.

    Szanowni państwo, organizowanie życia społecznego w tych mniejszych miejscowościach w ostatnich latach napotyka pewne utrudnienia. Pamiętacie państwo, 4 lata temu dyskusja na temat hazardu spowodowała pewne zmiany, które wprowadziliśmy. Mocno utrudniliśmy tym działanie, funkcjonowanie tych organizacji, zdobywanie przez nie niewielkich środków na cele statutowe, na cele, które są przeznaczane dla tego środowiska. Mam tu na myśli kwestię utrudnień w zakresie bardzo popularnych w tych środowiskach loterii fantowych, kwestię zabezpieczeń, które są stosowane, jak również kwestię możliwości sprzedaży na kiermaszach, festynach tzw. własnych produktów, niekoniecznie żywnościowych, gdzie sanepid mógłby wchodzić w grę, oraz kwestię wyrobów rękodzieła artystycznego, w przypadku których środki te zasilały funkcjonowanie tych organizacji. Potem z tego tytułu były organizowane różnego rodzaju wydarzenia dla dzieci, dla środowisk starszych, senioralnych, dni seniora czy też różnego rodzaju zajęcia, prelekcje edukacyjne. Powinniśmy tutaj wspólnie występować i zaproponować zmiany, które dawałyby pewien niewielki pułap zwalniający z tych obowiązków, które ciążą w tej chwili na organizatorach właśnie tych eventów, które są bardzo potrzebne tym środowiskom.

    Cieszę się, że Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej kontynuuje program FIO. W ubiegłym roku, w związku z rokiem solidaryzmu z osobami starszymi, wprowadziło fundusz senioralny, który w tym roku jest kontynuowany. Mam nadzieję, że również w kolejnych latach będą prowadzone działania w tym kierunku, o czym mówił tutaj kolega przedmówca. Chodzi o wykorzystanie potencjału osób starszych. To jest ten potencjał. Warunki zdrowotne są coraz lepsze. Są to ludzie pełni wigoru, doświadczenia i z dużym potencjałem, który można w tym zakresie wykorzystać.

    Powiem również, że kwestię wagi organizacji pożytku publicznego dostrzegli posłowie z sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, kontynuując w tym roku funkcjonowanie podkomisji stałej do spraw współpracy z organizacjami pozarządowymi. Kolega Tadeusz Tomaszewski, który drugą kadencję przewodzi tej organizacji, pokazuje, jak rozwiązywać te problemy. Inicjatywy, które powstają w tej podkomisji, w większości są autorstwa kolegi przewodniczącego.

    Odniosę się w krótkich słowach do organizacji fundacji, które posiadają subkonta. Powiem tak: z ogólnego punktu widzenia te środki rzeczywiście mogłyby być wykorzystane inaczej, ale z punktu widzenia osób, które są pozostawione z problemem same sobie, jest to iście, że tak powiem, uchwycenie Pana Boga za nogi, tak że mogą pomagać swoim najbliższym. Jest kwestia tego, że ma to swoje dobre i złe strony. (Dzwonek)

    Na koniec - z uwagi na to, że pan marszałek, a właściwie sekretariat, daje znać - trzeba sobie odpowiedzieć na pytanie, czy działalność i współdziałanie z organizacjami samorządowymi to wartość dodana i czy jest to wartość dodana in plus czy in minus. Nie rozumiem stwierdzenia, że nad sprawozdaniem za 2 lata... Sprawozdania można nie przyjąć, bo są to sprawy, które się wydarzyły i zostały ujęte w jakiś sposób w sprawozdaniu ze współpracy głównie z podmiotami samorządowymi, ale również z innymi instytucjami. Dlatego też mówiąc, że nie rozumiem, wyrażam w ten sposób zdanie w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego, który będzie głosował za przyjęciem sprawozdania. Dziękuję bardzo. (Oklaski)