Strona którą oglądasz dotyczy poprzedniej kadencji sejmu. Aktualne informacje znajdziesz tutaj

   Szanowny Panie Marszałku! W związku z interpelacją pana posła Macieja Orzechowskiego oraz grupy posłów załączoną przy piśmie, znak: SPS-023-28446/14, z dnia 5 września 2014 r. w sprawie sytuacji polskich rolników i sadowników związanej z objęciem przez Rosję produktów spożywczych embargiem niniejszym przekazuję Panu Marszałkowi odpowiedź na zadane w ww. interpelacji pytania.

   W dniu 1 sierpnia 2014 r. służby fitosanitarne Federacji Rosyjskiej poinformowały o wprowadzeniu czasowego zakazu wwozu wybranych świeżych owoców i warzyw z Polski. Zgodnie z ww. informacją powodem wprowadzenia powyższego zakazu są stwierdzone liczne naruszenia rosyjskich przepisów fitosanitarnych w odniesieniu do owoców i warzyw pochodzących z Polski. Następnie w dniu 7 sierpnia 2014 r. Federacja Rosyjska poinformowała o rozszerzeniu embarga na większość owoców i warzyw, zarówno świeżych, jak i mrożonych, importowanych z UE, w tym z Polski. MRiRW od wprowadzenia embarga aktywnie zabiegało o wdrożenie nadzwyczajnych środków antykryzysowych na poziomie UE, gdyż zgodnie z przepisami wspólnej organizacji rynków rolnych państwa członkowskie nie mogą same przyznawać producentom dodatkowej pomocy poza pomocą de minimis.

   W dniu 30 sierpnia 2014 r. Komisja Europejska opublikowała rozporządzenie nr 932/2014 z dnia 29 sierpnia 2014 r. ustanawiające tymczasowe nadzwyczajne środki wsparcia dla producentów niektórych owoców i warzyw oraz zmieniające rozporządzenie delegowane (UE) nr 913/2014 (Dz. Urz. UE L 259 z 30.08.2014 r., str. 2). Unijne fundusze przeznaczone są na przeprowadzenie działań polegających na:

   - wycofaniu z rynku owoców i warzyw na bezpłatną dystrybucję do organizacji charytatywnych i pomocowych i innych instytucji społecznych;

   - wycofaniu z rynku na inne cele aniżeli bezpłatna dystrybucja;

   - zielonych zbiorach;

   - niezbieraniu plonów.

   Całkowite wsparcie finansowe UE nie może przekroczyć 125 mln euro, przy czym 82 mln euro przeznaczono na wsparcie dla producentów jabłek oraz gruszek, a 43 mln euro dla producentów pozostałych produktów objętych wsparciem.

   Pomoc ze środków UE dotyczy pomidorów, marchwi, kapusty, papryki słodkiej, kalafiorów i brokułów, ogórków i korniszonów, pieczarek, jabłek, gruszek, śliwek, owoców miękkich (np. malin, porzeczek czarnych, żurawiny, borówek czarnych), winogron deserowych i owoców kiwi.

   Komisja Europejska zaproponowała pomoc finansową na przeprowadzenie ww. działań dla producentów zarówno przez członków organizacji producentów owoców i warzyw realizujących programy operacyjne, jak również przez producentów indywidualnych.

   Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi w trybie pilnym przygotowało przepisy wdrażające ww. uregulowania Komisji Europejskiej i w dniu 5 września 2014 r. zostało opublikowane rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 4 września 2014 r. w sprawie realizacji przez Agencję Rynku Rolnego zadań związanych z ustanowieniem tymczasowych nadzwyczajnych środków wsparcia producentów niektórych owoców i warzyw w związku z zakazem ich przywozu z Unii Europejskiej do Federacji Rosyjskiej (Dz. U. poz. 1190).

   Jednocześnie należy zauważyć, że producenci jak też organizacje producentów zainteresowane przeprowadzeniem wycofania z rynku, zielonych zbiorów i niezbierania od momentu ukazania się przepisów UE na bieżąco składali powiadomienia o zamiarze przeprowadzenia ww. działań do oddziałów terenowych Agencji Rynku Rolnego na formularzu opracowanym przez prezesa ARR i udostępnionym na stronie internetowej agencji.

   W dniu 10 września 2014 r. Komisja Europejska, na podstawie art. 9 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 932/2014, poinformowała państwa członkowskie, iż z uwagi na przekroczenie ogólnej kwoty pomocy wstrzymuje przyjmowanie dalszych powiadomień w zakresie działań wycofania z rynku, zielonych zbiorów i niezbierania plonów dla wszystkich produktów objętych wsparciem. Obecnie każde powiadomienie podlega kontroli i po jej przeprowadzeniu producenci będą uprawnieni do składania wniosków o pomoc finansową Unii.

   Niezależnie od powyższego informuję, że Komisja Europejska pod naciskiem państw członkowskich, w tym silnego zaangażowania Polski, zadecydowała o podjęciu dalszych kroków stabilizujących rynek poza wsparciem wprowadzonym rozporządzeniem delegowanym Komisji (UE) nr 932/2014. Komisja zamierza przyjąć kolejne przepisy wdrażające nowy mechanizm tymczasowych nadzwyczajnych środków wsparcia dla owoców i warzyw.

   Komisja Europejska w nowych uregulowaniach zakłada, że dodatkowa pomoc finansowa Unii będzie rozdysponowana na poszczególne państwa członkowskie w oparciu o ilości produktów eksportowanych w danym okresie do Rosji pomniejszone o ilości, które zostały już zgłoszone na mocy rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 932/2014. W przypadku Polski wsparcie będzie przysługiwało dla 18 750 t jabłek i gruszek łącznie. Wysokość wsparcia jest zróżnicowana na tych samych zasadach jak w rozporządzeniu nr 932/2014 dla członków uznanych organizacji producentów realizujących programy operacyjne i dla producentów indywidualnych niebędących członkami takich organizacji. Dodatkowo Komisja proponuje, aby każde państwo członkowskie miało możliwość wycofania z rynku, dokonania zielonych zbiorów lub niezbierania w ilości 3000 t dowolnych produktów objętych wsparciem w ramach dodatkowych nadzwyczajnych środków wsparcia. Przedłożony przez Komisję projekt rozporządzenia delegowanego nie przewiduje działania wstecz, a więc uwzględnienia wniosków złożonych przez producentów po zakończeniu przyjmowania wniosków zgodnie z rozporządzeniem nr 932/2014, a przed wejściem w życie nowego rozporządzenia.

   W związku z restrykcjami w handlu wprowadzonymi przez Federację Rosyjską MRiRW podjęło niezwłocznie intensywne działania celem m.in. wsparcia polskich producentów i eksporterów w znalezieniu nowych rynków zbytu dla polskich produktów rolnych, które nie mogą być obecnie wysłane na rynek rosyjski.

   W dniu 5 sierpnia br. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi zwróciło się do Ministerstwa Gospodarki i Ministerstwa Spraw Zagranicznych z prośbą o bardzo pilne uzyskanie z polskich placówek dyplomatycznych informacji nt. możliwości sprzedaży polskich owoców i warzyw objętych rosyjskim zakazem z 1 sierpnia br. W związku z faktem wprowadzenia przez Federację Rosyjską zakazu importu wielu towarów rolno-spożywczych, m.in. z całej UE, placówki zostały następnie poproszone o zbadanie możliwości zbytu na rynkach zagranicznych pozostałych towarów objętych nowymi rosyjskimi sankcjami. Ponadto Ministerstwo Gospodarki zwróciło się do wydziałów promocji handlu i inwestycji ambasad RP w wielu krajach o rozważenie możliwości korekty planów promocji i ich uzupełnienie o odpowiednie przedsięwzięcia promujące wyroby polskiego przemysłu spożywczego (w ramach posiadanych środków), a także o zintensyfikowanie działań promujących polską żywność przy formułowaniu planów promocji na 2015 r.

   Na podstawie otrzymanych z polskich placówek dyplomatycznych materiałów Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa FAPA przygotowała analizę ˝Możliwości eksportu na rynki państw unijnych oraz państw trzecich polskich owoców i warzyw świeżych˝. W procesie identyfikacji potencjalnych rynków zbytu dla polskich produktów rolno-spożywczych aktywnie uczestniczą również Ministerstwo Gospodarki i Ministerstwo Spraw Zagranicznych.

   Ponadto Agencja Rynku Rolnego uruchomiła instrument zwany formularzem eksportera, który może być wypełniony przez przedsiębiorców z uwzględnieniem informacji o produktach, które dana firma ma do zbycia. Wyżej wymienione formularze trafiają następnie do potencjalnych odbiorców zagranicznych zainteresowanych nawiązaniem współpracy. ARR opracowała też zbiorczy wykaz firm polskiego sektora rolno-spożywczego zainteresowanych eksportem na rynki krajów trzecich (wraz z konkretną ich ofertą i danymi kontaktowymi). Został on następnie przekazany polskim placówkom dyplomatycznym celem rozpowszechnienia wśród przedsiębiorców w krajach rezydowania.

   W ostatnim czasie podjąłem również zintensyfikowane działania dyplomatyczne w sprawie zwiększenia możliwości eksportu polskich produktów rolno-spożywczych, a zwłaszcza owoców i warzyw. Dotychczas odbyły się m.in. spotkania z ambasadorami Republiki Białorusi, Kazachstanu, Wietnamu i Islamskiej Republiki Iranu w Polsce. Omówiono możliwości zintensyfikowania dostaw polskich produktów rolno-spożywczych na te rynki. Tematyka ta została również poruszona przy okazji spotkania z obejmującym urząd ambasadora w Indiach Tomaszem Łukaszukiem.

   W wyniku przeprowadzonych na Białorusi w dniu 14 sierpnia i 1 września 2014 r. rozmów z wicepremierem Republiki Białorusi Michaiłem Rusyjem, ministrem rolnictwa i wyżywienia Leonidem Zajacem oraz gubernatorem Mińska Siemionem Szapirą odbyły się dwie misje gospodarcze polskich przedsiębiorców branży rolno-spożywczej na Białoruś (Mińsk) w dniu 4 i 9 września 2014 r. W pierwszym spotkaniu z białoruskimi firmami udział wzięli przedstawiciele sektora mięsnego, mleczarskiego oraz owocowo-warzywnego, a druga misja dotyczyła sektora owocowo-warzywnego. Ponadto przy okazji organizowanych w dniach 5-7 listopada br. targów rolno-spożywczych World Food Almaty Kazachstan organizowana jest misja polskich przedsiębiorców do Kazachstanu z planowanym udziałem członka kierownictwa MRiRW. Planowana jest również w bieżącym roku m.in. misja gospodarcza polskich przedsiębiorców sektora rolnego pod przewodnictwem członka kierownictwa MRiRW do Armenii, Kazachstanu i Iranu.

   Ponadto uprzejmie informuję, że Agencja Rynku Rolnego planuje:

   - organizację polskiego stanowiska narodowego z udziałem przedsiębiorców uczestniczących w branżowym programie promocji w targach SIAL Paris w dniach 19-23 października 2014 r. w Paryżu (deklarację uczestnictwa złożyło wiele polskich firm);

   - udział w Międzynarodowych Targach World Food Ukraine w dniach 28-30 października 2014 r. w Kijowie;

   - organizację misji gospodarczej do Kazachstanu połączonej z wystąpieniem targowym na World Food Kazachstan w dniach 5-7 listopada 2014 r. w Almaty;

   - udział w targach SIAL Middle East w dniach 23-25 listopada 2014 r. w Abu Dhabi.

   Polskie produkty mogą być też promowane na Międzynarodowych Targach Produktów Spożywczych ˝Polagra Food 2014˝ na przełomie września i października br. w Poznaniu. Wydarzenie to może stanowić dobrą okazję do zawierania przez przedsiębiorców polskiego sektora rolno-spożywczego nowych korzystnych kontaktów biznesowych z przedsiębiorcami z krajów trzecich.

   Także podczas dyskusji dwustronnych z delegacjami zagranicznymi składającymi wizyty w MRiRW tematyka otwierania rynków zbytu dla polskich art. rolno-spożywczych jest uwzględniana. W dniu 10 września br. odbyło się spotkanie z ministrem spraw zagranicznych i współpracy Islamskiej Republiki Mauretanii Ahmedem Ouldem Teguedim. Omówione zostały wówczas m.in. możliwości eksportowe obydwu krajów.

   Kontynuowane są również prace zespołu międzyresortowego w sprawie działań stabilizujących na rynkach owoców i warzyw objętych embargiem Federacji Rosyjskiej. Decyzją Komitetu Polityki Ubezpieczeń Eksportowych z dnia 26 sierpnia 2014 r. Korporacja Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych SA obniżyła o 20% stawki z tytułu gwarantowanych przez Skarb Państwa ubezpieczeń i gwarancji eksportowych dla 26 krajów. Obniżka ta ma zastosowanie do eksportu towarów objętych rosyjskim embargiem.

   Stosowne działania celem uzyskania dostępu do rynków, którymi zainteresowani są polscy przedsiębiorcy, były i są nadal podejmowane również przez inspekcje nadzorowane przez MRiRW. Główny Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa kontynuuje działania celem uzyskania informacji o aktualnych wymogach fitosanitarnych w imporcie obowiązujących w różnych krajach. Z kolei Główny Inspektorat Weterynarii prowadzi z partnerami z krajów trzecich negocjacje zapisów świadectw zdrowia.

   Z poważaniem

   Podsekretarz stanu

   Tadeusz Nalewajk

   Warszawa, dnia 29 września 2014 r.