1 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druki nr 695 i 911).

Poseł Genowefa Tokarska:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego mam zaszczyt przedstawić stanowisko do projektu ustawy o zmianie ustawy o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych z druku nr 695 oraz do sprawozdania Komisji Finansów Publicznych z druku nr 911.

    Omawiany projekt ustawy wprowadza, to trzeba powiedzieć, dość rozległe zmiany ustawy z 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych. Mój klub uznaje niniejszy projekt za potrzebny i ważny.

    Biorąc pod uwagę fakt, że w ostatnich latach nastąpił dynamiczny rozwój SKOK-ów, zaistniała pilna potrzeba zwiększenia stabilności spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych, a także utworzenia obowiązkowego systemu gwarantowania środków zgromadzonych w kasach. Mając na uwadze fakt, że klienci, członkowie kas, to w większości ludzie niezamożni, jak często mówimy, drobni ciułacze, bezpieczeństwo zgromadzonych przez nich oszczędności jest sprawą niezwykle istotną.

    Projekt ustawy był przedmiotem bardzo wnikliwej i długiej analizy prowadzonej przez podkomisję do spraw SKOK-ów, mówiliśmy już o tym, że odbyło się 7 posiedzeń, oraz Komisji Finansów Publicznych na 3 posiedzeniach. Podczas pierwszego czytania zgłoszono bardzo dużo poprawek, a po przyjęciu niektórych z nich komisja wnosi o uchwalenie projektu.

    Krótki czas prezentacji stanowisk nie pozwala na wyczerpujące odniesienie się do proponowanych licznych i bardzo szczegółowych zmian w ustawie. Projekt generalnie określa procesy restrukturyzacyjne kas, dokonuje wzmocnienia nadzoru Komisji Nadzoru Finansowego nad SKOK-ami i kasą krajową, określa zasady objęcia środków zgromadzonych na rachunkach w kasach obowiązkowym systemem gwarantowania depozytów w Bankowym Funduszu Gwarancyjnym. Wprowadza również przepisy dotyczące postępowania naprawczego i zarządu komisarycznego w SKOK-ach i kasie krajowej, doprecyzowuje i uzupełnia przepisy ostrożnościowe.

    Projekt ustawy wnosi zmiany w kilku innych ustawach, a mianowicie o podatku dochodowym od osób prawnych, o rachunkowości, o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, o Narodowym Banku Polskim, w ustawie Prawo upadłościowe i naprawcze. W ustawie o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym określa on zasady tworzenia i funkcjonowania tzw. funduszu kas, który zapewni środki na udzielanie pomocy kasom, w których powstało niebezpieczeństwo niewypłacalności. Kasy wnoszą na rzecz funduszu obowiązkowe opłaty. W ustawie o Narodowym Banku Polskim projekt określa zasady gromadzenia rezerwy obowiązkowej SKOK-ów oraz możliwości udzielania SKOK-om kredytów krótkoterminowych w przypadku zagrożenia płynności. W ustawie Prawo upadłościowe i naprawcze wprowadza dla SKOK-ów zasady postępowania upadłościowego, podobnie jak wobec banków zachowując zasadę, że wniosek o ogłoszenie upadłości kasy może zgłosić wyłącznie KNF.

    Projekt niniejszej ustawy był bardzo precyzyjnie opiniowany przez wiele instytucji, w tym przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Komisję Nadzoru Finansowego, Narodowy Bank Polski, a także Związek Banków Polskich oraz samą kasę krajową. Wszystkie uwagi i propozycje były rozpatrywane w czasie pierwszego czytania, niemniej mam wątpliwości co do trafności niektórych z nich. Sądzę, że wymagają one ponownego rozpatrzenia. Dotyczy to między innymi uwag Ministerstwa Spraw Zagranicznych, a zwłaszcza uwag kasy krajowej, która podkreśla w swojej opinii, że SKOK-i i kasa krajowa prowadzą działalność wyłącznie na rzecz swoich członków, a więc zakres ich działania jest znacznie mniejszy niż w przypadku banków.

    Projekt ustawy zawiera wiele propozycji identycznych jak w przypadku banków, szczególnie banków spółdzielczych, a w niektórych przypadkach są one bardziej zaostrzone. Kasa krajowa uznaje te zapisy za ograniczanie wolności działalności gospodarczej, co jest sprzeczne z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej. Dotyczy to między innymi ograniczenia kadencji członków rady nadzorczej i członków zarządu i stanowi zapis bardziej ostry niż w przypadku innych instytucji finansowych. Tego typu ograniczenia są przewidziane ze względu na ważny interes publiczny, ale takowy w tym przypadku nie był wskazany przez projektodawców. Zakaz łączenia funkcji członka zarządu lub rady nadzorczej kasy SKOK-u z funkcją członka zarządu... (Dzwonek)

    Bardzo proszę, panie marszałku, jeszcze dwa zdania.

    Nie ma takiego ograniczenia np. dla banków spółdzielczych i ich zrzeszeń. Zakres kontroli ze strony Komisji Nadzoru Finansowego, wzorowany na prawie bankowym, jest bardzo rozległy mimo węższego przedmiotowo i podmiotowo niż w przypadku banków zakresu działania SKOK-ów i kasy krajowej.

    Sądzę, że zgłoszone dzisiaj poprawki pozwolą na ponowne rozważenie podnoszonych zagadnień. Dziękuję bardzo. (Oklaski)