9 punkt porządku dziennego:

Poseł Dariusz Cezar Dziadzio:

    Dziękuję, panie marszałku.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Poselskiego Ruch Palikota mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie projektu ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi.

    Głównym celem projektowanej regulacji jest uszczelnienie systemu zagospodarowania odpadów opakowaniowych. Funkcjonujący obecnie system zagospodarowania tego typu odpadów jest bowiem nieskuteczny i nie gwarantuje osiągnięcia przez Polskę do 2014 r. wymaganych dyrektywą opakowaniową poziomów odzysku i recyklingu, co w konsekwencji może doprowadzić do nałożenia na nasz kraj kar finansowych przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Przygotowanie projektu ustawy wiąże się też z koniecznością notyfikowania Komisji Europejskiej przepisów z zakresu opakowań i odpadów opakowaniowych zgodnie z art. 16 dyrektywy opakowaniowej. Co prawda, w polskim porządku prawnym obowiązują dwie regulacje prawne dotyczące spraw z zakresu opakowań i odpadów opakowaniowych, w tym ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej, ale żadna z nich z uwagi na termin ich uchwalenia poprzedzający członkostwo Polski w Unii Europejskiej nie była notyfikowana Komisji Europejskiej.

    Dyrektywa opakowaniowa określa minimalne poziomy odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych w stosunku do ilości wprowadzonych do obrotu opakowań, które państwa członkowskie Unii Europejskiej są zobowiązane osiągnąć. Dyrektywa opakowaniowa nakłada też na państwa członkowskie Unii Europejskiej obowiązek ustanowienia systemów zwrotu, zbierania i odzysku, w tym recyklingu, odpadów opakowaniowych. Przepisy ustawy obejmą wszystkie opakowania wprowadzone do obrotu w Polsce, a także odpady z nich powstałe. Co istotne, przedsiębiorcy wprowadzający do obrotu niewielkie masy opakowań, do 1000 kg, będą zwolnieni z obowiązku recyklingu odpadów. Ma to na celu ułatwienie prowadzenia działalności gospodarczej. Nasuwa się pytanie: Czemu akurat 1000 kg i na jakiej analizie oparło się Ministerstwo Środowiska, proponując taką a nie inną ilość?

    Projekt ustawy zakłada, że marszałek województwa będzie prowadził rejestr przedsiębiorców wprowadzających na rynek produkty w opakowaniach. Co istotne, wprowadzenie do obrotu produktów w opakowaniach będzie możliwe dopiero po uzyskaniu wpisu do rejestru. Za wpis do rejestru będzie pobierana opłata rejestrowa oraz opłata roczna. Czy ustawa nie krępuje tutaj swobody prowadzenia działalności gospodarczej oraz czy nie przyczyni się do zwiększenia biurokracji w urzędach marszałkowskich? Również wprowadza się coroczną kontrolę przedsiębiorców prowadzących recykling, którą będzie przeprowadzał marszałek województwa. Przedsiębiorcy ci mają obowiązek składania rocznych raportów o masie wytworzonych, przywiezionych, wywiezionych opakowań oraz osiągniętych poziomach odzysku i recyklingu. Przedsiębiorców z branży niepokoi usunięcie tak zwanej nadwyżki recyklingowej, którą w świetle obecnych przepisów mogą wykorzystać w następnym roku lub w kolejnych latach. Branża uważa obowiązujące przepisy za dobre, ponieważ przy dobrej koniunkturze firmy mogą sobie pozwolić na robienie zapasów. Ich brak zaś może spowodować straty finansowe wynikłe z sankcji karnych. Ustawa doprecyzowuje również zasady działania organizacji prowadzących odzysk opakowań, a także zobowiązuje je do przeznaczenia co najmniej 5% swoich przychodów na publiczne kampanie edukacyjne.

    Reasumując, wydaje się, że niniejsza ustawa spełnia najważniejsze cele. Po pierwsze, pozwoli Polsce uniknąć płacenia wysokich kar dziennych nakładanych przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, po drugie, ma uregulować kompleksowo rynek obrotu odpadami opakowaniowymi. Jednak w pewnej mierze jest to w sprzeczności ekonomicznej, gdyż doprowadzi do rozbudowy administracji oraz nakłada ograniczenia na przedsiębiorców, zamiast ułatwiać prowadzenie działalności, zwłaszcza w tych trudnych, kryzysowych czasach.

    Mając na względzie konieczność uchwalenia tej ustawy, Klub Poselski Ruch Palikota rekomenduje skierowanie ustawy do gruntownych prac w komisji. Dziękuję bardzo.