odpowiadając na interpelację nr 31149 posła Grzegorza Tobiszowskiego w sprawie nieujęcia budowy odcinka autostrady A1 (Częstochowa – Tuszyn) oraz drogi ekspresowej S1 (od węzła Kosztowy do Bielska-Białej) w Programie Budowy Dróg Krajowych na lata 2014-2023, przekazaną przy piśmie z 19 lutego 2015 r., przedstawiam poniższe wyjaśnienia.
Projekt Programu zawiera przedsięwzięcia, których realizacja będzie miała istotne znaczenie dla rozwoju transportu drogowego w Polsce i które w możliwie największym stopniu przyczynią się do usprawnienia połączeń pomiędzy regionami kraju. Dokument określił również planowane do wybudowania obwodnice znajdujące się w ciągach dróg krajowych.
Podstawowym dokumentem, jaki był brany pod uwagę podczas tworzenia listy podstawowej zadań drogowych ujętych w projekcie Programu był Dokument Implementacyjny do Strategii Rozwoju Transportu do 2020 r. (z perspektywą do 2030 r.). W Dokumencie Implementacyjnym została umieszczona Lista projektów drogowych hierarchizująca ciągi autostrad i dróg ekspresowych ocenionych na podstawie mierzalnych i obiektywnych kryteriów takich, jak: natężenie ruchu, kontynuacja ciągu, czy gotowość do realizacji. Ustalona w ten sposób kolejność realizacji poszczególnych ciągów dróg krajowych o najwyższych standardach technicznych wraz ze zidentyfikowanymi potrzebami w zakresie wyprowadzania ruchu tranzytowego z miast poprzez budowę obwodnic, została skonfrontowana z ustalonym limitem finansowym na ich realizację w wysokości 92,8 mld zł.
Spośród 42 ciągów ujętych na ww. Liście projektów drogowych wybrano te z najwyższych miejsc w rankingu Dokumentu Implementacyjnego. Istotnym czynnikiem przy wyborze poszczególnych zadań było zaawansowanie prac przygotowawczych oraz możliwość rozpoczęcia budowy w jak najszybszym czasie. Zasadniczo, na listę podstawową Programu wpisano zadania do miejsca 20. z wyjątkami, do których zaliczają się dwie inwestycje, o które pyta Pan poseł.
W przypadku drogi ekspresowej S1 w. Kosztowy – Bielsko-Biała czynnikiem mającym wpływ na nieuwzględnienie budowy tej drogi na liście podstawowej jest wczesny stan prac przygotowawczych (kwestie środowiskowe związane z lokalizacją inwestycji na terenach górniczych, obszarze Natura 2000 oraz sąsiedztwem byłego obozu Auschwitz-Birkenau – Miejsca Światowego Dziedzictwa UNESCO uniemożliwiają ostateczny wybór wariantu drogi) i wynikający z tego brak możliwości ogłoszenia przetargu w najbliższym czasie.
Z kolei, czynnikiem decydującym o umieszczeniu odcinka A1 koniec obwodnicy Częstochowy – Tuszyn na liście rezerwowej projektu Programu był czynnik finansowy. W chwili obecnej zadanie to nie ma wskazanego źródła finansowania. Rozważane jest pozyskanie finansowania pozabudżetowego na ten odcinek, np. w postaci drogowej spółki specjalnego przeznaczenia. Podjęcie decyzji wymaga pogłębionych analiz i ekspertyz prawnych, technicznych oraz finansowych.
Niezależnie od powyższego pragnę zapewnić, że kwestia budowy przedmiotowych inwestycji traktowana jest z najwyższą uwagą, czego potwierdzeniem jest wpisanie tych inwestycji do listy zadań planowanych do realizacji w ramach Programu. Obecnie – po zakończeniu konsultacji publicznych i w trakcie prac mających na celu uwzględnienie ich wyników – nie można jeszcze przesądzić o ewentualnym ich przesunięciu z listy rezerwowej na listę podstawową. Również z uwagi na zapisy Kontraktu Terytorialnego dla Województwa Śląskiego, Małopolskiego i Łódzkiego oraz wysokie pozycje w Dokumencie Implementacyjnym, inwestycje te są traktowane jako przedsięwzięcia szczególne. Należy jednak zastrzec, że w sytuacji pojawienia się dodatkowych środków, decyzja o wyborze inwestycji, jakie zostaną dzięki nim zrealizowane zostanie podjęta m.in. na podstawie stopnia zaawansowania prac przygotowawczych oraz ustaleń z Ministrem Finansów w zakresie rozkładu wydatków Krajowego Funduszu Drogowego.
Chcę uprzejmie poinformować Pana posła, że we wspomnianych wyżej konsultacjach publicznych projektu Programu uczestniczyły jednostki samorządu terytorialnego, partnerzy społeczni i gospodarczy oraz Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego. Dodatkowo, zorganizowana została otwarta dla wszystkich zainteresowanych konferencja konsultacyjna, a także udostępniona możliwość przekazywania uwag do dokumentu za pośrednictwem poczty elektronicznej. W ramach tego procesu wpłynęło ponad 40 tysięcy wniosków i uwag. Wszelkie propozycje zgłoszone podczas konsultacji publicznych projektu Programu zostały z uwagą rozpatrzone. Ministerstwo dołoży wszelkich starań, aby uwzględnić je w możliwie największym stopniu, mając przy tym na względzie priorytety rozwojowe kraju oraz dostępne środki finansowe.
Z poważaniem
Zbigniew Rynasiewicz
Sekretarz Stanu