6 punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym (druk nr 1106).

Poseł Łukasz Krupa:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Poselskiego Ruch Palikota mam zaszczyt przedstawić stanowisko dotyczące projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym, zawartego w druku nr 1106.

    Przedmiotowa zmiana ustawy ma na celu gruntowną zmianę systemu opodatkowania węgla i innych wyrobów węglowych podatkiem akcyzowym, w konsekwencji czego zmieni się również system zwolnień od akcyzy w zakresie tych wyrobów. Projektodawcy zakładają rezygnację z instytucji pośredniczącego podmiotu węglowego na rzecz finalnego nabywcy, przez które to pojęcie rozumieć należy podmiot, który nabywa wyroby węglowe, aby użyć ich do celów opałowych, w tym także do celów, w przypadku których korzysta się ze zwolnienia podatkowego, wskazanego również w nowelizowanym art. 31a ust. 1 ustawy, czyli, ogólnie rzecz biorąc, pośrednika wyrobów węglowych. W konsekwencji, według projektu nowelizacji, opodatkowaniem objęte byłyby tylko sprzedaż wyrobów węglowych na terytorium kraju nabywcy finalnemu - art. 9a ust. 1 pkt 1 ustawy po nowelizacji - oraz nabycie wewnątrzwspólnotowe lub import wyrobów węglowych przez nabywcę finalnego - art. 9a ust. 1 pkt 2-3 ustawy po nowelizacji.

    Takie zmiany znacząco ułatwią procedurę obrotu wyrobami węglowymi, w głównej mierze poprzez odbiurokratyzowanie tych transakcji. Dotychczasowy obowiązek zostawiania na każdym etapie obrotu tzw. dokumentów dostawy do zwolnionych wyrobów węglowych nie tylko sprawiał wiele problemów, generował koszty i spotykał się z falą krytyki, ale również, a może przede wszystkim, nie spełniał swojej funkcji. Kilkudziesięciotysięczne raporty obrotu, trafiające co miesiąc do właściwych urzędów, z racji swojej objętości są trudne do sprawdzania i mają małą przydatność analityczną. Taka nadmierna biurokracja wskazywała również na brak zaufania państwa zarówno do podmiotów pośredniczących w obrocie wyrobami węglowymi, jak i do zwykłych obywateli. Cieszy zatem fakt, iż po ponad roku działania obecnego nieefektywnego systemu obrotu wyrobami węglowymi zaproponowano radykalne zmiany usprawniające tenże obrót. Nadmierna biurokracja i obowiązek tworzenia nadmiernej ilości zbędnych dokumentów wydają się tym bardziej nieuzasadnione, że wszystkie transakcje obrotu wyrobami węglowymi dokumentowane są fakturami VAT bądź paragonami fiskalnymi w przypadku klientów detalicznych.

    Większość szczegółowych rozwiązań zawartych w tym projekcie, omówionych przez przedstawiciela wnioskodawców, wydaje się racjonalna i niezbędna do osiągnięcia zamierzonego efektu, czyli nieskrępowanego biurokratycznie w zakresie podatku akcyzowego obrotu wyrobami węglowymi z zachowaniem kontroli podatkowej nad tym obrotem. Należy jednak zwrócić szczególną uwagę na opinię dotyczącą omawianego projektu przedstawioną przez Polską Konfederację Pracodawców Prywatnych Lewiatan. W swojej opinii przedstawiciele Lewiatana wskazują na dwie ważne kwestie. Pierwsza z nich odnosi się do zapisu dotyczącego podmiotów gospodarczych uprawnionych obecnie do korzystania ze zwolnienia z podatku akcyzowego. Lewiatan uważa, że przyjęcie zapisu w art. 31a ust. 1, iż zwolnieniu z akcyzy podlegałyby wyroby węglowe zużyte przez zakład energochłonny, w którym wprowadzone zostały w życie systemy prowadzące do osiągania celów dotyczących ochrony środowiska lub do podwyższenia efektywności energetycznej, w konsekwencji mocno zawęziłoby możliwość uzyskania zwolnienia z akcyzy przez wiele podmiotów, głównie mniejsze ciepłownie, które dotychczas z tego zwolnienia korzystały. Wynika to z faktu, iż podstawowym systemem pozwalającym na korzystanie ze zwolnienia na podstawie wyżej wymienionego artykułu jest ETS EU, czyli europejski system handlu emisjami, który ma zastosowanie w instalacjach o nominalnej mocy cieplnej większej niż 20 MW. Niedopracowanie tego zapisu może skutkować dyskryminacją i negatywnymi skutkami dla mniejszych podmiotów, co może okazać się nawet niezgodne z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej.

    Druga uwaga PKPP Lewiatan dotyczy kwestii opodatkowania strat i ubytków wyrobów węglowych. Wnoszą oni o zawarcie w projekcie lub uzasadnieniu do niego jednoznacznych zapisów dotyczących wyżej wymienionych kwestii na poszczególnych etapach obrotu wyrobami węglowymi. Warto przyjrzeć się szczegółowo tym zapisom, aby uniknąć w przyszłości możliwości różnej interpretacji wprowadzonych przepisów.

    Klub Poselski Ruch Palikota rekomenduje zatem skierowanie przedmiotowego projektu do dalszych prac w komisji. Dziękuję.