W odpowiedzi na interpelację posłów pani Janiny Okrągły i pana Ryszarda Gali (K7INT34191), w sprawie finansowania i zakończenia budowy stopnia wodnego Malczyce, poniżej przedstawiam wyjaśnienia odnośnie do przedstawionych pytań.
Inwestycja pn. „Budowa stopnia wodnego Malczyce” prowadzona jest od 1997 roku. Na początku finansowana była w całości z budżetu państwa, natomiast od roku 2000 Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej rozpoczął współfinansowanie inwestycji. W listopadzie 2014 r. Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej zaakceptował Zbiorcze Zestawienie Kosztów dla stopnia wodnego Malczyce. W wyniku wymagań określonych w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia, zgodnie z którą wymagane były wykonanie dodatkowych obiektów, jak również dokonanie zmian w obiektach już istniejących, koszty całkowite inwestycji wzrosły prawie dwukrotnie. W związku z tak dużym wzrostem kosztów NFOŚiGW zdecydował o przeprowadzeniu kontroli realizacji inwestycji oraz wstrzymaniu, do czasu jej wyników, finansowania przedmiotowego zadania.
W ramach działań kontrolnych sprawdzono między innymi poprawność wyboru wykonawcy robót budowlanych oraz dokonywanych zmian w treści zawartej z nim umowy z punktu widzenia przepisów w zakresie zamówień publicznych. W toku tych działań nie stwierdzono jednoznacznie nieprawidłowości w zawieranych umowach - niemniej jednak dalsza możliwość kontynuowania tej umowy jest uzależniona od opinii Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych. Obecnie Ministerstwo Środowiska wraz z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska są w trakcie przygotowywania wspólnego wystąpienia do Prezesa UZP z prośbą o zajęcie stanowiska lub wyrażenie opinii odnośnie do możliwości dalszej realizacji przedsięwzięcia na podstawie kolejnego aneksu do obecnej umowy na roboty budowlane.
W związku z powyższym resort środowiska zaproponował NFOŚiGW uruchomienie środków na pokrycie kosztów planowanych do realizacji w 2015 r. Jednakże, wobec mnogości zadań obecnie realizowanych ze środków pozostałych w dyspozycji resortu środowiska, Ministerstwo Środowiska poszukuje innych możliwości dalszego finansowania tej inwestycji w przyszłych latach.
Zgodnie ze sporządzonym w I kwartale 2015 roku, przez RZGW we Wrocławiu, wieloletnim harmonogramem rzeczowo – finansowym, prace budowlane związane z budową stopnia wodnego Malczyce miały zakończyć się w 2018 r., a w roku 2019 planowane było jedynie dokończenie piętrzenia wody do rzędnej 100 m n.p.m.
Obecnie, w związku z opisanymi w punkcie drugim problemami oraz przy założeniu uzyskania finansowania na całą kwotę potrzebną do realizacji projektu, zakłada się, że możliwym terminem zakończenia budowy jest koniec roku 2020. Uruchomienie elektrowni będzie możliwe około dwóch lat wcześniej.
Dotychczas nie wystąpiło zapotrzebowanie na szacowanie strat w zakresie wymienionym w pytaniu. Erozja denna jest procesem stałym, postępującym relatywnie wolno. Dno Odry w latach 1925-1992 w następstwie erozji obniżyło się w przekroju Brzeg Dolny o 314 cm, a w przekroju w Malczycach o 216 cm (średnio od 4,7 do 3,2 cm w roku). W następstwie erozji dennej znaczącemu i wymiernemu obniżeniu uległy także poziomy wód gruntowych mające bezpośredni i negatywny wpływ na grunty i tereny sąsiednie, w tym asortyment możliwych upraw rolnych i obniżenie wielkości plonów. RZGW we Wrocławiu nie szacowało w tak długim terminie strat w zakresie przesuszania gruntów, zmiany sposobu gospodarowania i upraw na terenach rolniczych i obszarach gospodarki leśnej.
Dotychczas nie wystąpiła również potrzeba szacowania strat spowodowanych przedłużającą się budową. Inwestor bezpośredni starał się dotychczas w możliwym realnie zakresie za pomocą dostępnych środków dotrzymać planowanego terminu zakończenia budowy.
Jednocześnie celem określenia kwoty niezbędnej do zakończenia projektu Ministerstwo Środowiska zaproponowało NFOŚiGW podjęcie działań związanych z inwentaryzacją dotychczas przeprowadzonych prac i określeniem aktualnej kwoty środków niezbędnych do zakończenia projektu, a także, w przypadku braku kontynuacji umowy z Wykonawcą, zabezpieczenie środków na utrzymanie budowy.
Z poważaniem,
Dorota Niedziela
Sekretarz Stanu
Podpisano elektronicznie