Szanowna Pani Marszałek! Odpowiadając na interpelację pana posła Tadeusza Arkita w sprawie zmian w przepisach o czasie pracy, przekazaną przy piśmie z dnia 20 kwietnia br., znak: SPS-023-3911/12, uprzejmie wyjaśniam, co następuje.
Problematyka czasu pracy należy do najbardziej skomplikowanych kwestii z zakresu prawa pracy. Przepisy działu szóstego Kodeksu pracy ˝Czas pracy˝ były już wielokrotnie nowelizowane, co niewątpliwie nie sprzyja ich spójności i powoduje problemy z ich stosowaniem w praktyce. Dlatego też celowe jest rozważenie metody wprowadzania kolejnych zmian w przepisach o czasie pracy; czy nadal miałyby to być cząstkowe nowelizacje Kodeksu pracy w tym zakresie. czy też kompleksowe uregulowanie tej problematyki poprzez opracowanie nowego działu szóstego Kodeksu pracy, dostosowanego do aktualnych uwarunkowań społeczno-gospodarczych. Konieczne jest przy tym także uwzględnienie postanowień dyrektywy 2003/88/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 listopada 2003 r. dotyczącej niektórych aspektów organizacji czasu pracy, co przesądza o granicach dopuszczalnych uelastycznień obowiązujących rozwiązań prawnych. Ze względu na doniosłe znaczenie przepisów o czasie pracy dla pracowników i pracodawców należy uznać, że istotny wpływ na kształt tych przepisów powinni mieć partnerzy społeczni (organizacje pracodawców i związki zawodowe), reprezentowani w Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych.
Odnosząc się do stwierdzenia pana posła o konieczności wprowadzenia pewnych rozwiązań z zakresu czasu pracy, które stosowane były na podstawie ustawy z dnia 1 lipca 2009 r. o łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorców (Dz. U. Nr 125, poz. 1035) - uprzejmie informuję, iż wychodząc naprzeciw postulatom partnerów społecznych, dotyczącym ewentualnego dalszego stosowania rozwiązań z zakresu prawa pracy zawartych w tej ustawie, strona rządowa na posiedzeniu Zespołu Problemowego do Spraw Prawa Pracy i Układów Zbiorowych Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych, zwołanym z jej inicjatywy 19 grudnia 2011 r., przedstawiła trzy propozycje dotyczące sposobu prowadzenia dalszych prac legislacyjnych nad rozwiązaniami z zakresu prawa pracy zawartymi w ustawie.
W pierwszym wariancie zaproponowano prowadzenie prac nad nową ustawą obowiązującą przez określony czas, zawierającą szczególne rozwiązania z zakresu prawa pracy wzorowane na rozwiązaniach zawartych dotychczas w ustawie antykryzysowej.
Drugi wariant zakładał wprowadzenie do Kodeksu pracy, jako przepisów o trwałym charakterze i powszechnym zakresie stosowania, dwóch rozwiązań z ustawy antykryzysowej, tj. możliwości przedłużania okresu rozliczeniowego czasu pracy do 12 miesięcy i stosowania indywidualnych rozkładów czasu pracy (dla załogi i dla uprawnionego pracownika). Ta koncepcja wymagałaby dokonania niezbędnych zmian w innych przepisach Kodeksu pracy o czasie pracy - w celu zachowania spójności rozwiązań prawnych zawartych w dziale szóstym Kodeksu pracy.
W trzecim wariancie proponowano kontynuowanie prac nad całościowym uregulowaniem problematyki czasu pracy w nowym dziale szóstym Kodeksu pracy, z wykorzystaniem dorobku i doświadczeń zdobytych w trakcie stosowania przepisów ustawy antykryzysowej.
W wyniku dyskusji i wymiany argumentacji stron na posiedzeniu Zespołu Problemowego ds. Prawa Pracy i Układów Zbiorowych Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych, zwołanym w dniu 24 lutego br. z inicjatywy strony rządowej, zespół ostatecznie przyjął jednoznaczne stanowisko, w którym, dokonując wyboru wariantu trzeciego, zobowiązał się do podjęcia kompleksowych prac w zakresie uregulowania problematyki czasu pracy w dziale szóstym Kodeksu pracy oraz równoczesnego podjęcia rozmów zmierzających do uregulowania kwestii dot. stabilizacji zatrudnienia w kontekście warunków stosowania: umów na czas określony, umów cywilnoprawnych, samozatrudnienia i pracy tymczasowej.
W związku z powyższym uważam, że na obecnym etapie przedwczesne jest prezentowanie opinii, które z proponowanych przez pana posła rozwiązań prawnych mogłyby być zamieszczone w nowym dziale szóstym Kodeksu pracy.
Jednocześnie uprzejmie informuję, że obecnie trwają prace zmierzające do pozyskania jak największej liczby danych, także o charakterze statystycznym, umożliwiających ocenę sytuacji na rynku pracy osób świadczących pracę na różnej podstawie prawnej. Wnioski płynące z analizy tych danych mogą mieć, moim zdaniem, istotny wpływ na kierunek i zakres prac nad przepisami o czasie pracy.
Podsekretarz stanu
Radosław Mleczko
Warszawa, dnia 4 maja 2012 r.